जीवित संस्कृतिको प्रतीक इन्द्रजात्रा

नेपालको जात्रा–पर्व राष्ट्रिय संस्कृतिको पहिचान हो। यसमा पनि हामी नेपालीमाझ हरेक जात्राको आफ्नोपन र उल्लासमय परम्परा झल्किएको छ। यस परिवेशमा नेपालको राजधानी विशेष गरी काठमाडौं (कान्तिपुरी नगरी) मा इन्द्रजात्राको विशेष महत्व छ। किंवदन्तीअनुसार देवताका राजा इन्द्रकी आमाले श्रीका व्रत बस्न विशेष फूल पुष्प (पारिजात) जुन कान्तिपुरी नगरमा मात्र रहेको जानकारी पाई छोरा इन्द्रलाई पारिजातको फूल […]

सम्बन्धित सामग्री

हिजो मध्यरातमा काठमाडौं शहरको यात्रामा निस्किएका दागीं र बौमतको कथा

काठमाडौं : यँया: (इन्द्रजात्रा)  भन्ने बित्तिकै धेरैले सम्झन्छन् जीवित देवी कुमारीको रथयात्रा। र, सँगै हुने जीवित देव गणेश र भैरवको रथयात्रा। अनि त्यससँग जोडिएका लाखे आजु, पुलुकिसी लगायतका नाचहरु। सरकारले दिने एक दिने उपत्यका बिदामा इन्द्रजात्रा हेर्न पुग्नेहरुको ध्यान रथ यात्रामै हुन्छ। वसन्तुपर क्षेत्र वरिपरि हुने नाचहरु हेर्न मानिसको भिड…

मनाइयाे इन्द्रजात्रा

काठमाण्डाै – काठमाण्डौ उपत्यकामा सांस्कृतिक तथा ऐतिहासिक इन्द्रजात्रा पर्व मनाइएको छ । विशेषगरी उपत्यकाका नेवार समुदायले वर्षाका देवता इन्द्रको पूजा–आराधना गरी यो पर्व मनाउने गर्दछन् । यसै क्रममा कुमारी, गणेश र भैरवको रथ तान्ने गरिन्छ । रथ तान्नुअघि वसन्तपुरमा राष्ट्रपतिलगायत उच्च पदस्थ व्यक्तिहरू उपस्थित भइ जीवित देवी कुमारी, गणेश र भैरवको दर्शन गरेका थिए । त्यस्तै राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारी, प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवालगायतले वसन्तपुर गद्दी बैठकबाट इन्द्रजात्रा पनि अवलोकन गर्नुभएको छ । विभिन्न देवदेवताको...

इन्द्रजात्रा : कुमारी, गणेश र भैरवको रथ यात्रा सुरु,  तल्लो टोलतिर तानिँदै

काठमाडौं : यँया: (इन्द्रजात्रा)को तेस्रो दिन आज जिवित देवी कुमारीका साथै जिवित देव गणेश र भैरवको रथयात्रा गरिएको छ। आज ‘क्व:नेया’ (तल्लो टोलमा) जीवित देवी कुमार र जीवित देवहरु गणेश र भैरवको रथ यात्रा गरिएको हो। साँझ करिब साढे ५ बजे रथयात्रा प्रारम्भ भएको हो। रथयात्रा अवलोकन गर्न राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारी,…

कविता : इन्द्रजात्राको महिमा

देवराज इन्द्र र माता अदितीकोधार्मिक कथा हो इन्द्रजात्रा ।मल्लकालदेखि चल्दै आएकोऐतिहासिक पर्व हो इन्द्रजात्रा ।जीवित देवीले रथयात्रा गर्ने एकमात्रधार्मिक पर्व हो इन्द्रजात्रा ।प्राचीन संस्कृति झल्काउनेसाँस्कृतिक पर्व हो इन्द्रजात्रा ।व्यक्ति, समाज र राष्ट्रलाई जोड्नेसामाजिक पर्व हो इन्द्रजात्रा ।आठ दिनसम्म हर्ष साट्दै मनाइनेपारिवारिक पर्व हो इन्द्रजात्रा ।महिलाको छुट्टै पहिचान बोकेकोसमावेशी पर्व हो इन्द्रजात्रा ।संविधानले बोलेझैं ४ वर्ण ३६ जातकोसाझा फूलबारी हो इन्द्रजात्रा ।।

इन्द्रजात्रामा आज 'क्व:नेया' : तल्लो टोलमा कुमारी, गणेश र भैरवको रथयात्रा

काठमाडौं : आज यँया: (इन्द्रजात्रा) को तेस्रो दिन। बुधवार हनुमानढोकास्थित कालभैरवको मूर्ति अगाडि य:सिं ठड्याएसँगै विधिवत् रुपमा (इन्द्रजात्रा) सुरु भएको थियो। आज भने जीवित देवी कुमारीसहित जीवित देव गणेश र भैरवको रथयात्रा हुन्छ। आज काठमाडौं उपत्यकामा सार्वजनिक विदा पनि दिइएको छ।   आज 'क्व:नेया' (तल्लो टोलमा) जीवित देवी कुमार र जीवित देवहरु गणेश…

वसन्तपुरमा ‘जीवित देवी’ कुमारीको सामूहिक पूजा

हनुमानढोकास्थित वसन्तपुरमा बिहीबार ‘जीवित देवी’को रुपमा पुजिने कुमारीको सामूहिक पूजा गरिएको छ । इन्द्रजात्रा पर्वअनुसार लिंगो ठड्याएको भोलिपल्ट कुमारीको पूजा गर्न परम्परा रहेको छ । जसअनुसार बुधबार वसन्तपुरमा इन्द्र जात्राको लिंगो ठड्याइएको थियो भने बिहीबार वसन्तपुरमै ५४ जना कुमारीको पूजा गरिएको हो ।  यसवर्ष इन्द्रजात्राको अन्तिम दिन शुक्रबार परेको छ । यसदिन सरकारले काठमाडौं उपत्यकामा सार्वजनिक बिदा दिँदै आएको छ ।

इन्द्रजात्रा समापन हुँदै

काठमाडौं, असोज । काठमाडौं उपत्यकाको ऐतिहासिक कुमारी रथ तथा इन्द्रजात्रा विधिवत् सम्पन्न हुँदैछ । भाद्र द्वादशीका दिन हनुमान ढोकामा इन्द्रध्वजारोहण गरेर शुरु भएको इन्द्रजात्रा शुक्रबार सम्पन्न हुन लागेको हो । नानीचाया भनिने जात्राको अन्तिम दिन शुक्रबार जीवित देवी कुमारी, देव गणेश र भैरवको रथ कुमारी घरबाट महिलाले तानेर प्याफल, यट्खा, नरदेवी, किलागल, इन्द्रचोक, मख्खन, हनुमानढोका […]

इन्द्रजात्राको रात शहर यात्रामा निस्किने दागीं र बौमतको कथा

काठमाडौं : यँया: (इन्द्रजात्रा)  भन्ने बित्तिकै धेरैले सम्झन्छन् जीवित देवी कुमारीको रथयात्रा। र, सँगै हुने जीवित देव गणेश र भैरवको रथयात्रा। अनि त्यससँग जोडिएका लाखे आजु, पुलुकिसी लगायतका नाचहरु। सरकारले दिने एक दिने उपत्यका बिदामा इन्द्रजात्रा हेर्न पुग्नेहरुको ध्यान रथ यात्रामै हुन्छ। वसन्तुपर क्षेत्र वरिपरि हुने नाचहरु हेर्न मानिसको भिड…

दृश्यमा जीवित देव गणेशको पहिलो रथयात्रा

काठमाडौं : आज यँया: (इन्द्रजात्रा)को दोस्रो दिन।  नरदेवी, पाछै गल्लीमा रहेको दिनेश शाक्यको घरमा गत वर्षको इन्द्रजात्रा भन्दा यसपटक फरक चहलपहल थियो। बिहानै देखि उनको घरमा मानिसहरु पुगिरहेका थिए। कारण – दिनेश र रोजी शाक्यका छोरा रोदिन शाक्य जीवित देव गणेशका रुपमा पहिलोपटक रथयात्राका लागि निस्किँदै थिए। बिहानैदेखि आगन्तुकको भिड।…

इन्द्रजात्रा : आज तल्लो टोलमा रथयात्रा हुने

काठमाडौं : आज यँया: (इन्द्रजात्रा) को दोस्रो दिन। आज 'क्व:नेया' (तल्लो टोलमा) जीवित देवी कुमार र जीवित देवहरु गणेश र भैरवको रथ यात्रा गरिँदैछ। दिउँसो ३ बजे रथयात्रा प्रारम्भ हुने इन्द्रजात्रा व्वयस्थापन समितिले जनाएको छ। रथयात्रा अवलोकन गर्न राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारी लगायत गद्दी बैठक पुग्दैछन्। रथयात्राका लागि अहिले तार र…