१० वर्षअघिको आर्थिक अभियानबाट: संघीयताले कर्णालीको विनाश नगरोस्

नेपालको उत्तर–दक्षिण जोड्नका लागि निर्माण गर्ने भनिएकोमध्ये एउटा प्रमुख राजमार्ग कर्णाली करिडोरको ट्र्याक खोल्न बीसौं वर्ष लाग्ने भौतिक योजना मन्त्रालयका सचिवले बताएका छन् । यसले नेपालको पूर्वाधार निर्माणको गति कति सुस्त छ भन्ने कुरा त देखाउँछ नै, विदेशी सहयोगविना नेपालमा पूर्वाधार निर्माण हुनै पो नसक्ने हो कि भन्ने पनि महसुस गराएको छ ।  अर्कातिर, देश संघीयतामा जाने पक्कापक्की भएका बेला एउटा सडकको ट्र्याक खोल्नका लागि बीसौं वर्ष लाग्ने, आफ्नो स्रोत परिचालन गर्न नसक्ने र सधैं केन्द्र वा दाताको मुख ताकिरहनुपर्ने कर्णालीलगायतका क्षेत्रमा बन्ने राज्य भोलि कसरी आत्मनिर्भर हुन सक्लान् भन्ने प्रश्न पनि उठेको छ । अहिले राजनीतिक दलहरू संघीयतासम्बन्धी गरमागरम बहसमा जुटेरहेका छन् । यस्तो अवस्थामा उनीहरूले के बिर्सन हुँदैन भने संघीयता भनेको राजनीतिक नभएर विशुद्ध आर्थिक विषय हो, भोलिको देशको आर्थिक विकास यसैमा निर्भर गर्नेछ ।  त्यसैले संघीयतामा जाने हो भने निश्चित क्षेत्रमा अन्तरनिहित सामथ्र्यका आधारमा मात्रै राज्यहरूको निर्माण गर्नुपर्छ । कुनै व्यक्तिको सनकका आधारमा, कसैको स्वार्थ र केही समू्हको दबाबका आधारमा राज्य पुन:संरचनाजस्तो काम गरियो भने त्यसले भविष्यमा विकासमा क्षेत्रीय असन्तुलनलाई अझ बढाएर त लैजानेछ नै, देश नै विखण्डन हुने, अनन्तकालसम्म द्वन्द्वमा फस्ने सम्भावना पनि हुन्छ । (सम्पादकीयबाट)  वर्ष ६, अंक २१९, बुधवार, १३ वैशाख, २०६९

सम्बन्धित सामग्री

यूक्रेनी राष्ट्रपतिले भने: हतियार पूर्ति नगरे युरोपको विनाश कसैले रोक्न सक्दैन

उनले यूक्रेनलाई थप हतियार दिइएन भने यूरोपको ‘विनाश’ हुनबाट कसैले जोगाउन नसक्ने बताए।

यूक्रेनी राष्ट्रपतिले भने: हतियार पूर्ति नगरे युरोपको विनाश कसैले रोक्न सक्दैन

उनले यूक्रेनलाई थप हतियार दिइएन भने यूरोपको ‘विनाश’ हुनबाट कसैले जोगाउन नसक्ने बताए।

केरा खेती विनाश गर्ने रोगको नयाँ प्रजाति नेपालमा भेटियो

३ भदौ, काठमाडौं । नेपालमा व्यावसायिक रुपमा धेरै खेती गरिने केराको प्रजातिलाई विनाश गर्न सक्ने नयाँ रोगको प्रजाति फेला परेको छ । कृषि वैज्ञानिकहरुको एक टोलीले एक महिना लगाएर गरेको खोज अनुसन्धानमा सुदूरपश्चिम प्रदेशको कैलालीमा ‘पानामा’ रोगको ‘टीआर–फोर’ नामक हानिकारक प्रजाति केरामा लागेको पुष्टि गरेको हो । नेपाल कृषि अनुसन्धान परिषद् (नार्क) र सुदूरपश्चिम विश्वविद्यालयको […]

लुला सत्तामा आएपछि अमेजनमा वन विनाश घट्यो

ब्राजिलमा पछिल्लो ६ महिनामा अमेजन क्षेत्रमा वन विनाश ३३.६ प्रतिशतले घटेको छ। लुइज लुला डी सिल्भा राष्ट्रपतिमा निर्वाचित भएपछि जंगल क्षेत्रको संरक्षण बढेको हो। पूर्व राष्ट्रपति जैर बोलसोनारोको समयमा अमेजनको विनाश बढेको थियो। उनको शासनकाल निकै विवादास्पद भएको थियो।   पछिल्लो केही वर्ष अमेजनमा वन फडानी बढेको थियो। लुलाले सन्…

रुसको आक्रमणले विनाश भयो युक्रेनको ऐतिहासिक कम्प्युटर संग्रहालय

रुसको आक्रमणले युक्रेनमा रहेको ऐतिहासिक कम्प्यूटर संग्रहालयको विनाश भएको छ । युक्रेनकै एक ठूलो निजी कम्प्यूटर संग्रहालय क्लब एट बिटलाई रुसको आक्रमणले क्षति पुर्याएको हो । निजी कम्प्यूटर संग्रहालयका मालिक डिमिट्री चेरेप्यानोभले फेसबुकबाट यसको जानकारी दिएका हुन् । उनले गत १५ वर्ष देखि संग्रहालयमा विभिन्न सकंलनहरू जोडिरहेका थिए, जुन ठाउँमा अब भगनावशेषको अतिरिक्त...

मरुभूमिको आयोडिनले गर्दैछ ओजोन तहको विनाश !

नुनमा आयोडिनको पर्याप्त मात्राले मानिसलाई गलगाँडलगायतका विभिन्न रोगबाट बचाउँदछ । तर मरुभूमिमा पाइने त्यहीँ आयोडिनले चाहीँ पृथ्वीको रक्षाकवचको रुपमा रहेको ओजन तह विनाश गरिरहेको छ । अहिलेसम्म वैज्ञानिकहरूले ओजन तह विनाश गर्ने कारक तत्व क्लोरोफ्लोरो कार्वन रहेको बताएका थिए । तर हालैको एक अनुसन्धानले भने मरुभूमिको बालुवाको धुलोमा रहेको आयोडिनले पनि ओजोन तह नष्ट गर्नमा […]

वैज्ञानिकहरूको चेतावनी– ओमिक्रोन भेरिएन्टले ल्याउनेछ विनाश

अफ्रिकी मुलुक बोत्स्वानामा पहिलोपटक देखिएको कोभिडको ओमिक्रोन भेरिएन्टलाई वैज्ञानिकहरूले अत्यन्तै चिन्ताजनक बताएका छन् ।  उनीहरूका अनुसार, यो भेरिएन्ट महामारीको दोस्रो संस्करणका रूपमा संसारभरि फैलिन र विनाश मच्चाउन सक्छ । यसैबीच अमेरिकाको न्युयोर्कका गभर्नरले राज्यमा कटकाल घोषणा गरेका छन् । अप्रिल २०२० पछि कोरोना संक्रमण दर उच्च विन्दुमा पुगेपछि संकटकाल घोषणा गरिएको हो ।  विशेषज्ञहरूले एकबाट अर्को देशमा यात्रा प्रतिबन्ध लगाउन सरकारहरूलाई आग्रह गरेका छन् ।  अमेरिकाले ओमिक्रोन रोक्नका लागि आठवटा अफ्रिक...

कोप–२६ मा शीर्ष नेताले सन् २०३० सम्ममा वन विनाश रोक्ने प्रतिबद्धता जनाउँदै

काठमाण्डाै – संयुक्त राष्ट्रसंघीय जलवायु सम्मेलन कोप–२६ मा विश्वका शीर्ष नेताहरुले सन् २०३० सम्ममा वन विनाश रोक्ने प्रतिबद्धता जनाउँदै छन् । स्कट्ल्याण्डको ग्लास्गोमा चलिरहेको सम्मेलनमा सहभागी देशका प्रमुखले आज सन् २०३० सम्ममा वन विनाश नियन्त्रण सम्बन्धी सहमति गर्ने भएका हुन् । विश्वको वन क्षेत्रको ८५ प्रतिशत भन्दा बढी क्षेत्र ओगट्ने एक सय भन्दा बढी देशले वन विनाश नियन्त्रण सम्बन्धी सहमतिमा हस्ताक्षर गर्ने तयारी गरेका हुन् । वन विनाश रोक्नेबारेको सहमतिलाई कोप–२६ सम्मेलनमा हुने पहिलो प्रमुख सहमतिका रुपमा हेरिएक...

विकास कि विनाश ?

भौतिक विकासका नाममा पहुँचका भरमा बजेट खन्याएर भोट तान्न जथाभावी चलाइने डोजर र त्यसले जन्माएका प्राकृतिक विपत्तिबाट विकास होइन, विनाश निम्तिरहेको छ विकासको अर्थ डोजर चलाएर सडकको स्वरूप कोर्नु मात्रै होइन,...