भैरहवा सेजमा आएनन् उद्योग

दुई वर्षअघि भैरहवा विशेष आर्थिक क्षेत्र (सेज) मा सात वटा उद्योग सञ्चालनमा थिए । उद्योग बढ्दै जानुपर्ने साटो घटेर अहिले ६ वटा सञ्चालनमा छन् । उद्योगका निम्ति छुट्याइएका जमिनको अधिकांश प्लट व्यवसायीले सम्झौता गरिसकेका छन् । तर, फिल्डमा भने उद्योग स्थापना भएका छैनन् । उद्योग स्थापना गर्ने भनेर सम्झौता गरेका केही उद्योगी/व्यवसायी गुमनाम छन् ।

सम्बन्धित सामग्री

कमजोर निर्यातको सबूत : उराठ भैरहवा सेज

निर्यातमुखी उद्योग प्रवर्द्धन गर्न बनाइएको भैरहवा सेज संचालनमा सरकार गम्भीर नबन्दा बनिसकेका पूर्वाधार जीर्ण बन्दैछन् । उद्योगहरुलाई सेजभित्र ल्याउन सरकारले एकद्वार प्रणालीसहित प्रोत्साहनमूलक नीति नल्याउँदा उद्योगीहरुले पनि चासो दिएका छैनन् ।

भरिँदै भैरहवा सेज

भैरहवा विशेष आर्थिक क्षेत्र (सेज) पूर्ण रूपमा सञ्चालनमा आउने भएको छ । यहाँ रहेका सबै ६८ वटै प्लटमा उद्योग स्थापना गर्न उद्योगीले सम्झौता गरेका छन् । सेजभित्र हाल सञ्चालन भइरहेका सातवटा उद्योगले १८ वटा प्लट उपयोग गरिरहेका छन् । बाँकी ५० वटा प्लटमा उद्योग स्थापनाका लागि आवेदन माग गरिएकोमा २६ उद्योग स्थापनाका लागि ५५ वटा प्लटका लागि आवेदन परेका हुन् ।

भैरहवा सेजका सबै प्लटमा उद्योग सञ्चालनका लागि सम्झौता

भैरहवा– देशमन रुग्ण तथा नेपाली बजारमा उत्पादन भएका र विदेशमा माग बढी भएका सामान उत्पादन गर्ने उद्योगहरूलाई प्रोत्साहन गर्न उद्देश्यले भैरहवामा विशेष आर्थिक क्षेत्र (सेज) स्थापना भयो । मूलककै पहिलो निर्यातमुखी परियोजनाको रुपमा रहेको भैरहवा सेज ५२ बिघा क्षेत्रफलमा फैलिएको छ । सेजमा १४ सयदेखि ३७ सय वर्ग मिटरसम्मका ६८ वटा प्लट रहे पनि हाल […]

भैरहवा सेजका सबै प्लटहरूमा उद्योग स्थापना गर्ने सम्झौता

भैरहवामा रहेको विशेष आर्थिक क्षेत्र (सेज) मा बाँकी रहेका प्लटहरूमा उद्योग सञ्चालन गर्नको लागि सम्झौता भएको छ । ५२ बिगा क्षेत्रफलमा रहेको भैरहवा सेज निर्माण सुरु भएको १० वर्षपछि बल्ल पूर्णरुपमा उद्योग स्थापना गर्ने सम्झौता भएको हो । अब सेजका ६८ प्लटमा ३३ वटा उद्योग सञ्चालन हुने छन् । विगत दुई वर्षदेखि ७ वटा उद्योगहरू सञ्चालनमा आएको सेजमा पछिल्लो पटक विज्ञापन गर्दा नयाँ उद्योगीहरू थपिएका हुन् । दुई पटक विज्ञापन गर्दा २६ वटा उद्योगहरू आएको विशेष आर्थिक क्षेत्र प्राधिकरण (सेज) कार्यका

सिमराका ६८ प्लट उद्योग सञ्चालनका लागि खुलाइए

काठमाडौं । दोस्रो चरणमा निर्माण भएको सिमरा विशेष आर्थिक क्षेत्र (सेज)मा अब उद्योग तथा व्यवसाय सञ्चालन गर्न सकिने भएको छ । विशेष आर्थिक क्षेत्र प्राधिकरणले सिमरा सेजको ब्लक ‘ए’ का ६८ ओटा प्लट उद्योग सञ्चालनका लागि खुला गर्दै उद्योग स्थापनाका लागि प्रस्ताव पेश गर्न आह्वान गरेको छ । प्राधिकरणले सिमरासहित भैरहवा सेजका खाली रहेका ४५ ओटा प्लटमा पनि उद्योग सञ्चालन गर्न सक्ने भन्दै प्रस्ताव पेश गर्न आह्वान गरेको हो । प्राधिकरणले आइतवार सूचना जारी गर्दै सिमरा र भैरहवा गरी ११३ ओटा प्लटमा उद्योग सञ्चालनका लागि प्रस्ताव माग गरेको हो । इच्छुक उद्योगी तथा व्यवसायीले फागुन ३० गतेसम्म सिमरा र भैरहवा सेजमा उद्योग स्थापनाका लागि आवेदन दिन सक्नेछन् । विशेष आर्थिक क्षेत्रले उपलब्ध गराउने भौतिक पूर्वाधारतर्फ आन्तरिक सडक, विद्युत्, पानी, ढल, पेट्रोल पम्प, धर्मकाटा, सुरक्षा, दूषित पानी प्रशोधन केन्द्र, बैंक, बीमा जस्ता काम सम्पन्न भएका छन् । प्राधिकरणका अनुसार उद्योग सञ्चालनका लागि खुलाइएका प्लटको भाडा पनि तोकिएको छ । भू–बहाल अवधि बढीमा ३० वर्षको हुने पनि प्राधिकरणले उल्लेख गरेको छ । उद्योग सञ्चालन गर्ने उद्योगी तथा व्यवसायीले मासिक भाडा प्रतिवर्ग मिटर रू. २० तिर्नुपर्नेछ । उद्योग सञ्चालनका लागि खुला गरिएको भैरहवा सेज पूर्ण क्षमतामा सञ्चालन नभएका बेला र त्यहाँका प्लटहरू नै खाली रहेका बेला सिमरा सेज पनि खुला गरिएको हो । उद्योगीहरू नआउँदा भैरहवाका ४५ ओटा प्लट अझै खाली छन् । प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक चण्डिकाप्रसाद भट्टले उद्योगी तथा व्यवसायीबाट सेजप्रति चासो सकारात्मक रूपमा आएकाले सिमरा र भैरहवा सेज सञ्चालनमा अब समस्या नहुने बताए । भैरहवा सेज सञ्चालनका क्रममा भएका समस्या तथा त्रुटिहरू न्यूनीकरणको प्रयास भएको उनले बताए । सोहीअनुसार विशेष आर्थिक क्षेत्र ऐन नै संशोधन गरेर पहिला भएका त्रुटि हटाउन र व्यवसायमैत्री नीतिनियम बनाउन लागिएको उनको भनाइ छ । ‘सेजमा उद्योग स्थापना गर्दा लागत पनि कम पर्ने र उद्योगीहरूकै हितलाई लक्षित गरेर ७५ प्रतिशत निर्यातको प्रावधान संशोधन गरिएको छ,’ उनले भने, ‘पहिलेका अप्ठ्यारा प्रावधान हटाउने र सहजीकरण गरिने भएकाले अब उद्योगीको आकर्षण बढ्नेछ ।’ बाराको सिमरास्थित सेजमा सरकारले रू. ३ अर्ब लगानी गरिसकेको छ । सिमरा सेजका पाँचओटा ब्लकमध्ये पहिलो चरणमा ‘ए’ ब्लक तयार भएको छ । सरकारले निर्यात प्रवद्र्धन, व्यापार घाटा न्यूनीकरण र विदेशी मुद्रा आर्जन लगायत लक्ष्य राखेर २०६० मा सेज अवधारणा अघि सारेको थियो । २०७१ मा पहिलोपटक उद्घाटन भएको भैरहवा सेजमा हाल ६ ओटा प्लट सञ्चालनमा छन् । जग्गाबाहेक रू. ८० करोड लगानी भएको उक्त भैहरवा सेजमा खाली रहेका प्लटमा पनि उद्योग स्थापनाका लागि प्राधिकरणले पुनः प्रस्ताव माग गरेको छ ।

उद्योग खोल्नका लागि सिमरा सेजका ६८ प्लट तयार

काठमाडौं । नेपालको दोस्रो विशेष आर्थिक क्षेत्र (सेज) सिमरामा उद्योग व्यवसाय सञ्चालन गर्न ६८ ओटा प्लट तयार भएका छन् । रू. ३ अर्ब लगानी भइसकेको बारास्थित उक्त सेज सञ्चालनका लागि विशेष आर्थिक क्षेत्र प्राधिकरणले उद्योगीलाई प्रस्ताव पेश गर्न आह्वान गर्ने तयारी गरेको छ । विशेषगरी गार्मेन्ट उत्पादनलाई लक्षित गरेर बनाउने घोषणा गरिएको सिमरा सेजमा सबैखाले उद्योगहरू खोल्न पाइने गरी प्राधिकरणले अबको १ महीनाभित्रमा उद्योगीहरूलाई व्यवसाय सञ्चालन गर्न आ⋲वान गर्दै छ । नेपालको पहिलो सेज भैरहवा पूर्ण सञ्चालनमा आइनसकेका बेला प्राधिकरणले सिमरा सेज सञ्चालनको तयारी गरेको हो । प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक चण्डिकाप्रसाद भट्टले सिमरा सेजमा पूर्वाधार निर्माणको काम अन्तिम चरणमा पुगेको बताए । सेजसँग जोडिएका अन्य पूर्वाधारहरू ढल निकास, पानी, सडक निर्माण सम्पन्न भइसकेको छ, आन्तरिक विद्युतीकरणका लागि आवश्यक काम भइरहेको छ । सेजका लागि तत्काल १५ मेगावाट विद्युत् आवश्यक पर्ने उनको भनाइ छ । सिमरा सेजमा सर्भिस, प्रशासनिक भवनहरू पनि बनिसकेका छन् । भैरहवा सेजमा उद्योगी नआएको अवस्थामा सिमरा सेज पूर्णरूपमा सञ्चालन हुनेमा आशंका देखिएका बेला उनले भने, ‘भैरहवा सेज जस्तै नहोस् भनेर ऐन संशोधन गर्दै छौं, लगानीमैत्री बनाउनुपर्छ भनेर निर्यात प्रतिशतको सिलिङमा हेरफेर, भाडाको दरमा पुनरवलोकनजस्ता विषय छलफलमा छन् ।’ सिमरा सेजमा उद्योग स्थापनाका लागि प्रस्ताव गर्ने उद्योगी तथा व्यवसायीहरूसँग प्राधिकरणले शुरूमै प्रोजेक्ट वर्क पनि माग गर्ने तयारी गरेको छ । ‘सेजमा उद्योगीहरूको जग्गा हुँदैन, त्यसैले प्रोजेक्टका लागि प्रोजेक्ट लोन (परियोजना ऋण) दिलाउने व्यवस्थामा छलफल गर्दै छौं,’ भट्टले भने, ‘सेज नै ग्यारेन्टी बसिदिन्छ, ।’ यो व्यवस्थाले सेजमा उद्योग सञ्चालन गरेका उद्योगीहरूले ऋण तिर्न नसकी डिफल्टर भएमा बैंकले नै उद्योगको सम्पत्ति टेकओभर गर्ने र उद्योग सञ्चालन गर्न इच्छुक अर्को उद्योगी तथा व्यवसायीलाई आह्वान गर्न सक्नेछ । यसले उद्योगीले उद्योग सञ्चालन गर्न नसकेमा सेजमा उद्योग नै बन्द हुनेभन्दा पनि अर्को उद्योगीले त्यहाँ प्रवेश पाउने वातावरण बन्ने र सेजमा उद्योगको सञ्चालन भइरहने अवस्था हुनेछ । सिमरा सेजमा पाँचओटा ब्लक भए पनि अहिले ब्लक ए सञ्चालन गरिने र अन्य निजीक्षेत्रलाई सञ्चालन गर्न दिने नीति ल्याउने उनको भनाइ छ । ब्लक ‘ए’सहित सिमरा सेज ८१४ विगामा पैmलिएको छ । सरकारले निर्यात प्रवद्र्धन र व्यापारघाटा कम गराउनुका साथै देशमै रोजगारी सृजना गर्न सातओटै प्रदेशसहित मुलुकभर १४ ओटा सेज घोषणा गरेको छ । हालसम्म जम्मा भैरहवा सेज सञ्चालनमा आएको छ भने सिमरा आउने क्रममा छ । भैरहवा सेजमा जग्गाबाहेक रू. ८० करोड लगानी भइसकेको छ भने हाल उक्त सेजमा जम्मा ६ ओटा प्लटमा उद्योग सञ्चालन छन् ।

भैरहवा विशेष आर्थिक क्षेत्रका ८ उद्योगको अनुमति रद्द गरिँदै

भैरहवा विशेष आर्थिक क्षेत्र (भैरहवा सेज)का आठ उद्योगको अनुमति रद्द गरिने भएको छ । कानुन र सम्झौताअनुसार उद्योग

भैरहवा सेजमा उद्योग राख्न व्यवसायीको अनिच्छा

मुलुककै पहिलो निर्यातमुखी परियोजना भैरहवा विशेष आर्थिक क्षेत्र (सेज) अझै सञ्चालनमा आउन सकेको छैन । नमुना सेज भन्दै प्रायः मन्त्री झन्डा फहराउँदै निरीक्षणका लागि आउने र पूर्ण सञ्चालनमा नआउँदै आफ्नो नाम शिलालेखमा उल्लेख गर्न हतारिने परिपाटीले दुई दशक हुनै लाग्दा पनि भैरहवा सेज समयमै सम्पन्न हुन सकेको छैन ।

२० वर्षमा पनि पूर्ण रूपमा सुरु भएन भैरहवा सेज

भैरहवाको विशेष आर्थिक क्षेत्र (सेज) २० वर्षमा पनि पूर्ण रूपमा सञ्चालनमा आउन सकेको छैन । दुई–दुईपटक उद््घाटन गरिएको सेजमा पूर्वाधारको विकास र ऐनमा भएका कतिपय प्रावधानले उद्योग सञ्चालनमा आउन नसकेको उद्योगी–व्यवसायीहरूको...

भैरहवा सेजमा उद्योग स्थापना सुरु

देशको पहिलो निर्यातमुखी महत्वाकांक्षी पाइलट आयोजनाका रूपमा रहेको भैरहवा सेज विशेष आर्थिक क्षेत्र (सेज) मा लामो समयको प्रतीक्षापछि उद्योग स्थापनाको काम सुरु भएको छ ।