अमेरिकाले दिने भो १५ लाख नेपालीका लागि खोप

नेपाल लगायत विश्वका गरीब मुलुकहरुलाई कोराना बिरुद्धको खोप दिने घोषणा गरेको अमेरिकाबाट केही दिनभित्रै खोप आउने भएको छ । अमेरिकाले १५ लाख नेपालीलाई पुग्ने गरी खोप दिने घोषणा गरेको काठमाडौंस्थित अमेरिकी दूताबासले जनाएको हो । शुक्रबार नेपालका लागि अमेरिकी राजदूत र्‍यान्डी बेरीले सामाजिक सञ्जालबाट आउँदा केही दिनमा अमेरिकाले १५ लाखभन्दा बढी नेपालीलाई पुग्नेगरी कोभिड १९ …

सम्बन्धित सामग्री

दुवई प्रवेश गर्ने नेपालीका लागि नयाँ मापदण्ड !

दोहा– नेपालमा कोरोना महामारीको दोस्रो लहर बढेसँगै नेपालबाट युएई प्रवेश गर्न लगाइएको अस्थायी प्रतिबन्धका कारण समयमै युएई प्रवेश गर्न नसकेका नेपालीका लगि नयाँ मापदण्ड जारी गरेको छ। मंगलबार अबुधाबीस्थित नेपाली दूतावासले एक विज्ञप्ति जारी गर्दै दुवई प्रवेश गर्ने नेपालीहरूले कोरोना खोप लगाएको प्रमाणपत्र पेश नगरे पनि प्रवेश दिइने जनाएको छ। यी हुन् दुवई प्रवेश गर्ने […]

कोरोनाविरुद्ध सरकारको २३ बुँदे कार्ययोजना

स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या राज्यमन्त्री उमेश श्रेष्ठले कोरोनाको तेस्रो लहरको सामना गर्न उच्च प्राथमिकता राखेर ‘सार्वजनिक स्वास्थ्य र महामारी नियन्त्रणसम्बन्धी २३ बुँदे नीतिगत प्रतिबद्धता र कार्ययोजना’ सार्वजनिक गर्नुभएको छ । राज्यमन्त्रीमा नियुक्त हुनुभएपछि महामारी नियन्त्रणबारे सरकारको स्वास्थ्य नीति सोमबार सार्वजनिक गर्नुहुँदै उहाँले नेपालीका लागि जम्मा पाँच करोड २३ लाख खोप खपत हुने जानकारी दिनुुभयो । यसैगरी राज्यमन्त्री श्रेष्ठले खोप कूूटनीतिलाई उच्च प्राथमिकतामा राखिने र दोस्रो मात्रा खोपको प्रतीक्षामा रहनुभएका ज्येष्ठ नागरिकलाई अविलम्ब खोपको व्यवस्थापन गर्ने जानकारी पनि दिनुभयो ।

अर्थमन्त्री शर्मा र नेपालीका लागि अमेरिकी राजदूत बेरीबीच भेटवार्ता

काठमाडौँ– नेपालका लागि अमेरिकी राजदूत र्‍यान्डी बेरीले अर्थमन्त्री जनार्दन शर्मासँग शिष्टाचार भेट गरेका छन्। मंगलबार मन्त्रालयमा भएको भेटमा अर्थमन्त्री शर्माले भुकम्पछिको उद्धार र कोभिड महामारीको समयमा प्राप्त भएको अमेरिकी सहयोग अविस्मरणीय रहेको भन्दै सरकारको तर्फबाट धन्यवाद ज्ञापन गरे। उनले कोभिडविरुद्धको खोप नेपालको पहिलो प्राथमिकताको विषय भएको भन्दै त्यसको आपूर्तिमा अमेरिकी सरकारबाट थप सहयोग र सहजीकरण […]

अमेरिकाले १५ लाखबढी नेपालीका लागि निःशुल्क खोप उपलब्ध गराउने

काठमाडौँ । अमेरिकाले केही दिनमै १५ लाख नेपालीलाई पुग्ने गरी खोप दिने घोषणा गरेको छ । नेपालका लागि अमेरिकी राजदूत रेण्डी बेरीले शुक्रवार फेसबुकमार्फत केही दिनमा अ‍ेमेरिकाले नेपाललाई पर्याप्त मात्रामा खोप दिने कुरा सार्वजनिक गरेका हुन् । उनले फेसबुकमा लेखेका छन् ‘आउँदा केही दिनमा अमेरिकाले १५ लाखभन्दा बढी नेपालीलाई पुग्ने गरी खोप निःशुल्क उपलब्ध गराउँदै […]

व्यवसायिक घरानासहितको पहलमा नेपालमा १० ओटा अक्सिजन प्लान्ट स्थापना गरिने

जेठ १७, चितवन । नेपालका व्यवसायिक उच्च घरानाको पहल र  सामाजिक संस्थाको समन्वय र सहकार्यमा नेपालमा १० ओटा अक्सिजन प्लान्ट स्थापना हुने भएको छ ।  कोभिड भाइरसको रोकथाम र जोखिम कम गर्ने उद्धेश्यले निजी क्षेत्र र सामाजिक संस्थाको पहलमा अक्सिजन प्लान्ट गर्ने घोषणा गरिएको हो । सोमवार क्रियसन नामको गैरसरकारी संस्थाले आयोजना गरेको भर्चुअल जुममार्फत गरिएको कार्यक्रममा यसबारे जानकारी दिइएको हो ।  १२ करोड रुपैयाँ खर्च गरेर उनीहरुले अक्सिजन प्लान्ट स्थापनाको अभियान अगाडि बढाएका हुन् । स्वास्थ्य मन्त्रालय तथा सीसीएमसीसँग सहकार्य गरी प्लान्ट आयात गरी स्थापना गरिने पत्रकार सम्मेलनमा जानकारी दिइएको थियो ।  सो अवसरमा बोल्दै सीसीएमसीका प्रमुख कार्यकारी निर्देशक बालानन्द शर्माले निजी तथा सामाजिक संस्थाको अगुवाइमा प्लान्ट स्थापना गर्न लागिएको कार्यको प्रशंसा गरे । आगामी दिनमा यस अभियानमार्फत कोभिड विरुद्धको खोपका लागि पहल गर्न आग्रह गरे । खोप आयातका लागि सरकारका स्वास्थ्य सम्बन्धी निकायहरुको पूर्ण सहयोग रहने शर्माको भनाइ थियो ।  अमेरिका नेपाल मेडिकल फाउण्डेसन, बतास अर्गनाइजेशन, ज्योती ग्रुप अन्तर्गतको स्याकार ट्रेडिङ कम्पनी, शंकर इन्फिनिटी, हुमानिटी फाउण्डेसन, मिसन रिव्युल्ड नेपाल, क्रियसन रिभिजनिङ द चेन्ज र कोकाकोला फाउण्डेसनको संयुक्त प्रयासमा अक्सिन प्लान्ट स्थापना हुन लागेको हो ।  स्याकार ट्रेड कम्पनी प्रालिका अध्यक्ष सौरभ ज्योतिले अक्सिजन फोर नेपालका साथै अरु गैरसरकारी संस्था  र निजी कम्पनीसँग संलग्न भएर महामारीको बेलामा नेपाली जनतालाई राहत दिन १० ओटा अक्सिजन प्लान्ट दिन लागिएको बताए ।   उक्त अभियानमाथि प्रकाश पार्दै क्रिएसनका संस्थापक तथा अध्यक्ष आनन्द मिश्रले सानो हातेमालोबाट शुरु भएको यो अभियानले आँटेजत्रो व्यापक चुनौती पनि सामना गर्न सकिन्छ भन्ने महत्वपूर्ण पाठ दिएको बताए । सरकारी निकायको मुख ताकेर मात्र समस्या समाधा नहुने भन्दै उनले निजी साझेदारीमा ठोस परिवर्तन गर्न सकिन्छ भन्ने उदाहरण प्रस्तुत भएको बताए ।  एसएनएस ग्रुपका अध्यक्ष  सन्जय कुमार चौधरीले यी अक्सिजन जेनेरेटरहरु पेरिसबाट काठमाडौं विशेष फ्रेटर एयरक्राफ्टले एयर–लिफ्ट गर्ने र काठमाडौं ल्याएको ४८ घण्टामा सबै स्थानमा जोड्न सकिने बताए । चौधरीका अनुसार सबै प्रदेशमा अपनत्व हुनेगरी १०  ओटा मध्ये दुई ओटा युनिट नेपालको सुदूरपश्चिममा पुर्‍याउने योजना छ, एक युनिट सेती अस्पताल धनगढी र अर्को युनिट गोकुले, दार्चुलामा स्थापना गरिनेछ । यी ठूला प्रयासहरु सुदूरपश्चिममा अन्य साझेदार संस्थाहरूसँग मिलेर हुमानिटी फाउण्डेशन नेपालको नेतृत्वमा गरिएको हो ।   फ्रान्सबाट १० ओटा अक्सिजन जेनेरेटर खरीद प्रक्रिया अगाडि बढिसकेको छ । एउटा अक्सिजन जेनेरेटरले २४ घन्टामा ५० बेड र १५ सिलिण्डरलाई पुग्ने अक्सिजन उत्पादन गर्न सक्ने बताइएको छ ।नेपालीले नेपालीका लागि अक्सिजन फर नेपाल नाराका साथ अक्सिजन प्लान्ट स्थापना गर्न लागिएको हो ।

नेपाली सामाजिक सुरक्षामा भारतको योगदान

मध्ययुगदेखि आजसम्म हाम्रो देशले भोगेको एउटा समस्या श्रम व्यवस्थापनको हो । बेलायती उपनिवेशबाट हिन्दुस्तान स्वतन्त्र हुनु पहिलेदेखि नै नेपाली श्रमिकहरू रोजगारीका लागि हिन्दुस्तान र यसको बाटो हुँदै पाकिस्तान, अफगानिस्तान र बर्मासम्म पुग्ने गर्थे । परिवेश बदलिएर आज नेपालको लागि ११० ओटा देश श्रम गन्तव्य खुला भए पनि नेपाली श्रमिकका लागि सबैभन्दा ठूलो र पहुँचयोग्य बजार भनेको भारत नै हो । फलाम बेचेर कवाडीसमेत उठाएर लैजाने भारतले औद्योगिकीकरणमा गरेको तीव्र वृद्धिका कारण त्यहाँ सहज रूपमा नोकरी पाइन्छ । कोइलाखानीदेखि करर्पोरेट हाउससम्म औसत नेपालीले पाउने प्रमुख नोकरी सेक्युरिटी गार्ड र यस्तै प्रकृतिको हुने भए पनि कामअनुसारको दाम पाइने भएकाले कामको खोजीमा भारत जाने नेपालीको संख्यामा निरन्तर वृद्धि हुँदै आएको छ । नेपालस्थित भारतीय राजदूतावासको तथ्यांकअनुसार ८० लाख नेपाली कामको सिलसिलामा भारतमा रहेका छन् । यो संख्या नेपालको कुल जनसंख्याको २६ प्रतिशत हो । नेपाल श्रम प्रतिवेदन २०२० अनुसार भारतबाहेक अन्य देशमा ४० लाख श्रमिक मात्र रहेका छन् । अतः अर्थतन्त्रमा त्राण भरेको हिसाबले नेपाली श्रमशक्तिको लागि भारत सबैभन्दा ठूलो रोजगारदाता पनि हो । नेपालको झन्डै एक तिहाइ जनसंख्यालाई रोजगारी दिँदै आएको भारतले नेपाली श्रमिकलाई मर्यादित र सम्मानित जीवनयापन प्रदान गर्नमा समेत महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्दै आएको छ । सुदूरपश्चिम र मध्यपश्चिम क्षेत्रका न्यून आय भएका किशोर वयका स्कूले बच्चाहरू कापीकलम र पोशाक खर्चको जोहो गर्न वर्षे बिदामा पिथौरागढदेखि काला पहाडसम्म पुग्छन् र श्रमको छात्रवृत्ति बोकेर फर्किन्छन् । अहिले विश्व महामारीका रूपमा चलेको कोरोना विपद्मा भारत सरकारले दिएको १० लाख डोज भ्याक्सिन नेपालले पाएसँगै नेपाल कोरोनाको खोप प्रदान गर्ने दोस्रो दक्षिण एशियाली देश बनेको छ । समाचारहरूमा आए जस्तो उक्त खोपको प्रभावकारिता पुष्टि भएछ भने भारतले नेपालीका लागि तयार पारेका सबै सामाजिक सुरक्षा कार्यक्रमहरू मध्ये यो नै उत्कृष्ट कार्यक्रम ठहरिनेछ । खुला बजारमा नेपाली श्रमिकलाई रोजगारी दिँदै आएको भारतमा सैन्य क्षेत्रमा समेत नेपालीले नोकरी पाउँदै आएका छन् । बेतनका हिसाबले यो सबैभन्दा जोखिमयुक्त र सुविधा सम्पन्न क्षेत्र हो । सन् १९४७ अक्टोबरमा भारत स्वतन्त्र भइसकेपछि गोर्खा सैनिकलाई भारतीय र बेलायती दुवै सेनामा गाभ्ने निर्णयमा भएको हस्ताक्षरअनुसार नेपाली नवजवान निरन्तर भारतीय गोर्खा सैनिकमा काम गर्दै आएका छन् । हाल गोर्खा राइफलअन्तर्गत सातओटा रेजिमेन्टमा झन्डै ३२ हजार गोर्खा सैनिक र आसाम राइफलमा ३ हजार गरी ३५ हजार नेपाली भारतीय सेनामा बहाल छन् भने सेवानिवृत्त गोर्खा सैनिकको संख्या १ लाख २५ हजार रहेको छ । बेलायत सरकारले एउटै सैन्य सेवामा काम गर्ने बेलायती सेना र गोर्खा सेनालाई दिने पेन्सनलगायत सामाजिक सुरक्षाका कार्यक्रममा व्यापक विभेद गरेको भनेर कयौं भूपू गोर्खा सैनिक अदालत जानुपर्‍यो । गोर्खाको आवाज नसुनिएर अभिनेत्री जोना लुम्ले आफै सडकमा आउनुपर्‍यो । तर, भारत सरकारले गोर्खा सैनिक र भारतीय सेनामा कुनै उल्लेखनीय विभेद नराख्दा पेन्सनलगायत सुविधाका लागि कुनै संघर्ष गरिरहनु परेको छैन । यसलाई गोरखा सैनिकप्रति गरिएको सम्मान ठान्नुपर्छ र समान कामका लागि समान बेतन नियमको कार्यान्वयनका रूपमा समेत बुझ्न सकिन्छ । भूपू गोर्खा सैनिकहरूलाई महीनावारि दिइने पेन्सन र वर्षेनि दिइने उपचार खर्चले उनीहरूको जीवनको उत्तराद्र्ध सहज भएको छ । भूपू सैनिकका छोराछोरीलाई प्रदान गरिने छात्रवृत्तिले उच्च शिक्षामा पहुँच राख्न सकिएको छ । भूपू सैनिकका परिवारलाई सिकाइने जीवनोपयोगी शीप तालीमहरूले पेन्सनबाहेक अन्य आयमूलक कामहरू गर्न सजिलो भएको छ । सेवा निवृत्त कुनै सैनिकले सेकेन्ड करियर अर्थात् फेरि रोजगारी गर्छु भनेमा भारतीय राजदूतावास भित्रको रोजगार केन्द्रबाट जागीर प्रदान गर्ने सुविधाले तुलनात्मक रूपमा भारतको सामाजिक सुरक्षा अब्बल छ भन्ने बुझिन्छ । विपत्मा राहत, अनुदान, एकपटकको आर्थिक अनुदान, किरिया खर्च, विद्यालयलाई आर्थिक सहायता, दैवी प्रकोप सहायता र विभिन्न शिक्षा सहायता कार्यक्रमले भूपू गोर्खा सैनिक गम्भीर आर्थिक समस्याबाट मुक्त भएका छन् । गत आर्थिक वर्षमा पेन्सनका रूपमा मात्र भारतबाट नेपालमा रू. ३२ अर्ब ७५ करोड विप्रेषण भित्रिएको छ । यो रकम कुल गार्हस्थ्य उत्पादनको करीब १ प्रतिशत हो भने कुल विप्रेषणको ४ प्रतिशत रकम हो । चाखलाग्दो कुरा केहो भने भारतबाट नेपालमा भित्रिने विप्रेषणको ७५ प्रतिशत रकम यसमै अटाउँछ । विश्व आर्थिक घटनाहरूले नेपाल भित्रिने अन्य विप्रेषणमा असर गरे पनि भारतबाट नेपालमा आउने यो रकम चिरकालीन हो जुन हरेक वर्ष बढ्दो क्रममा रहेको छ । भारतसँगको व्यापारघाटा कम गर्न पनि यो रकमले उत्तिकै भूमिका खेलेको छ । आफैले हुर्काएको सैन्य शीपलाई आफूविरुद्ध प्रयोग हुन नदिन पनि भारतले भूपू गोरखा सैनिकको अवकाशलगायत सुविधा व्यवस्थापनमा ध्यान दिएको कतिपयको बुझाइ छ । जस्तो विश्वयुद्ध लडेका सिपाहीहरू कांग्रेसबाट विद्रोह गरे जस्तो वा जनयुद्ध लडेकाहरूलाई विप्लवले आश्वासन दिए जस्तो नेपालमा बेलाबेला उत्कर्षमा पुग्ने भारतविरोधी भावनामा भारतीय गोरखा सैनिक नपरून् भन्ने पनि हुन सक्छ । सैनिकलाई मात्र नभएर भारतमा काम गर्ने सम्पूर्ण नेपाली श्रमिकलाई प्रदान गरेको सामाजिक सुरक्षा कार्यक्रमबाट मुख्य गरी जोखिमअनुसारको ज्याला प्रदान गर्नुपर्छ भन्ने सन्देश गएको छ भने सम्पूर्ण सेवासुविधा हेर्दा श्रमिकको जागीरे जीवनबाहेक वैयक्तिक र सामाजिक जीवनलाई पनि समान रूपले सम्मान गर्नुपर्छ भन्ने सन्देश दिएको छ । लेखक बीमासम्बन्धी अध्येता हुन् ।

अझै खुलेन स्टेज  : आर्थिक समस्यामा कलाकार, खोज्दै विकल्प

काठमाडौँ । कोरोना कहर अझै यथावत नै छ । विश्वका कतिपय देश अहिले पनि लकडाउनकै अवस्थाबाट गुज्रिरहेका छन् । कतिपय देशमा फेरि कोरानाको नयाँ लहर देखिएकाले त्रास झन् थपिएको देख्न र सुन्न सकिन्छ । केही देशमा कोरोनाविरुद्ध खोप सुरु भएको छ । त्यसले भने केही आशा जगाएको छ ।हाम्रो छिमेकी मुलुक भारतले नेपालीका लागि कोरोनाविरुद्धको क...

भारतले अनुदानमा दिएको कोरोनाभाइरसविरूद्धको भ्याक्सिन काठमाडौं आईपुग्यो

भारत सरकारले नेपालीका लागि ले अनुदानमा दिएको कोरोनाभाइरसविरूद्धको १० लाख डोज भ्याक्सिन बिहीबार काठमाडौं आएको छ । एयर इन्डियाको जहाजबाट खोप बिहीबार बिहान त्रिभुवन विमानस्थलमा ल्याइएको छ। भारतले दिएको खोप ४ लाख ...