प्रत्येक १०/१० वर्षमा हुने जनगणना केवल एक औपचारिकता मात्र हैन, निःसन्देह यो अर्थ–राजनीतिक महत्वको परिघटना हो । जनगणनाले दिने तथ्याङ्क केवल तथ्याङ्क वा अंकगणित मात्र हैनन्, यो देशको मनोसामाजिक संरचना, राष्ट्रको भावी दिशा, दशा र प्रवृत्तिहरूको संकेत गर्ने आधार पनि हो ।