दसैंका लागि खसी-बोका किन्दै सरकार

पैसा हराएको दशैं !

‘दशैं आयो, खाऊँला पिऊँला, कहाँ पाउँला, चोरी ल्याउँला’ भन्थे । तर यसपालाको दशैं बजारमा बजारको रौनक छैन । किनकि मानिसहरूको हातमा पैसा छैन । हो, कसै कसैसँग चिनी किन्ने पनि पैसा त छ । तर बजारमा चिनी नै छैन । बजारमा खसी, बोका लगायत अरू थुप्रै सामान त छन्, तर मानिसहरूसँग पैसा नै छैन । पैसा हुनेसँग रहर छैन, किनकि तिनका छोराछोरी विदेशतिर छन् । तर बजार त बजार नै हो । मानिसहरू आइरहेका छन्, गैरहेका छन् । गाडी, मोटरसाइकल खडा छन् । तर सबैले भनिरहेका छन्, ‘बजार सुस्त छ ।’ पसलेहरू पनि सुस्त छन् । भलै पसलेहरू आआफ्नो ठाउँमा उछलकुद गरि नै रहेका छन् । तर सामान कट्दैन । सामान कटोस् पनि कसरी ? सामान किन्नेहरू कि त मुग्लिन कटिसके, कि मुग्लान, हिँडेर, गुडेर वा उडेर । व्यापार कस्तो छ भनेर कसैले सोध्यो भने पसले साहुजी घाटे वैद्यले झैं फ्याट्ट जवाफ दिन्छन्, ‘अलिअलि चलिराछ ।’ अर्थात् व्यापारको मुटुको धड्कन बाँकी नै छ, मरिसकेको छैन । तर मर्ने तरखरमा छ । व्यापार रफ्तारमा चल्नुपथ्र्यो, अर्थात् दौडनुपथ्र्यो । तर अहिले दौड प्रतियोगिता चलिरहेको छैन । अहिले त प्रौढ प्रतियोगिता पो चलिराछ । देश नै प्रौढले मात्रै चलाउने भएपछि कहाँ दौडन सक्छ त ? प्रौढको चल्ने भनेकै थुतुनो हो । हातगोडा त लर्बराइहाल्छ । अर्थात् चालमा सुस्ती छ । मन्दी छ । यो मन्दी भन्ने चीज पनि अचम्मको जन्तु छ, कहाँ कहाँबाट आउँछ आउँछ । वास्तवमा व्यापारलाई दौडिनका लागि बाटो बनाइदिनुपर्ने जन्तुहरू उग्राएर बसेका कारण व्यापार दौडिन सकेन । मन्दी कसरी हट्छ त अब ? जब बजारमा पैसा आउँछ । पैसा कहाँ गाथ्यो र आउनलाई ? त्यो त अर्थमन्त्री र गभर्नरलाई सोध्नुपर्छ, सरकारलाई सोध्नुपर्छ । बजारमा चिनी, दाल लगायतका वस्तुको माग बढिरहेको छ । त्यसैले यसको भाउ पनि बढिरहेको छ । यो ‘माग’ र ‘भाउ’को सम्बन्ध पनि बाँदर र खम्बाको जस्तो पो देखिन्छ । बाँदरले खम्बा पायो कि उक्लिहाल्ने भने जस्तै कुनै चीज बजारमा अभाव छ भन्ने बित्तिकै त्यसको भाउ पनि स्वाट्टै माथि उक्लिहाल्ने । भनिन्छ– बजारमा चिनी, दाल लगायतका वस्तुको माग बढिरहेको छ । त्यसैले यसको भाउ पनि बढिरहेको छ । यो ‘माग’ र ‘भाउ’को सम्बन्ध पनि बाँदर र खम्बाको जस्तो पो देखिन्छ । बाँदरले खम्बा पायो कि उक्लिहाल्ने भने जस्तै कुनै चीज बजारमा अभाव छ भन्ने बित्तिकै त्यसको भाउ पनि स्वाट्टै माथि उक्लिहाल्ने । वास्तवमा अभावमा त अभाव पो बढ्नुपर्ने थियो, यो भाउ(व) चैं किन बढ्नुपर्ने हो, मैले बुझ्या छैन । तर यो भाउको प्रभाव यस्तो देखिन्छ कि जब भाउ चढ्छ, ग्राहकहरू पसल पसलबाट तल ओर्लन्छन् । जब भाउ उकालो लाग्छ, तब आकाश नै छुन खोज्छ, मानिसहरू पनि भाउलाई हेर्न मन लागे आकाशतिर हेरे हुने हो । तर उनीहरू चिन्तित हुँदै सरकारतिर पो हेर्छन् । सरकार पनि के कम ? सर्वसाधारण चिन्तित भएको देखेर सरकार पनि चिन्तित हुन शुरू गर्छ । मान्छे चिन्तित हुँदा त थाहा पाइन्छ । तर सरकार चिन्तित कसरी हुन्छ मैले देख्या छैन । तपाईंले सरकारलाई चिन्तित भा देख्नु भा छ र ? सरकार चिन्तित भो भने के गर्छ हँ ? टाउकोमा हात राख्छ कि पेटमा ? कि सरकार पीरैपीरले नीलोकालो हुन्छ ? शायद सरकार चिन्ताले कालो हुँदै गर्दा सामानहरू पनि कालो बजारमा पुग्ने रहेछन् । तर यो कालो बजार भनेको चैं कस्तो हुन्छ, यो पनि मलाई अलि ज्ञान भएन । किनकि बजार कालो भने पनि त्यहाँ चारैतिर उज्यालो नै उज्यालो देखिन्छ । कालो धन भन्छन् । तर मैले चाहिँ सबैको धन वा पैसा चम्किलो नै देखिरहन्छु । कि मेरा आँखा बिग्रिए ? पैसा त पैसा हुन्छ, त्यसलाई कालो किन भनेको होला ? अनि कोही खैरो धन र सेतो धन पनि भन्छन् । धन भनेको धन मात्रै होइन र भन्या ? यसको पनि जात र रङ हुन्छ र ? धन बोल्दा सत्य चुप रहन्छ भन्छन् । त्यसो भए सत्य खोज्न काहाँ जाने त ? कतिपय शब्दहरूको अर्थ बुझ्न नसकेर म कहिलेकाहीँ रनभुल्लमा पर्छु । जस्तै, हिजोआज धेरै व्यापारीलाई टाट पल्ट्यो भन्छन् । यो भन्या के हो ? व्यापारीको पसल वा गोदाममा बिछ्याइएको टाट उल्ट्यो भन्या हो वा के हो ? हैन यदि व्यापारमा धेरै घाटा लागेर बर्बाद भयो भन्न खोजेको हो भने व्यापारिक नेताहरूबाहेक अरू व्यापारीले आफू टाट पल्टेको स्वीकारै गर्दैनन्, बरु आत्महत्या गर्छन् । हो, व्यापारमा घाटा सहन नसकेर व्यापारीले आत्महत्या गरिरहेका छन् भन्ने हिजोआज खुब सुनिन थालेको छ । यो झन् नबुझिने कुरा भयो । एक त आत्मा अमर छ भनिन्छ । अमर आत्माको हत्या गर्न कसरी सकिन्छ र ? ल आत्महत्या भने पनि खासमा त्यो हत्या नै हो भने त्यसको छानबिन किन भइरहेको छैन ? देशमा कसैले कसैको हत्या गरेको छ भने प्रहरीले किन केही गरिरहेको छैन ? सरकारले किन केही गरिरहेको छैन भन्ने प्रश्न उठ्छ । प्रश्नहरू पनि उठेर के गर्नु ? प्रश्नहरू त देशमा कति उठेका छन् छन् । भुटानी शरणार्थी, सुन काण्ड, ललिता निवास जग्गा प्रकरण, कालापानी लगायत विषयमा हजारौं प्रश्नहहरू उठि नै रहेका छन् । ती सुतेका छैनन् । तर यसको उत्तर दिन सक्ने महापुरुष यो देशमा अहिलेसम्म जन्मिसकेको देखिँदैन । यसरी यत्रा यत्रा विषयहरू हुँदा हुँदै जाबो भाउ बढ्ने र घट्नेजस्ता प्रश्नहरूको उत्तर खोजेर कहाँ पाइन्छ त ? बरु आउनोस् विना ढेवा, विना चिनी र विना उत्तर लगायत थुप्रै अभावहरूका बीच पनि दशैं चैं भव्य रूपमा मनाउनुपर्छ है ! बडा दशैं २०८० को हार्दिक मंगलमय शुभकामना !

Aarthik Abhiyan आश्विन २०८०

उपत्यकामा दुई हजार खसी–बोका र एक हजार च्यांग्रा ल्याउँदै सरकार

सरकारी स्वामित्वमा रहेको नेपाल खाद्य व्यवस्था तथा व्यापार कम्पनीले दसैँलाई लक्षित गरेर दुई हजार खसी र एक हजार च्यांग्रा ल्याउने भएको छ । कम्पनीले अघिल्लो वर्षभन्दा पाँच सय बढी खसी–बोका र...

नयाँ पत्रिका भाद्र २०८०

दशैंका लागि खसी, बोका र च्यांग्रा ल्याउने खाद्यको तयारी, बजार मूल्यभन्दा सस्तो पर्ने

Image Khabar भाद्र २०८०

लघुवित्तहरू अब स्वस्फूर्त मर्जरमा जाने सम्भावना बढी छ : कुलमणि तिम्सिना[अन्तरवार्ता]

Aarthik Abhiyan फाल्गुन २०७९

भदौ अन्तिमदेखि सुपथ मूल्य पसल, तीन हजार खसी बोका काठमाडौं ल्याइने

चाडपर्व नजिकिँदै गर्दा सरकार सुपथ मूल्य पसल सञ्चालन गर्ने तयारी गर्न थालेको छ । असोजको दोस्रो–तेस्रो सातामा परेको यस वर्षको दशैँ र कात्तिकको दोस्रो सातामा परेका तिहार र छठलाई लक्षित गरी उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्रालयले भदौ अन्तिम सातादेखि सुपथ मूल्य पसल सञ्चालन गर्ने योजना तयार गरेको छ । प्रत्येक वर्ष चाडपर्वमा उपभोक्तालाई राहत दिन सुपथ मूल्य पसल सञ्चालन गर्न लागिएको हो । उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्रालयका प्रवक्ता डा। नारायण रेग्मीले सुपथ मूल्य पसल सञ्चालन गर्ने निर्णय गर

Ratopati श्रावण २०७९

दसैँका लागि सरकारले खसी–बोका खरिद गर्न थाल्यो, व्यवसायीले चीनबाट ल्याइसके च्यांग्रा

नयाँ पत्रिका भाद्र २०७८

दशैंका लागि तीन हजार च्यांग्रा र खसी ल्याउँदै सरकार, मूल्य निर्धारणमा भने अलमल

काठमाडौँ– दशैं नजिकिँदै गर्दा खाद्य व्यवस्था तथा व्यापार कम्पनीले उपत्यकाका लागि खसीबोका तथा च्यांग्रा ल्याउने तयारी थालेको छ । कोरोना भाइरस महामारीले बजार प्रभावित भए पनि दशैंमा खसी, बोका र च्यांग्राको अभाव नहुने कम्पनीले जनाएको छ । महामारी नियन्त्रण तथा रोकथामका लागि लकडाउन गरेसँगै विभिन्न क्षेत्रका उद्योग, व्यवसाय प्रभावित भएका छन् । तर, पछिल्लो समयमा […]

Khabarhub श्रावण २०७८

सहुलियतको खसी–बोका बिक्रीमा आकर्षण

सरकार स्वामित्वको खाद्य व्यवस्था तथा व्यापार कम्पनी लिमिटेडले सोमबारबाट बिक्री गर्न थालेको खसी–बोका खरिदमा

नयाँ पत्रिका आश्विन २०७७

दशैं तिहारमा मासु अभाव हुदैनः सरकार

सरकारले यो वर्षको दशैं तिहार लगायतका चाडवाडमा माछा, मासुजन्य उपजको अभाव नहुने जनाएको छ । खसी बोका आयात तथा बजार व्यवस्थापनमा समस्या देखिएको गुनासो बढिरहँदा कृषि तथा पशुपंक्षी विकास मन्त्रालय र मातहतका निकायले अभाव हुन नदिने प्रतिवद्धता व्यक्त गरेका हुन् ।

कारोबार दैनिक भाद्र २०७६

दसैंका लागि खसी-बोका किन्दै सरकार

सम्बन्धित सामग्री

सरकार स्वामित्वको खाद्य व्यवस्था तथा व्यापार कम्पनी लिमिटेडले सोमबारबाट बिक्री गर्न थालेको खसी–बोका खरिदमा