नेपाल–अंग्रेज युद्धको झल्को दिने ऐतिहासिक वस्तु राखिने

नेपाल–अंग्रेज युद्धमा नेपाली सेनाहरुले विजय प्राप्त गरेको जितगढी किल्ला रहेको बुटवलमा युद्ध संग्रहालय निर्माण सुरु भएको छ । ऐतिहासिक सम्पदा स्थल जितगढी र सांस्कृतिक सहर पुरानो बुटवल (बटौली) लाई जोड्ने गरी निर्माण हुने संग्रहालयमा तत्कालीन नेपाल–अंग्रेज युद्धको झल्को दिने ऐतिहासिक वस्तु र संरचनाहरु हुनेछन् । बुटवल उपमहानगरका प्रमुख शिवराज सुवेदीले बुधबार एक समारोहका बीच उक्त संग्रहालयको शिलान्यास गर्नुभयो । राष्ट्रिय स्वाभिमान, पहिचान र शानको रुपमा रहेको जितगढीलाई बटौली पर्यटनको केन्द्रका रुपमा लिंदै संग्रहालय निर्माण गर्न लागिएको प्रमुख सुवेदीले बताउनुभयो । बुटवल उपमहानगरपालिकाले बनाएको एकीकृत सहरी विकास गुरुयोजनामा रहेको पर्यटन प्रबर्धन अन्तर्गतको एउटा प्रमुख अभियानका रुपमा संग्रहालयलाई अघि बढाइएको उहाँले बताउनुभयो ।

सम्बन्धित सामग्री

राजनीतिले निलेको जुटमिल चलाउने प्रधानमन्त्रीको अर्को ठट्टा !

विराटनगर- व्यापारीले कारखाना खोल्छ । मजदुरले उत्पादन गर्छ । उत्पादित वस्तु बजार हुँदै उपभोक्ताको हातमा पुग्छ । सबैले बुझेको उत्पादनको प्रक्रिया यही नै हो । तर पूर्वी नेपालको विराटनगरमा रहेको ऐतिहासिक जुटमिल नेता जन्माउने थलोका रुपमा परिचित छ । जुटमिलमा भएका मजदुर आन्दोलनको जगमा राजनीति गर्ने गिरिजाप्रसाद कोइराला पाँचपटक मुलुकको कार्यकारी तहमा पुगे । मनमोहन […]

चुनावी परिणामको आयामहरू

उत्तरआधुनिकतावादी राजनैतिक चिन्तकहरूले दसकौं पहिले नै इतिहास, दर्शन र विचारको अन्त्य भएको वकालत गरेका थिए । उनीहरूले सारा संसार गोरेटोविहीन निष्पट्ट अँध्यारो सुरुङतर्पm छिर्दै गएको दावी गरे । तर उनीहरूको चिन्तन जीवन्त ऐतिहासिक भौतिकवादी दर्शनबाट निर्देशित थिएन ।द्वन्दवादले हरेक वस्तु वा सत्ताको उत्पति, विकास, विनाश अनि पुनः नयाँ रुपान्तरण वा विशेषता सहितको जन्म हुन्छ भन्ने मान्यता राख्दछ । वस्तुतः त्यो अघिल्लो भन्दा गुणात्मक रुपमै सही र प्रगतिशील हुन्छ । यही भौतिकवादी प्रस्तावनाअनुरुप माक्र्सवाद

आर्थिक मन्दीको ऐतिहासिक विश्व अर्थतन्त्र र नेपाल

मुलुकको आर्थिक क्रियाकलापमा निरन्तर कमी हुँदै जानुलाई आर्थिक मन्दी भन्न थालिएको छ । मन्दी आर्थिक क्रियाकलापको न्यूनीकरण हो । आर्थिक क्रियाकलापभित्र उत्पादन, रोजगारी, आर्थिक वृद्धि, वस्तु तथा सेवाको आयात–निर्यात तथा बिक्री–वितरण आदि पर्छन् । यस अवस्थामा आर्थिक परिसूचकहरू लगातार रूपमा सुस्ताइरहेका छन् । यसरी अर्थतन्त्रका सूचकहरू सुस्ताउनुको मुख्य कारण कोभिड–१९ को महामारीलाई लिइएको छ । […]

ऐतिहासिक बुद्धमङ्गल ताल

लुम्बिनी प्रदेशको पूर्वी सिमानाको रूपमा रहेको नवलपरासी जिल्लामा दर्जनौँ ऐतिहासिक, पुरातात्त्विक एवं धार्मिक स्थल छन् । यी स्थानहरू रामग्राम, देवदह (पण्डितपुर), मदरबाबालगायतको नाम लिन सकिन्छ । जिल्लाको विभिन्न क्षेत्रमा खनजोत गर्दा, कुवा खन्दा, विभिन्न स्थानमा घर बनाउँदा विभिन्न प्रकारका प्राचीन वस्तु एवं संरचना भेटिने गरेका छन् । यसरी ऐतिहासिक एवं पुरातात्त्विक महत्त्वका स्थान र वस्तुहरू फेला परे पनि सम्बन्धित निकायबाट यी स्थल र वस्तुको अध्ययन, उत्खनन एवं आवश्यक जाँच भने हुन सकेको छैन । यी क्षेत्रका प्रागैतिहासिक स्थलको उत्खनन एवं अध्ययनका कामले सम्बन्धित निकायलाई पर्खी बसेका छन् । यस्तै ऐतिहासिकता बोकेका स्थलमध्ये बर्दघाट नगरपालिकाको बुद्धमङ्गल ताल पनि एक हो ।

अस्तित्व रक्षाको पर्खाइमा बेनीका मल्लकालीन अवशेष

ऐतिहासिक तथा पौराणिक वस्तु र सम्पदाको संरक्षण मुलुककाे इतिहास र गौरबको विषय मात्र हैन भावी पुस्तालाई देश चिनाउने स्तम्भ पनि हो । तर, नेपालका कतिपय ऐतिहासिक सम्पदा र क्षेत्रहरु संरक्षण हुन नसक्दा मासिने खतरा बढिरहेको छ । यस्तै अवस्थामा पुगेको छ– म्याग्दीको सदरमुकाम बेनीबजार क्षेत्र आसपासका गाउँबस्तीमा रहेका मल्लकालीन अवशेष । तत्कालीन पर्वत राज्यको राजधानीसमेत …

विराट राजाको दरबार क्षेत्रमा उत्खनन् गर्दा जे भेटियो (फोटोफिचर)

मोरङको बुधनगर भेडियारीस्थितका विराट राजाको दरबार भनिएको स्थानमा अहिले उत्खनन भइरहेको छ । पुरातत्व विभागबाट गरिएको उत्खननअनुसार विराट राजाको दरबार भनिए अनुसारको उत्खननबाट ऐतिहासिक वस्तु वा भग्नावशेष पाइएको बताइएको छ ।विराट राजाको दरबार क्षेत्र भनिएको स्थानमा विसं २०२६ मा पुरातत्व विभागबाट आएका अधिकृत तारानाथ मिश्रले उत्खनन कामको सुरुआतपछि विभागबाट प्रकाश दर्नाल, उद्धव आचार्य, शालिकराम कट्टेल, सन्दीप खनालले थोर बहुत उत्खननको काम गरिसकेपछि गएको पुस २६ गतेदेखि पुरातत्व विभागबाट खटिएका पुरातात्विक अध

विद्यालय बस किन्न र संग्रहालय बनाउन पुराण

मोरङ बेलबारी–११, लक्ष्मीमार्गस्थित लक्ष्मी माध्यमिक विद्यालयका लागि बस खरिद र ऐतिहासिक संग्रहालय निर्माणका लागि श्रीमदभागवत पुराण लगाइएको छ ।  मंसिर १९ गतेदेखि २५ गतेसम्म हुने पुराणबाट संकलित रकमले बस खरिद गर्ने र संग्रहालय निर्माण गर्ने प्रधानाध्यापक गोविन्द भन्डारीले जानकारी दिए ।  उनका अनुसार विद्यार्थीले दैनिक उपभोग्य वस्तु तथा संस्कार संस्कृतिसँग जोडिएका वस्तुहरू चिन्न छाडेपछि संग्रहालय बनाउन थालिएको हो ।  संग्रहालयमा नौमती बाजादेखि ढिकी जाँतो र अन्य घरायसी पुराना सामग्रीहरू राखिने उनले बत...

निर्यात वृद्धि : मोटाएको कि सुन्निएको ?

१२ साउन, काठमाडौं । आर्थिक वर्ष २०७७/७८ मा नेपालले १५ खर्ब ३९ अर्ब रुपैयाँको वस्तु आयात गर्दा १ खर्ब ४१ अर्ब रुपैयाँको वस्तु निर्यात गर्‍यो । निर्यातको यो आंकडा कुल वैदेशिक व्यापारको दृष्टिकोणबाट मात्र ८.४० प्रतिशत हो । तर, निर्यातको मात्र आंकडा हेर्ने हो भने यो वर्ष नेपालले ऐतिहासिक सफलता हात पारेको छ । नेपालले […]

आदिम सभ्यताको युमा संंग्रहालय

तेह्रथुम-पूर्वी नेपालको तेह्रथुम जिल्लाको लालीगुराँस नगरपालिकामा निर्माण गरिएको युमा संग्रहालय ऐतिहासिक तथा पुरातात्विक संग्रहालयको रूपमा परिचित हुन थालेको छ ।मानव जनजीवनमा जन्मदेखि मृत्युसम्म प्रयोग गरिने वस्तु संकलन गरी संग्रहित गर्न थालिएसँगै संग्रहालय परिचित हुन लागेको हो । खास गरी लिम्बु समुदायमा प्रयोग हुने ऐतिहासिक तथा पुरातात्विक सामग्री राखिएका छन् । पर्यटकीय गन्तब्यको रूपमा चिरपरिचित तिनजुरे–मिल्के–जलजले […]

पशुपतिमा सुनको जलहरि : समृद्धि देखाउन आस्था र परम्पराको उल्लंघन

१८ माघ, काठमाडौं । पशुपति क्षेत्र विकास कोषको मुल जिम्मेवारी पशुपति क्षेत्रको ऐतिहासिक, धार्मिक र सांस्कृति वस्तु र स्थलहरुको संरक्षण र सम्बर्द्धन गर्नु हो । तर, कोषकै जोडबलमा यसअघि नै विवादित बनेको मूल शिवलिङ्गको जलहरिमा सुनको जलप लगाउने निणर्य गरेको छ । कोषका पूर्वसदस्य सचिव डा. गोविन्द टण्डनका अनुसार शिवलिङ्गको जलहरिमा सुनको जलप लगाउने प्रस्ताव […]