पितृसत्ताको असर प्रसूतिका बेला मात्र देखिने होइन, यो महिलाको सम्पूर्ण जीवन कालमा- कोखदेखि बुढ्यौलीसम्म नै हुन्छ। यसको नकारात्मक असरलाई गरिबी, अशिक्षा र जातीय विभेदले मलजल गर्छन्।
राजनीतिक पार्टीहरूले नेपालको संविधान र निर्वाचन आयोगको निर्देशन विपरीत पुरुषहरूलाई नै प्राथमिकता दिंदै आएको छ । यस पटकको निर्वाचनमा यो प्रवृत्ति दोहोरिएको छ । ठूला राजनीतिक दलहरूले प्रतिनिधिसभामा प्रत्यक्षतर्फ न्यून संख्यामा महिला उम्मेदवार बनाएको कारण जनप्रतिनिधिमूलक उपल्लो थलोमा महिला प्रतिनिधित्व कमजोर हुने भएको छ । यसले गर्दा संघीय संसद्को सम्पूर्ण बनोट नै कम समावेशी बन्ने […]
समाजले महिला र पुरुषलाई हुर्किने क्रममा पितृसत्ताको ढाँचामा ढाल्दै जान्छ । पुरुषलाई क्षमता, काम र कमाईको दृष्टिले हेर्छ भने महिलालाई सुन्दरता र उपभोग्य वस्तुको दृष्टिले मात्रै ।
एकदिन बाबु र छोरा कारमा यात्रा गर्दै थिए। यात्राकै क्रममा उनीहरू दुर्घटनामा परे। दुर्घटना पश्चात् दुवै जनालाई फरक फरक हस्पिटलमा लगिन्छ। केही छिनमा जब छोरा होशमा आउँछ, डाक्टरले उसलाई हेर्दै भन्छ- ‘म उसको अप्रेशन गर्न सक्दिनँ किनकि ऊ मेरो छोरा हो।यदि ऊ छोरा हो भने डाक्टर को हो ?’ रिडलमा सोसल एक्सपेरिमेन्ट गरी ‘जाग रिपोर्ट’ […]
लैंगिक पहिचानको मुद्दा महिला वा पुरुषको भन्ने होइन, यो विशुद्ध मानवीयताको आन्दोलन हो । महिला र पुरुष मात्र नभएर आजको युगमा 'लैंगिक अल्पसंख्यक' समेतको एकीकृत प्रयासद्वारा लैंगिक विभेदका समस्या समाधान गर्नुपर्छ ।
प्राकृतिक सत्ता अन्तिम सत्ता थियो, अन्तिम सत्ता हो र अन्तिम सत्ता हुनेछ । तथापि सिंगो मानव सभ्यताले नै एउटा नयाँ सत्ताको निर्माण गरेको छ । शायद, यो पनि प्राकृतिक सत्ताको एउटा सानो अंश हो । प्राकृतिक सत्ताले शक्तिशाली बनाएका महिलालाई मानवीय सत्ताले ठूलो षड्यन्त्र गर्यो र प्राकृतिक रूपमा नै स्थापित विश्वव्यापी मातृसत्ता पितृसत्तामा रूपान्तरण हुन […]
नेपाली कांग्रेसको आगामी महाधिवेशनमार्फत चुनिने नेतृत्व निम्ति पुरुष नेताहरूको दाबेदारी र चर्चा जति भइरहेको छ, महिलाको हकमा त्यसो छैन।पार्टी विधानमार्फत नै सहमहामन्त्री पद महिलाका लागि सुनिश्चित गरिएको छ भने अन्य पदमा महिलाले पनि पुरुष सरह नै प्रतिस्पर्धामा उत्रिन पाउनेछन्। तर, महिला नेतृहरूले चुनावी अभियान गरेको देखिएको छैन।‘तपाईंहरूको चुनावी अभियान देखिएन नि!’ भन्ने प्रश्नमा नेतृ उमा रेग्मीले भनिन्, ‘चुनाव तोकिएकै समयमा हुने/नहुनेमै अन्योल छ। चुनावी प्रचार र अभ
डिसेम्बर २०१९ को मधेस यात्रामा हामीले नेपालको मधेसी समाजमा पितृसत्ता विराजमान रहेको त देख्यौं नै, यस पितृसत्ताभित्र पिताको भूमिका पनि उत्तिकै चाखलाग्दो र जटिल पायौं । झापादेखि कैलालीसम्मको यात्रा गर्दा हामीले महिलासम्बन्धी हरेक सन्दर्भमा पिता उभिएको पायौं ।
पितृसत्ता पुरुषको दोष होइन, ऊ त यस सिस्टमको एउटा अंश अर्थात् हिस्सा मात्र हो। पितृसत्ताकै कारण निर्णय निर्माण र तेस्रो विचार निर्माण जसको दुरुपयोग गरेर उसले महिलामाथि नियन्त्रण र थिचोमिचोलाई निरन्तरता दिइआएको छ।
नेपालको संविधानमा महिलाहरुको पक्षमा धेरै कानुनी व्यवस्था गरिएपनि कार्यान्वनमा अझै समस्या रहेको सरोकारवालाहरुले बताएका छन् । उनीहरुले कानुन बनाएर मात्रै समस्याको समाधान नहुने उल्लेख गर्दै 'पितृसत्ता मानसिकता'मा परिवर्तनको खाँचो रहेको औल्याए ।
