तनहुँ । जिल्लाको म्याग्दे गाउँपालिका–५, चिमखानाका कृष्ण खड्काले बाख्रापालनबाट मनग्ये आम्दानी गरिरहेका छन् । उनले बाख्रापालनबाट भएको आम्दानीले घरखर्च चलाउँदै आएका छन् । उनले बाख्रापालनबाट वार्षिक करिब चार लाख रुपैयाँ आम्दानी गर्छन् । कृपा कृषि तथा पशु फार्म दर्ता गरेर बाख्रापालन गरेका खड्काको फार्ममा अहिले २८ ओटा बाख्रा छन् । खड्कालाई बाख्रापालनका लागि श्रीमती, छोरा र बुबाले सघाउँदै आएका छन् ।
‘जहाँ गए पनि केही न केही गर्नुपर्दछ, त्योभन्दा आफ्नै गाउँमा नै बाख्रा र कृषि गर्छु भन्ने सोचसहित व्यवसाय शुरु गरेको हुँ,’ उनले भने । लगातारको निरन्तर प्रयासले बाख्रापालनबाटै घरखर्च चलेको उनको भनाइ छ । ‘घरमा खाली बस्नुपरेको छैन । आम्दानीको स्रोत पनि बनेको छ,’ उनले भने, ‘काममा दत्तचित्त भएर लागे पैसा कमाउन विदेश जानुपर्दैन ।’
खड्काले बाख्राका लागि आवश्यक पर्ने घाँसखेती पनि गरेका छन् । आफ्नै जग्गामा घाँसखेती गरिरहेको उनले बताए । ‘स्थानीय जातका बाख्राको मूल्य राम्रो हुने र जोखिम पनि कम हुँदा व्यवसायले सन्तुष्टि दिएको छ,’ उनले भने ।
खड्काले बाख्रापालनबाट खर्च कटाएर मासिक ३० हजार रुपैयाँभन्दा बढी आम्दानी गर्दै आएका छन् । ‘बाख्रा विक्रीका लागि बजारको समस्या छैन, खर्च कटाएर बचेको पैसाले घरखर्च चल्दै आएको छ,’ उनले भने ।
उनले बाख्रापालनसँगै तरकारी खेती पनि गर्दै आएका छन् । पाँच रोपनी क्षेत्रफलमा काउली खेती गरेका खड्काले तरकारी विक्रीबाट पनि राम्रो आम्दानी भएको बताउँछन् । ‘बजार नजिक भएका कारण तरकारी विक्रीमा समस्या छैन,’ उनले भने । पशुपालनमा लागे पनि कतैबाट केही अनुदान नलिएको उनको भनाइ छ ।
गाउँपालिकाले व्यावसायिकरूपमा पशुपालन तथा कृषि गरिरहेका कृषकलाई प्रोत्साहनका लागि अनुदान दिने व्यवस्था मिलाएको छ । त्यसका लागि गाउँपालिकाले अनुगमन शुरु गरेको गाउँपालिकाका उपाध्यक्ष बालकृष्ण घिमिरेले बताए । ‘कृषकलाई प्रोत्साहन गर्नका लागि अनुदानको व्यवस्था मिलाएका छौं, त्यसका लागि विभिन्न ठाउँ पुगेर अनुगमन गरिरहेका छौं,’ उनले भने ।
गाउँपालिकाले व्यावसायिक कृषकका लागि चालू आर्थिक वर्षमा बोका वितरणका लागि रू. ३ लाख ५० हजार, च्यापकटर वितरणका लागि १ लाख रुपैयाँ, गोठ खोर निर्माणका लागि ४ लाख रुपैयाँ, लोकल कुखुरा वितरणका लागि १ लाख रुपैयाँ बजेट विनियोजन गरेको छ ।
‘व्यावसायिकरुपमा पशुपालन गरिरहेका कृषकलाई पशुपालनमै टिकाइराख्न अनुदान नीति गाउँसभाबाट पारित भएर बजेट विनियोजन भइसकेको छ,’ गाउँपालिकाका अध्यक्ष श्रीप्रसाद श्रेष्ठले भने, ‘अनुदान लिन चाहने कृषकसँग निवेदन माग गरेका छौं । उनका अनुसार कृषकले गाउँपालिकामा निवेदन दिएका कृषकको फार्म अनुगमन शुरु गरिएको छ । रासस
