काठमाडौं । नेपालको जनगणना २०७८ को पूर्ण विवरण आएसँगै नेपालको अर्थतन्त्रलाई निर्धारण गर्ने पक्षहरूका आँकडा सार्वजनिक हुन थालेका छन् । यस जनगणनाको हालै सार्वजनिक तथ्यांकअनुसार नेपालमा ६६ लाख ६० हजार ८४१ घर परिवारको खाना पकाउने इन्धनको स्रोत कस्तो रहेछ भन्ने तथ्यांक पनि एक महत्त्वपूर्ण मापकको रूपमा देखापरेको छ ।
नेपालमा कुल घरपरिवारमध्ये ५१ दशमलव शून्य २ प्रतिशतले खाना पकाउन दाउराको प्रयोग गर्ने गरेको पाइन्छ । ४४ दशमलव २९ प्रतिशत घरपरिवारले खाना पकाउन एलपी ग्यासको प्रयोग गर्ने गरेका छन् । विद्युत्बाट खाने पकाउने घर परिवारको हिस्सा शून्य दशमलव ४९ प्रतिशत रहेको छ । गुइँठाबाट खाना पकाउने घर परिवारको हिस्सा २ दशमलव ८८ प्रतिशत छ । गोबर ग्यासबाट खाना पकाउने घरपरिवारको हिस्सा १ दशमलव १८ प्रतिशत रहेको छ ।
नगरपालिका र गाउँपालिकामा खाना पकाउने इन्धनको स्रोतमा ठूलो खाडल देखिएको छ । नगरपालिकामा दाउराबाट खाना पकाउनेको हिस्सा ३९ दशमलव ३२ प्रतिशत देखिएको छ भने गाउँपालिकामा यो हिस्सा ७४ दशमलव ९७ प्रतिशत रहेको छ । नगरपालिकामा एलपी ग्यासको प्रयोगको हिस्सा ५६ दशमलव ६९ प्रतिशत रहेको छ भने गाउँपालिकामा यो हिस्सा १८ दशमलव ९१ प्रतिशत रहेको छ । विद्युत्बाट खाना पकाउने परिवारको हिस्सा नगरपालिकामा शून्य दशमलव ५५ प्रतिशत र गाउँपालिकामा शून्य दशमलव ३६ प्रतिशत छ । हिमालमा दाउराबाट खाना पकाउने परिवारको हिस्सा सर्वाधिक ८५ दशमलव ४६ रहेको छ भने यो हिस्सा पहाड र तराईमा क्रमश: ५१ दशमलव ८८ प्रतिशत र ४५.९९ प्रतिशत रहेको छ । प्रदेशगत रूपमा दाउरामा खाना पकाउने घरपरिवारको हिस्सा कर्णाली प्रदेशमा सबैभन्दा बढी ८२ दशमलव २२ प्रतिशत र बागमती प्रदेशमा सबैभन्दा कम २८ दशमलव ९५ प्रतिशत रहेको छ ।
