काठमाडौं । बैंक तथा वित्तीय संस्था परिसंघ नेपाल (सिबिफिन) ले बैंकिङ क्षेत्रबाट समग्र देश विकासमा टेवा पुर्याउने उद्देश्यसहित भिजन २०३० तय गरेको छ । समग्र देश विकासमा बैंकिङ क्षेत्रलाई प्रमुख सहयात्री बनाउने गरी सिबिफिनले भिजन २०३० तय गरेको हो ।
सिबिफिनले बैंकिङ क्षेत्रको अप्ठ्यारा तथा चुनौतीहरूको विषयमा एक अध्ययन गरेको थियो । सोही अध्ययनको आधारमा सिबिफिनले बैंकिङ क्षेत्रको विकासका लागि सुझावसहितको प्रतिवेदन तयार गरेको छ । सोही प्रतिवेदनमार्पmत सिबिफिनले यस्तो लक्ष्य लिएको हो ।
उक्त अध्ययन प्रतिवेदन गत पुस १३ गते नेपाल राष्ट्र बैंकका गभर्नर महाप्रसाद अधिकारीसमक्ष पेश गरिसकिएको छ । परिसंघका अध्यक्ष पवन गोल्यानले उक्त प्रतिवेदन गभर्नरसमक्ष पेश गरेको बताए । शुक्रवार काठमाडौंमा सम्पन्न सिबिफिनको साधारणसभामा उनले यस्तो बताएका हुन् ।
बैंकिङ क्षेत्रले आर्थिक वृद्धिदर बढाउन, आर्थिक क्रियाकलाप बढाउन, कुल गार्हस्थ्य उत्पादन वृद्धि गर्न, निजीक्षेत्रको विकास गर्न, बैंकिङ बानी सिकाउनेलगायत विभिन्न पक्षमा योगदान गरिरहेका छन् । आगामी दिनमा पनि यस्ता योगदानलाई बैंकिङ क्षेत्रले निरन्तरता दिोछन् । तर, अब बैंकिङ क्षेत्रलाई आर्थिक विकासको प्रमुख सहयात्री बनाउने गरी भिजन २०३० ल्याइएको सिबिफनको भनाइ छ ।
जोखिम व्यवस्थापनका लागि बलियो संरचना बनाउने, निक्षेप र कर्जालाई सन्तुलित र दिगो रूपमा वृद्धि गर्दै लैजाने र बलियो सूचना प्रविधि संरचनाको विकास गर्ने भिजन २०३० मा उल्लेख छ । २०३० भित्र कम्तीमा १० देशमा नेपाली बैंकको शाखा तथा सम्पर्क कार्यालय पु¥याउने सिबिफिनको लक्ष्य छ ।
यस्तै, ग्रीन फाइनान्सिङ र साना तथा मझौला उद्यम कर्जालाई प्राथमिकतामा राखी प्रवाह गरी देश विकासमा योगदान दिने पनि भिजन २०३० मा उल्लेख छ । साथै, प्रोसेस एटोमेशन र प्रेपरलेस बैंकिङलाई प्रवद्र्धन गर्ने सिबिफिनले बताएको छ ।
राष्ट्र बैंकको २०७७ सम्मको तथ्यांकले अझै ३९ प्रतिशत नेपालीमा बैंकिङ पहुँच नपुगेको देखाएको छ । तसर्थ, सबै नेपालीमा बैंकिङ पहुँच पुर्याउने, डिजिटल बैंकिङलाई प्रबद्र्धन गर्ने, चेक प्रयोग घटाउने र कागज रहित बैंकिङतर्फ अग्रसर हुने लक्ष्य लिइएको सिबिफिनले बताएको छ । अहिले औद्योगिकीकरण, प्लास्टिकजन्य वस्तुको प्रयोग, वातावरण विनाश, बढ्दो शहरीकरण आदिले मानिसको जीवन स्वस्थ वातावरणका दृष्टिकोणबाट थप कष्टकर बन्दै गएको छ ।
त्यसैले ग्रीन फाइनान्सिनका लागि विशेष लक्ष्य लिइएको सिबिफिनको भनाइ छ । बैकिङ क्षेत्रको चुनौतीहरूसहित दक्षिण एशियाली मुलुकहरूले अपनाएको अभ्यास तथा अवस्थाका विषयमा अध्ययन सिबिफिन कार्यसमितिका उपाध्यक्ष राजेश उपाध्यायको संयोजकत्वमा गठित कार्यदलमार्फत सुझावसहितको अध्ययन प्रतिवेदन २०७८ तयार गरेको थियो । उक्त अध्ययनले बैंकिङमा देखिएको समस्यालाई समाधान गर्न राष्ट्र बैंकलाई केही सुझाव पनि दिएको छ ।