काठमाडौं । धितोपत्र बजारका लगानीकर्ताको हकहितका लागि एउटै महासंघ बनाउने तयारी शुरू भएको छ । पुराना लगानीकर्ता संघहरूलाई समेटेर एउटै महासंघ बनाउने तयारीमा लगानीकर्ताहरू नै जुटेका हुन् । लगानीकर्ताको महासंघ गठनका लागि जेठ २२ गते काठमाडौंमा भएको लगानीकर्ताहरूको भेलाले लगानीकर्ता रोहन कार्कीको संयोजकत्वमा लगानीकर्ता महासंघ गठन समितिसमेत बनाइसकेको छ ।
अभियानका अभियन्ता तिलक कोइरालाले वार्ता समितिले हाल दर्ता रहेका वा नरहेका संघहरूको अध्यक्ष तथा पदाधिकारीहरूसँग छलफल गरिरहेको जानकारी दिएका छन् । उनका अनुसार हाल दर्ता भएका सात ओटा र आधा दर्जनभन्दा बढी दर्ता नभएका संघहरू रहेका छन् ।
आम लगानीकर्ताको हकहितमा आवाज उठाउन लगानीकर्ता संघ आवश्यक भए पनि धेरै संघहरू भएका कारण नकारात्मक असर परेको कोइराला बताउँछन् । धेरै संघहरू भएका कारण लगानीकर्ताको हितका लागि ठोस एकताबद्ध आवाज उठ्न नसकेकाले लगानीकर्ता महासंघ गठनको पहल गरिएको कोइरालाको भनाइ छ । केही वर्षअघि शुरू गरिएको एउटै लगानीकर्ता महासंघ बनाउने प्रयास असफल भएको स्मरण गर्दै कोइरालाले यो पहल पनि असफल भए अर्को विकल्प अपनाउनेसमेत बताए ।
पुराना सबै लगानीकर्ता संघहरूलाई समेटेर नै लगानीकर्ता महासंघ बन्ने भएकाले सबै संघहरूको सहमति र सहकार्य आवश्यक रहेको कोइराला बताउँछन् । लगानीकर्ताको नाममा संघ-संगठन विस्तार गर्ने र आफ्नो व्यक्तिगत स्वार्थका लागि काम गर्ने परिपाटी बढेसँगै लगानीकर्ता महासंघ गठनको तयारीमा जुटेको कोइरालाले प्रष्ट पारे । एकीकृत हुन आनाकानी गर्ने पुराना संघलाई नै महासंघको नेतृत्व लिएर अघि बढ्न जिम्मेवारी दिने भनाइ कोइरालाको छ ।
अन्तरराष्ट्रिय पूँजी बजारविज्ञ मुक्ति अर्यालले धेरै लगानीकर्ता संघ हुनुभन्दा एउटै लगानीकर्ता महासंघ भएमा प्रभावकारी हुने बताए । अमेरिकाको धितोपत्र बजारलाई लामो समय नियालेका अर्यालले नेपालमा झैं धेरै लगानीकर्ता संघ त्यहाँ नभएको जानकारी दिए । एउटा मात्र अमेरिकन लगानीकर्ता संघ रहेको अमेरिकामा उनीहरूको हितका लागि खबरदारी गर्न पर्याप्त रहेको उनको भनाइ छ ।
अमेरिकाको लगानीकर्ता संघले आवश्यक पर्दा आफ्नो धारणा सार्वजनिक गर्छ तर क्याम्पियन भने कहिल्यै नगर्ने जानकारी अर्यालले दिएका छन् । अन्तरराष्ट्रिय अभ्यासमा सफल रहेको एउटै लगानीकर्ता संघमार्फत खबरदारी गर्ने परिपाटीलाई नेपालमा पनि स्थापित गर्न अर्यालको सुझाव छ । आम लगानीकर्तासँग सम्बन्धित यो विषय उनीहरूकै सहमतिमा टुंयाउनुपर्ने अर्यालको धारणा छ ।
‘एउटै महासंघ बनाउने विषयमा कुनै संघसंगठनको असहमति भने देखिँदैन,’ नेपाल पूँजीबजार लगानीकर्ता संघकी अध्यक्ष राधा पोखरेलले भनिन्, ‘आमलगानीकर्ताको हकहित संरक्षणका लागि महासंघ बनाउनु आफैंमा सराहनीय कार्य हो ।’ लगानीकर्ताको एउटै महासंघ बनाउनुपर्ने पक्षमै उभिएकी पोखरेलले यसका लागि बृहत् छलफल आवश्यक रहेको बताइन् । आफ्नो नेतृत्वको संघ सातै प्रदेश र ७७ जिल्लामा फैलिएको बताउँदै उनले सबैसँग छलफल नगरी निणर्यमा पुग्नु हतार हुने जानकारी दिइन् ।
महासंघ बनाउन तयारी गरिरहेकाहरू आधिकारिक हुन् वा होइनन् भन्ने पनि परख गर्न आवश्यक रहेको पोखरेलको भनाइ छ । महासंघ गठनका लागि देशव्यापी अभियान चलाई सम्पूणर् लगानीकर्तालाई समेटेर मात्र निणर्यमा पुग्नुपर्ने धारणा उनको छ ।
शेयर लगानीकर्ता दबाब समूहका महासचिव नयन बाँस्तोला पनि एउटै लगानीकर्ता महासंघ बन्नुपर्नेमा जोड दिन्छन् । नेपालको धितोपत्र बजार पूर्ण सरकारी स्वामित्वमा भएका कारण नीतिनियम समयसापेक्ष बनाउनु जटिल प्रक्रिया रहेको बुझाइ बाँस्तोलाको छ । यसअघि बजार विकासका लागि सही नीतिको लागि सधैं आन्दोलन गर्नुपर्ने अवस्थाको अन्त्यका लागि समेत एक मात्र लगानीकर्ता महासंघ गठनमा उनले जोड दिएका हुन् ।
धेरै लगानीकर्ता संघ हुँदा लगानीकर्ता एकजुट हुने वातावरणसमेत नबेको अवस्थालाई ध्यानमा राखी सबै लगानीकर्ताको आवाज एकद्वार प्रणालीमार्फत उठाउन पनि एउटा साझा लगानीकर्ता महासंघ आवश्यक रहेको बुझाइ बाँस्तोलाको छ । लगानीकर्ता महासंघ गठनमा ५६ लाख लगानीकर्ताकै समर्थन रहने उनको विश्वास छ । लगानीकर्ता एक हुँदा कारोबारमा समेत सकारात्मक प्रभाव पर्ने विश्वास उनको छ ।
