चैत २४, काठमाडौं। बिजुलीको पोलमा राखिएका इन्टरनेटदेखि केबल टेलिभिजनसम्मका बेवारिसे तारहरू अहिले दूर्घटनाको कारण बनिरहेका छन् । रातमा सवारी चलाउनेहरू यस्ता तारमा अल्झिने गरेका छन् । ठूला सवारीले चूँडालेर तार लत्रिएको ठाउँमा त मोटरसाइकलमा यात्रा गर्नेहरू समेत तारमा अल्झिएर दूर्घटनामा परेको देखिन्छ ।
नियामक निकायले यस्ता वेवारिसे तार छोड्ने सेवा प्रदायकलाई कडा कारबाही गर्न नसक्दा यस्ता तार हटाउनमा सर्भिस प्रोभाइडरले कुनै तदारुकता देखाउँदैनन् । नियामक निकाय दूरसञ्चार प्राधिकरणले समय समयमा सूचना जारी गर्दैं आएपनि प्रभावकारी कदम भने चाल्न सकेको छैन ।
कतै पोलमा, कतै घरका भित्तामा समेत टाँगिएका यस्ता तारले आगालागीको उच्च जोखिम रहेको छ । यति मात्रै नभई यस्ता तार पोलको यति तल्लो भाग सम्मै झुण्याइएको छकी यात्रुको गलपासो समेत बन्ने गरेका छन् ।
यसरी तार अलपत्र अवस्थामा रहनुको कारण एउटा मात्रै भने छैन । तालुकदार निकायले नियमन गर्न नसक्नु तथा सेवा प्रदायक कम्पनीको लापर्वाहि पनि मुख्य कारण हो ।
ईन्टरनेट प्रोभाइडर कम्पनीले नयाँ तार बिस्तार गरेपछि पुरानो तारलाई यत्तिकै छोड्ने भएकाले पनि बिजुलीको पोल मक्किने गरी तारको भार बढेको छ । प्राधिकरणले नयाँ तार राखेपछि पुराना तार अनिवार्य झिक्न नलगाउँदा यो अवस्था आएको हो ।
त्यस्तै पहिले प्रयोग हुँदै आएका कपर वायर पूरानो भए कवाडीमा विक्री हुन्थे । कवाडीमा विक्री हुने भएकाले त्यो समयमा राम्रै तार पनि चोरी हुने डर हुन्थ्यो । तर, हाल प्रयोगमा रहेको फाइवर केवल भने कवाडीमा पनि बिक्री हुँदैनन् । त्यसकारण अहिले पुरानो तारहरू धेरै जसो बिजुलीको पोलमै र केही बाटैमा छोडिन्छन् ।
यस्ता तारले सडकमा बस, ट्रक र मालबाहक मिनी ट्रक मात्रै होइन, बाइकमा यात्रा गर्नेहरूले समेत दुःख पाइरहेका छन् ।
यिनै तारका कारण पुराना भएर मक्किएका काठका पोल तथा खिया लागि सकेका फलामे पोलहरू झण्डै-झण्डै पल्टीने अवस्थामा पुगेका छन् ।
यस्ता पोल जुनसुकै समयमा जो सुकै माथी पल्टीने वा यसबाट ठूलो दुर्घटना हुनसक्ने देखिन्छ । पोल भाडा तिर्ने बिषयमा लफडा गरीरहने सेवा प्रदायकले पोलनै भाँचिने गरी तार जथाभावी झुण्याउँदा नियामक निकाय भने रमिते बनेको छ ।
हाल नेपाल बिद्यूत प्राधिकरणले तार अण्डरग्राउण्ड संगै डक्टिङको काम पनि संगै गरिरहेको छ । सो लाईन प्रयोगमा नआए सम्म यो समस्या सजिलै कम हुने अवस्था भने छैन ।
तर, प्रयोग बिहिन भएका केवल टीभीका तार टेलिकमका कफर वायर र ईन्टरनेट प्रदायकले बिभिन्न समयमा प्रयोग गरेका यस्ता तार मात्र हटाउन सके पनि ५० प्रतिशत तारको भार कम हुने सरोकारवालाले बताउँदै आएका छन् ।
नेपालमा १२५ बढि ईन्टरनेट प्रोभाईडर कम्पनी रहेका छन । यसबाहेक केवल टीभी र टेलिफोन लाईन समेत रहेको छ । यस मध्ये १५/२० ओटा सेवा प्रदायकले मात्रै ईन्टरनेट र नेटवर्क प्रदायकको अनुमति लिएका छन । तर सबै कम्पनीले आफूखुसी तार टाँगेपनी नियामक निकायले प्रभाबकारी नियमन गर्न नासक्दा शहर कुरुप बन्दै छ भने दुर्घटनाको जोखिम समेत बढ्दै गएको छ ।
