प्रदेश २ का निजीक्षेत्रका व्यवसायीहरूले यस क्षेत्रमा पर्यटन प्रवर्द्धनका लागि पहल थालेका छन् । संघीयताको अभ्याससँगै प्रदेश र स्थानीय तहहरूले आआफ्नो क्षेत्रको सम्भाव्यता दोहनका लागि प्रयास गरेका छन् र यसमा निजीक्षेत्रको सक्रियता पनि देखिएको छ । सम्भाव्यता भएर पनि त्यसको दोहनमा नेपाल चुकिरहेको सन्दर्भमा यसरी प्रदेश र स्थानीय तह सक्रिय हुनु तथा त्यसमा निजीक्षेत्र बढी सक्रिय हुनु सकारात्मक कदम हो ।
२ नं प्रदेशमा रहेको जानकी मन्दिरलगायत धार्मिक स्थल र अन्य पर्यटकीय गन्तव्यहरू छन् । यहाँ आएका पर्यटकलाई मुलुकका अन्य भागमा लैजाने र अन्य भागमा आएका पर्यटकलाई यहाँ लैजाने वातावरण बनाउँदा पर्यटकको बसाइ अवधि र खर्चको सीमा बढाउन सकिन्छ ।
पर्यटन क्षेत्र नेपालको आर्थिक रूपान्तरणमा ठूलो सहयोगी क्षेत्र हो । खासगरी विदेशी मुद्राको आर्जन गर्न, आयको वितरण तल्लो तहसम्म पुर्याउन र रोजगारी सृजना गर्न पर्यटन क्षेत्र निकै ठूलो सहयोगी हुने देखिन्छ । नेपालको भौगोलिक बनोट र सांस्कृतिक विविधताका कारण नेपालको पर्यटन विशिष्ट छ । त्यसमा पनि उत्तरी छिमेकी चीन र दक्षिण छिमेकी भारत नेपालको पर्यटनको राम्रो बजार मानिन्छ । यी दुवै देशबाट आउने पर्यटनका रुचि र क्षेत्रमा पनि भिन्नता पाइन्छ । २ नं प्रदेशमा रहेको जानकी मन्दिरलगायत धार्मिक स्थल र अन्य पर्यटकीय गन्तव्यहरू छन् । यहाँ आएका पर्यटकलाई मुलुकका अन्य भागमा लैजाने र अन्य भागमा आएका पर्यटकलाई यहाँ लैजाने वातावरण बनाउँदा पर्यटकको बसाइ अवधि र खर्चको सीमा बढाउन सकिन्छ । उद्योग वाणिज्य महासंघ २ नं प्रदेशले यही सम्भाव्यतालाई बुझेर सक्रियता देखाएको छ ।
यस प्रदेशको पर्यटक प्रायः भारतीय तीर्थयात्रु नै बढी हुने गरेको पाइन्छ । खासगरी जानकी मन्दिर भारतीयहरूका लागि विशेष महत्त्वको रहेको छ । भारतीयहरूका लागि नेपालमा अवस्थित पशुपतिनाथ, मुक्तिनाथलगायतका स्थल निकै आकर्षक रहेको देखिन्छ । एक ठाउँमा आएका पर्यटक अर्को ठाउँमा जान मिल्ने गरी पर्यटकीय प्रडक्ट ल्याइएको छैन । साथै, सडक पूर्वाधार पनि त्यसरी बन्न सकेको छैन । २ नं प्रदेशले यहाँको पर्यटनलाई पोखराको पर्यटनसँग जोड्न खोजेको छ जसले समग्रमा पर्यटन गतिविधिलाई बढी चलायमान बनाउनेछ । नेपालमा भारतीय पर्यटकहरूप्रति गरिने व्यवहार कतिपय ठाउँमा राम्रो छैन । कम खर्च गर्ने तथा यहाँ फोहोर मात्रै गरे जाने भनी भारतीय तीर्थयात्रुप्रति हेपाहा बानी पनि नभएको होइन । तर, नेपालको पर्यटनमा उनीहरूको योगदान ठूलै छ भन्ने बिर्सनु हुँदैन र उनीहरूसँग नम्र र शिष्ट व्यवहार गर्नु आवश्यक छ । यसका लागि पनि महासंघले पहल थाल्ने बताएको छ ।
पोखरा महानगरपालिकाले पनि यहाँको पर्यटन विकासका लागि दूरगामी रणनीति तय गरेको छ । पोखराले पर्यटकीय नगरीको पहिचान बनाइसकेकाले त्यहाँ दिगो पर्यटनको खाँचो छ । पोखरामा पनि भारतीय पर्यटकहरू प्रशस्त आउ“छन् र उनीहरू धार्मिकभन्दा पनि यहाँको प्राकृतिक सौन्दर्य र पर्यटकीय गतिविधिमा सहभागी हुन आउँछन् । यिनलाई पनि प्रदेश २ तर्फ आकर्षित गर्न आवश्यक छ ।
जानकी मन्दिर आस्थाको केन्द्र भए पनि यहाँ पर्यटकीय गतिविधि बढाउन थुप्रै सुधार गर्न जरुरी छ । यहाँ रहेका विभिन्न तलाउहरू फोहोर भएका छन् । तिनको धार्मिक महत्त्व भएकाले तिनलाई सफा राखी त्यहाँ विभिन्न गतिविधि गराउन सकिन्छ । यहाँ १५ दिनसम्म चल्ने मिथिला परिक्रमा विशेष महत्त्वको रहेको छ, जसमा भारतीय तीर्थयात्रुको संख्या उल्लेख्य रहेको हुन्छ । तर, यसको प्रचार र व्यवस्थापन पर्याप्त हुन सकेको छैन । यस ठाउँको प्राचीन महत्त्व कायम गर्न पनि सकिएको छैन । भारतको वृन्दावन परिक्रमा जस्तै यसलाई पनि विशेष बनाउन सकिन्छ । साथै, भगवान् रामचन्द्रसँग सम्बद्ध विभिन्न कथाहरूलाई डिजिटल दृश्यमा प्रस्तुत गर्न सकिन्छ । हवाई यात्राबाट यस ठाउँमा आउन त्यति सहज छैन । पर्याप्त मात्रामा स्तरीय होटेलहरू पनि यहाँ खासै पाइँदैन । यी सबै पक्षमा सुधार गर्ने हो भने प्रदेश २ मा पनि पर्यटनबाट निकै लाभ लिन सकिन्छ ।
