काठमाडौं । नेपाल धितोपत्र बोर्डले एकपटक परीक्षण गरी असफल भइसकेको अभ्यास पुन: शुरू गर्ने तयारी थालेको छ ।
बोर्डले दोस्रो बजारमा धितोपत्र कारोबार समय १ घण्टा थप गर्ने तयारी गरेको हो । अचेल दैनिक ४ घण्टा धितोपत्र कारोबार हुन्छ । बोर्डले एक घण्टा थप गरी दैनिक कारोबार समय ५ घण्टा बनाउन लागेको हो ।
यस विषयमा धितोपत्रको दोस्रो बजार सञ्चालक नेपाल स्टक एक्सचेञ्ज लिमिटेड (नेप्से) लाई बोर्डले अनौपचारिक निर्देशन दिइसकेको छ । कसरी अगाडि बढ्ने भन्नेमा आधिकारिक छलफल भने भएको छैन । नेप्सेले पनि धितोपत्र दलाल (ब्रोकर) कम्पनीहरूलाई अनौपचारिक रूपमै कारोबार समय थप गर्ने जानकारी दिइसकेको छ ।
कारोबार समय अगाडि थप्ने कि पछाडि भन्ने विषयमा छलफल भएको छैन । नेपाल स्टक ब्रोकर एशोसिएशनका अध्यक्ष सन्तोष मैनालीका अनुसार कारोबार समय थप गर्ने सम्बन्धमा औपचारिक छलफल नै हुन बाँकी छ । अनौपचारिक रूपमा नेप्सेले आफूहरूलाई कारोबार समय थप गर्ने जानकारी दिएको उनले बताए । ‘हामीसँग बोर्डले औपचारिक रूपमा छलफल नगरे पनि नेप्सेले समय थप गर्ने सम्बन्धमा जानकारी गराएको छ,’ मैनालीले भने ।
यसअघि भिष्मराज ढुंगाना बोर्ड अध्यक्ष हुँदा धितोपत्र कारोबार ५ घण्टा गर्ने व्यवस्था गरिएको थियो । पहिले ढुंगानाले मौखिक रूपमा त्यस्तो निर्देशन दिएका थिए । पछि २०७६ फागुन ३० गते पत्र नै काटेर २०७६ चैत २ गतेदेखि दैनिक ५ घण्टा धितोपत्र कारोबार सञ्चालन गर्न निर्देशन दिएका थिए । कोरोना संक्रमण रोक्ने उद्देश्यले चैत ११ देखि देशव्यापी बन्दाबन्दी शुरू भएपछि धितोपत्र कारोबार रोकियो । लकडाउनकै बीच जेठ अन्तिमतिर दोस्रो बजार खुले पनि सर्किट लागेर पूरा समय कारोबार हुन पाएन ।
पछि ब्रोकरहरूले समेत व्यावहारिक नभएको गुनासो गरेको भन्दै ४ घण्टा नै कारोबार गर्न थालियो । अध्ययन नगरी हचुवाको भरमा निर्णय गर्दा उक्त अभ्यास असफल भएको सरोकारवालाको भनाइ छ ।
अहिले पनि चर्चाको लागि अध्ययनविनै नियामक निकायका अधिकारीले विवेक गुमाएर यस्तो निर्णय गरेको कतिपयको टिप्पणी छ । यसअघिका अभ्यास हेर्दा बजार घटेको समयमा यस्ता प्रचारवाजी हुने गरेका छन् ।
लगानीकर्ता र ब्रोकरहरूले कारोबार समय थप गर्नुपर्ने माग गर्दै आएकोले त्यसमा गृहकार्य भइरहेको धितोपत्र बोर्ड स्रोतले बताएको छ । समय थप गर्दा लगानीकर्तालाई नै फाइदा हुने ब्रोकर एशोसिएशनका अध्यक्ष मैनाली बताउँछन् । विदेशमा बस्ने नेपालीले पनि आफ्नो अनुकूलताअनुसार धितोपत्र कारोबार गर्न सक्ने हुुँदा बजारमा कारोबार रकम बढ्ने मैनालीको भनाइ छ । ‘समय थप गर्दा कारोबार भोल्युम त बढ्छ नै, यस्तो व्यवस्थाले तत्कालीनभन्दा दीर्घकालीन रूपमा फाइदा पुग्छ । विदेशमा बस्ने नेपालीले पनि कारोबार गर्न पाउँछन् र दैनिक कारोबार पनि बढ्न पुग्छ,’ उनले भने ।
तर, नेपालको सन्दर्भमा धितोपत्र कारोबार समय अहिलेकै ठीक भएको धितोपत्रसम्बन्धी अध्येता तथा अधिवक्ता ज्योति दाहाल बताउँछन् । नेपाल जस्तो सानो मुलुकमा अनेक बहानामा बजारलाई नसुहाउने अभ्यास गर्न नहुने उनको भनाइ छ । यसअघि पनि समय थप गरेर ४ बजे पुर्याउँदा आफूले स्पष्ट धारणा व्यक्त गरेको उनी बताउँछन् । ‘कारोबार गर्नेले यही समयमा गरिहाल्छन् नि,’ उनले थपे, ‘बेला बेलामा यस्ता फन्डा किन निकाल्छन् ?’
