दसैँँसँग जोडिएका संस्कृति लोप हुँदै गएकोमा चिन्ता

लोप हुँदै कुसुन्डा भाषा र संस्कृति

संरक्षणको अभावमा कुसुन्डा जातिको भाषा र संस्कृति लोप हुँदै गएको छ । जाति लोप हुँदै गएसँगै उनीहरूको भाषा र संस्कृति पनि हराउँदै गएको हो ।

गोरखापत्र 25 दिन पहिले

आफ्नो संस्कृति लोप हुँदै गएकोमा मगर समुदाय चिन्तित

तुलसीपुर : आफूहरूको कला, संस्कार र संस्कृति लोप हुँदै गएको भनी मगर अगुवाले चिन्ता व्यक्त गरेका छन्।नेपाल मगर संघ तुलसीपुर नगर कमिटीका अध्यक्ष हरि बुढामगरले आफूहरूको मौलिक संस्कृति हराउँदै गएकोमा चिन्ता व्यक्त गरे। पछिल्लो समय मगर समुदाय बसाइँसराइँका क्रममा विभिन्न समुदायसँग बस्दै आएपछि यस्तो अवस्था आएको उनको तर्क छ।उनले भने, ‘हामीले विभिन्न सांस्कृतिक कार्यक्रम गरी माघी मनाउँछौँ। पछिल्लो पुस्तालाई यो संस्कार र संस्कृति सिकाउन मुस्किल परेको छ। कला संस्कृति जगेर्ना गर्न समस्या भए पनि अह

थाहा खबर मंसिर २०८०

आधुनिक यन्त्रका कारण दाइँ गर्ने परम्परा लोप हुँदै

किमाथाङ्का,सङ्खुवासभा । जिल्लाका किसान गोरु घुमाएर दाइँ लाउने, धान स्वाहार्ने चटारोमा छन् । किसानहरु एकापसमा धेरै मान्छे मिलेर दाइँ हाल्ने परम्परा भए पनि हिजोआज वीरलै त्यस्ता दृश्य देख्न पाइन्छ । सङ्खुवासभामा पछिल्लो समय गोरुको सहायताले गरिने दाइँ संस्कृति लोप हुन थालेको छ । गोरुको अभाव र कृषिमा भित्रिएको प्रविधिका कारण गाउँघरबाट दाइँ संस्कृति हराउँदै जान थालेको हो । गाउँघरमै कतिपयले अहिले फाँटमा त्रिपाल बिछ्याइ धान झारेर पराल घरमा भित्र्याउन थालेका छन् । जसका कारण पहिलेजस्तो मियोमा गोरु घुमाएर दाइँ गर्ने चलन गाउँघरबाटै हराउँदै जान थालेको छ । एक दशकअघिसम्म गोरु र मान्छेकै सहारामा दाइँ गर्दै आएका किसानहरू पछिल्लो समय खेतालाको अभाव हुन थालेपछि आधुनिक मेसिनको सहायताबाट दाइँ हाल्न थालेका छन् । कृषिमा भित्रिँदै गरेको प्रविधिको विकाससँगै गोबर माटोले पोतेको खलोमा गोरुले पराल मिचेर धान झार्न दाइँ गर्ने परम्परा लोप हुन थालेको हो । दाइँको तयारीका लागि पाँच/सात दिन अगाडिदेखि नै फाँटको सबैभन्दा ठूलो गरो खुर्केर खलो लिपपोत गरेर, मियो गाडेर, धानको कुन्यु लगाउने प्रचलन अहिले लोप हुने थालेको पाँचखपन नगरपालिका–१ ओतेनको स्थानीय भैरवबहादुर थापाले बताए। पहिले पहिले दाइँमा सिमेभुमे नागहरुको पूजा गर्ने चलन भए पनि पछिल्लो युवापुस्ताले त्यो छाडेर आधुनिकतातर्फ लागेको थापाले बताए। युवाशक्ति विदेश पलायन हुनु, साथै गाउँघरमा गोरु र काम गर्ने मान्छे पाउन समस्या हुनु तथा पाइएका खेतालाको ज्याला खर्च महँगो भएकाले दाइँ गर्ने संस्कृति लोप हुन थालेको सोही ठाउँका स्थानीय सुरेश पुरीले बताए।

Aarthik Abhiyan मंसिर २०८०

गोरु घुमाएर दाइँ हाल्ने परम्परा लोप हुँदै

संखुवासभा : जिल्लाका किसानहरू यतिबेला गोरु घुमाएर दाइँ लाउने,धान स्वाहार्ने चटारोमा छन्। किसानहरू एकआपसमा धेरै मान्छे मिलेर दाइँ हाल्ने परम्परा थियो तर हिजोआज बिरलै त्यस्ता दृश्य देख्न पाइन्छ। संखुवासभामा पछिल्लो समय गोरुको सहायताले हाल्ने दाइँ संस्कृति लोप हुन थालेको छ।गोरुको अभाव र कृषिमा भित्रिएको प्रविधिका कारण गाउँघरबाट दाइँ संस्कृति हराउँदै जान थालेको हो। गाउँघरमै कतिपयले अहिले फाँटमा त्रिपाल बिछ्याई धान झाँटेर धान पराल घरमा भित्र्याउन थालेका छन्। जसका कारण पहिलेजस्तो मियोमा गोरु घुम

थाहा खबर मंसिर २०८०

परम्परा जोगाउन ‘ढोल’ बजाउँदै दीपेश

विराटनगर : जब आँगनमा ढोल बज्न सुरु हुन्छ, दशैँको रौनक बढेको संकेत हुन्छ। तराईका घरदैलोमा परापूर्वकालदेखि नै ढोल पिटेर दशैँ आएको सूचना दिने चलन छ।‘दशैँ आयो’ भन्दै घरदैलोमा ढोल बजाउने संस्कृति राम (चमार) समुदायको पुरानो संस्कृति हो। पछिल्लो समय ढोल बजाउने संस्कृति लोप हुँदै गएको छ। विराटनगर ११ मा बिहान ढोल बजाउँदै गर्दा भेटिएका दीपेश राम बाउबाजेले गरेको सांस्कृतिक कामलाई निरन्तरता दिएको सुनाउँछन्।दशैँको नवरात्रिको पहिलो दिनदेखि नै ढोल बजाउने चलन रहेको बताउने उनी दशमी अर्थात् टीकाको दिन

थाहा खबर आश्विन २०८०

दसैँमा चङ्गा उडाउने संस्कृति लोप हुँदै

पाल्पा– दसैँका बेला चङ्गा उडाएर रमाइलो गर्ने जमात हिजोआज देखिँदैन । दसैँको चहलपहल सुरु भएदेखि घरपरिवार, आफन्त, साथीभाइ जम्मा भएर आकाशमा चङ्गा उडाएर मनोरञ्जन गर्ने चलन अहिले हराउँदै गएको छ । विभिन्न रङरोगनले सिँगारिएका बस्ती, बाटो, घर वरपर सरसफाइले सुन्दर बनेका गाउँबाट आकाशमा चङ्गा उडाउँदा दसैँको रमझम बढाउने गरेको लेखनाथ शर्मा मरासिनी बताउँछन् । ‘चाडपर्वमा […]

Khabarhub आश्विन २०८०

संस्कृति लोप हुँदै गएकोप्रति नेवार समुदाय चिन्तित

काठमाडौं । बढ्दो आधुनिकताको प्रभावसँगै मौलिक संस्कृति लोप हुने खतरा बढेपछि भोजपुरका नेवार समुदायका व्यक्तिहरु संरक्षणमा जुटेका छन् । मौलिक परम्परा धर्म संस्कृतिलाई संरक्षण गर्दै नयाँ पुस्तासम्म पुर्‍याउन उनीहरु यसको संरक्षणमा जुटेका हुन् । नेवार समुदायले विगतबाट मान्दै आएका परम्परालाई जीवन्त राख्नका लागि गाउँघरमा विभिन्न सङ्घ संस्था गठन गरेर आफ्नो संस्कार संस्कृतिको संरक्षणको निमित्त काम […]

Image Khabar श्रावण २०८०

दुरा जातिको संस्कृति संरक्षण गर्नुपर्छ : सामान्य प्रशासन मन्त्री श्रेष्ठ

दमौली । सङ्घीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्री राजेन्द्रप्रसाद श्रेष्ठले दुरा जातिको संस्कृति लोप हुँदै गएकाले संरक्षण गर्नुपर्नेमा जोड दिएका छन् । तनहुँको व्यास नगरपालिका–६ शिशाघाटमा आज आयोजित दुरा सेवा समाजको २९ औँ वार्षिकोत्सवको उद्घाटन गर्दै मन्त्री श्रेष्ठले दुरा जातिको संस्कार र संस्कृतिलाई संरक्षण गर्नुपर्ने बताए । मन्त्री श्रेष्ठले दुरा जातिहरूले आफ्नो भाषा संस्कृतिको संरक्षण […]

Prashasan चैत्र २०७८

लोप हुँदै गएको पिङ, यसवर्ष छिटफुट पिङमा रमाउदै (फोटो फिचर)

आजभोली पिङ संस्कृति लोप हुँदै गएको छ । केही दशक अघिसम्म दशैं तिहारमा पिङनै मुख्य मनोरञ्जनको थलो बन्ने गरेको थियो तर हिजोआज सामाजिक सञ्जाल प्रयोग र इन्टरनेटले पिङ लोप हुन थालेको छ । यस वर्ष भने छिटफुट रुपमा पिङ थापेर खेल्ने गरेको पाइएको छ । अधिकांस क्षेत्रमा लिंगे पिङ मात्र थापेको पाइए पनि रोटे पिङ, चर्के पिङ भने पुर्ण रुपमा लोप हुने अवस्थामा पुगेको देखिएको छ ।

Nepalnews भाद्र २०७८

लामाहरूको संरक्षणका लागि गाउँपालिकामा ५ लाखको अक्षय कोष स्थापना

संखुवासभाको चिचिला गाउँपालिकामा बोन्पो गुरुङ लामाको संरक्षणका लागि ५ लाख रुपैयाँको अक्षय कोष स्थापना गरिएको छ । बोन्पो लामाको संस्कृति लोप हुँदै गएकाले संरक्षण लागि विभिन्न व्यक्ति र संस्थाले ५ लाख रुपैयाँको अक्षय कोष स्थापना भएको छ । बोन्पो लामाको संरक्षणका लागि पूर्व प्रहरी महानिरीक्षक (आईजीपी) हेमबहादुर गुरुङले १ लाख कोष स्थापना गरेका छन् । चिचिलामा भएको कार्यक्रममा पूर्व आईजीपी गुरुङले मातापिताको नाममा १ लाख रुपैयाँको चेक तमु प्ये ल्हुँ संघ संखुवासभाका अध्यक्ष गोवद्र्धन गुरुङलाई हस्तान्तरण गरेका छन् । उनले गुरु...

Lokaantar मंसिर २०७७

दसैँँसँग जोडिएका संस्कृति लोप हुँदै गएकोमा चिन्ता

सम्बन्धित सामग्री