नेपालमा अवैध रुपमा ब्यापारिक धन्दा चलाईरहेको ‘इन–ड्राइभर’ एपबाट विभिन्न देशमा चोरी र अपहरणका घटना भएको खुलेको छ । ४४ देशका ६४६ शहरमा विस्तार भएर सेवा दिँदै आएको दाबी गरेर वेवसाइटमा विवरण राखेको इन–ड्राइभरबाट चोरी र मानव अपहरणका घटना भएपछि विभिन्न देशले उक्त राइड सेयरिङ एपलाई बन्देज लगाएको र राइडरलाई कारबाही समेत गरेको भेटिएको छ ।नाइजेरियामा चोरी र अपहरणआफ्नो सेवा विस्तार गरेका सबै देशमा शून्य कमिशनमा काम गरिरहेको उल्लेख गर्ने इन–ड्राइभरको आम्दानीको स्रोत के हो भन्ने खुलेको छैन । यो एप नाइजेरियामा सन् २०१९ देखि चलेको थियो । तर, त्यहाँ प्रयोगकर्ताबाट चोरी, डकैती र राइडर (चालक)बाट मानव अपहरणका घटना भएपछि नाइजेरियाले यो राइड सेयरिङ एप्सलाई बन्देज लगाएको छ । प्रविधि सम्बन्धि गैर नाफामूलक अन्तराष्ट्रिय समाचार संस्था ‘रेस्ट अफ वर्लर्ड’का अनुसार व्यक्ति र सम्पत्तिको सुरक्षामा खतरा पैदा भएपछि नाइजेरियाले यो एप्सलाई बन्देज लगाएको छ । चोरी र अपहरणका घटना भएपछि यस सम्बन्धमा आवश्यक कारबाहीका लागि आफ्नो देशमा कार्यालय नभएको, आफ्नो देशमा दर्ता हुनुपर्नेमा दर्ता नभई चलेको भन्दै नाइजेरियाले यो सेवा बन्द गरेको थियो ।यो एप्सबाट सेवाग्राहीलाई सेवा दिने राइडर तथा प्रयोगकर्ताबाट लागूअषौधको ओसारपसार समेत हुन सक्ने जोखिमलाई ध्यानमा राखेर सेवा बन्द गराईएको त्यहाँको यातायात मन्त्रालयले जनाएको ‘रेस्ट अफ वर्लर्डले उल्लेख गरेको छ ।मेक्सिकोमा राइडरलाई जरिवानामेक्सिकोले पनि राइड सेयरिङ एप्स इन–ड्राइभरलाई बन्देज लगाएको छ । सुरुमा यो सेवा नचलाउन आदेश दिईएकोमा आदेश अटेर गरी चलाउने प्रत्येक राइडरहरुलाई सन् २०२१ को जनवरीमा मेक्सिको सरकारले नगद जरिवाना तिराएको थियो ।यसअघिःखुलेयाम अवैध धन्दा चलाउँदै ‘इन–ड्राइभर’, जोखिममा यात्रुअन्तराष्ट्रिय समाचार संस्थाहरुका अनुसार सन् २०२१ को जनवरीमा मेक्सिको सरकारले आदेश नमानी इन–ड्राइभर चलाउने प्रत्येक राइडरहरुलाई ३५ हजार पेजोस (आजको दिनमा २ लाख १५ हजार नेपाली रुपैयाँ) जरिवाना तिराएको थियो । हाल मेक्सिकोमा यो एप पूर्ण रुपमा प्रतिबन्धित छ ।नेपालमा कसरी चल्दैछ ?इन–ड्राइभरले नेपाली बजारमा कुनै पनि प्रक्रिया पूरा नगरी खुलेयाम ब्यापार गरिरहेको छ । नेपालमा विदेशी कम्पनी सञ्चलान, विदेशी लगानी ल्याउने प्रक्रिया लगायतका कुनै पनि कुरा पूरा नगरी केवल एपका भरमा इन–ड्राइभर चलिरहेको छ । ऐन, नियम तथा कार्यविधिकै अभावका बीचमा पनि राइड सेयरिङ कम्पनीहरु कम्पनी रजिष्ट्रारको कार्यालयमा दर्ता भएर चल्न पाउने अवस्था छ । तर, इन–ड्राइभर नाम गरेको वा इन–ड्राइभरमार्फत राइड सेयरिङ सेवा दिने गरी कुनै पनि कम्पनी हालसम्म कम्पनी रजिष्ट्रारको कार्यालयमा दर्ता भएको छैन । एकातिर कम्पनी रजिष्ट्रारको कार्यालयमा दर्ता छैन भने अर्कोतिर विदेशी लगानी ल्याउने प्रक्रिया पनि पूरा गरेको छैन । विदेशी लगानी ल्याउन लगानी बोर्डबाट स्वीकृति लिनुपर्छ । तर, यसका लागि कसैबाट निवेदन समेत लगानी बोर्डमा गएको छैन ।इन–ड्राइभर नामको राइड सेयरिङ एप नेपालमा कहिलेदेखि सुरु भयो भन्ने पनि कतै रेकर्ड छैन । खुलेयाम ब्यापार भईरहे पनि यसको सम्पर्क कार्यालय कहाँ छ कसैलाई पत्तो छैन । यतिसम्म की, इन–ड्राइभरको नेपालका लागि सम्पर्क व्यक्ति को हुन् भन्ने पनि कतै जानकारी छैन ।
