कुइने ठूलोखोला आयोजनाको मुख्य सुरुङ छिचोलियो

म्याग्दी। उत्तरी म्याग्दीको रघुगंगा गाउँपालिका–८ कुइनेमंगलेमा निर्माणाधीन २१ दशमलव ३ मेगावाट क्षमताको कुइने ठूलोखोला जलविद्युत् आयोजनाको मुख्य सुरुङ छिचोलिएको छ । इनलेट र आउटलेट गरी दुई ठाउँबाट निर्माण थालेको आयोजनाले करीब २० महीनामा २ हजार ७०० मिटर लामो मुख्य सुरुङ (हेडरेस टनेल)को ‘ब्रेक थू्र’ गरेको हो । संयुक्त ऊर्जा लिमिटेड प्रवद्र्धक रहेको यस आयोजनाको सुरुङ निर्माण २०७८ मङ्सिरदेखि शुरू भएको थियो, जुन गत शनिवार दुवै तर्फबाट जोडिएको आयोजनाका प्रमुख रवीन्द्र हमालले जानकारी दिए । उनका अनुसार हिमाली क्षेत्र, प्राकृतिक प्रकोपलगायत कारण आयोजनामा करीब २० महीना मात्रै नियमित रूपमा काम भएको छ । ‘आयोजनाको सबैभन्दा कठिन मानिने टनेल दुवै तर्फबाट जोड्ने काम सकिएको छ,’ उनले भने, ‘बाधस्थल र विद्युत्गृह निर्माण समेत धमाधम भइरहेको छ ।’ ७० प्रतिशत निर्माण सम्पन्न भएको यो आयोजना आगामी ८ महीनाभित्र सम्पन्न गरेर विद्युत् उत्पादन थालिने हमालले बताए । रघुगंगा नदीस्थित फेदीखोलामा आयोजनाको मुहान रहेको छ । त्यहाँबाट ल्याइने पानी छरीस्थित रघुगंगा नदीको किनारमा रहने विद्युत्गृहमा खसालेर विद्युत् उत्पादन गरिनेछ । आयोजनामा ६०० मिटर पेनस्टक टनेल रहनेछ । ४९५ मिटर पेनस्टक टनेल खनिसकिएको छ भने १०० मिटर भर्टिकल पेनस्टक टनेलमध्ये ५० मिटर खन्न बाँकी छ । यो आयोजनामा अहिले २२५ कामदारले नियमित रूपमा काम गर्दै आएका छन् । गैरआवासीय नेपाली र नेपालीको ३० प्रतिशत लगानी रहेको उक्त आयोजनामा बैंक तथा वित्तीय संस्थाको ७० प्रतिशत ऋण लगानी छ । नेपाल बैंक लिमिटेडको नेतृत्वमा लक्ष्मी सन्राइज बैंक, राष्ट्रिय वाणिज्य बैंक र सिद्धार्थ बैंकले आयोजनामा लगानी गरेका छन् । गत असारमा आएको बाढीले बाँधतर्फ निर्माणाधीन पूर्वाधारमा क्षति पुर्‍याएपछि आयोजनाको निर्माण केही पछि धकेलिएको हो । आयोजनाको सिभिल ठेकेदार कम्पनी साकुरा पावर/त्रिपल एस जेभीले आवश्यक जनशक्ति र मेसिनरी उपकरण परिचालन गरेर आयोजनाको कामलाई गति दिएको छ । आयोजनाको निर्माण सम्पन्न गर्न करीब ३ अर्ब ६० करोड रुपैयाँ लाग्ने अनुमान गरिएको छ । आयोजनाबाट उत्पादन हुने विद्युत् केन्द्रीय प्रणालीमा जोड्न २३ किलोमिटर लामो प्रसारण लाइन निर्माण हुँदै छ । म्याग्दीमा हालसम्म ३५३ मेगावाट क्षमताका ११ ओटा जलविद्युत् आयोजना निर्माण भइरहेका छन् । विद्युत् विकास विभागका अनुसार ६३ मेगावाट क्षमताका चारओटा जलविद्युत् आयोजना सञ्चालनमा आइसकेका छन् । जिल्लामा ७०० मेगावाट क्षमताका १७ आयोजनाले निर्माणका लागि अनुमति लिएका छन् । कुल ३४६ मेगावाट क्षमताका ६ ओटा आयोजना निर्माणको तयारी र प्रक्रियामा छन् । त्यस्तै ८३ दशमलव ५ मेगावाट क्षमताका तीनओटा आयोजनाले निर्माणको अनुमति मागेका छन् ।