निजी क्षेत्रले निर्माण गरेको चौथो ठूलो जलविद्युत आयोजनाबाट व्यापारिक उत्पादन शुरू

काठमाडौं । लमजुङको दोर्दी खोलामा निर्माण सम्पन्न भएको सुपर दोर्दी ‘ख’ जलविद्युत् आयोजनाले शनिवारदेखि व्यापारिक उत्पादन शुरू गरेको छ । पिपुल्स हाइड्रोपावर कम्पनीद्वारा प्रवर्दित ५४ मेगावाटको सुपर दोर्दी आयोजनाले परीक्षणपछि व्यापारिक उत्पादन शुरू गरेको आयोजनाका निर्देशक अर्जुन गौतमले जानकारी दिए । उनका अनुसार, परीक्षण प्रसारण सकेर शनिवारदेखि व्यापारिक रुपमै आयोजनाको बिजुली केन्द्रीय ग्रीडमा जोडिएको छ । दोर्दी खोलामा निर्माण भएकामध्ये सबैभन्दा ठूलो आयोजनाको रुपमा लिइने सुपर दोर्दी ‘ख’ जलविद्युत् आयोजना नेपालमा निजी क्षेत्रको सहभागितामा निर्माण भएका ४५६ मेगावाटको माथिल्लो तामाकोशी, ८६ मेगावाटको सोलु दुधकोशी, ६० मेगावाटको खिम्तीपछिको चौथो ठूलो आयोजना हो । नेपाल विद्युत प्राधिकरण भार प्रेषण केन्द्रका प्रमुख शुरेस भट्टराईका अनुसार, शनिवारदेखि केन्द्रीय ग्रीडमा ५४ मेगावाट थपिएसँगै नेपालको कुल विद्युत उत्पादन क्षमता २ हजार ७०० मेगावाट पुगेको छ । २०७४ सालमा शुरू भएको आयोजनाको निर्माण कार्य २०७८ सालमा सम्पन्न गर्ने लक्ष्य राखिएको थियो । तर, कोभिड, नाकाबन्दी, दोर्दी खोलामा आएको बाढी लगायतका कारणले आयोजनाको निर्माणमा ढिलाई भएको आयोजना निर्देशक गौतमले जानकारी दिए । लमजुङको दोर्दी गाउँपालिकामा निर्माण भएको आयोजनाबाट हिउँदमा ५३.०३ गिगावाटआवरसहित बार्षिक ३१४.९८३ गिगावाट आवर ऊर्जा उत्पादन गर्ने लक्ष्य राखेको छ । भूमिगत विद्युत प्रणाली रहेको आयोजनाको २०७१ सालमा नेपाल विद्युत् प्राधिकरण र आयोजनाबीच विद्युत खरीद विक्री सम्झौता (PPA) भएको थियो ।

पूर्ण विवरण

सम्बन्धित सामग्री

हकप्रदमा छैन लगानीकर्ताको आकर्षण, अपर तामाकोशीको १० करोड ५९ लाख कित्ता बिक्ला ?

काठमाडौं । पछिल्लो समय हकप्रद शेयरप्रति लगानीकर्ताको आकर्षण कम भएको छ । कम्पनीहरूको हकप्रद शेयर निष्कासनमा परेको आवेदनका आधारमा पछिल्लो समय हकप्रद शेयरप्रति लगानीकर्ताको आकर्षण कम देखिएको हो । सार्वजनिक निष्कासनमा एक वित्त कम्पनीसहित चार कम्पनीको हकप्रद शेयर विक्री भइरहेको छ । अपि पावरको ४० प्रतिशत, अरुण काबेली पावरको शत प्रतिशत, मल्टीपर्पस फाइनान्सको ३५ प्रतिशत र सिनर्जी पावरको ५० प्रतिशत हकप्रद विक्रीमै रहेको हो । यी कम्पनीहरूको हकप्रद खरीदका लागि निकै कम आवेदन परेको छ । धेरै समयपछि सार्वजनिक निष्कासनमा एकै पटक यति धेरै कम्पनीको हकप्रद शेयर विक्रीमा आएको हो । यसैबीच अपर तामाकोशी हाइड्रोपावर लिमिटेडको शतप्रतिशत हकप्रदसमेत भदौ १८ गतेदेखि सार्वजनिक निष्कासनमा आउने भएको छ । अपर तामाकोशीले १० करोड ५९ लाख कित्ता हकप्रद शेयर विक्री गर्न लागेको हो । हाल कम्पनीको चुक्ता पूँजी १० अर्ब ५९ करोड रुपैयाँ छ । सोही पूँजी बराबर कम्पनीले असोज ७ गतेसम्म हकप्रद विक्री गर्ने तयारी गरेको हो । शत प्रतिशत हकप्रद शेयरपछि कम्पनीको चुक्ता पूँजी २१ अर्ब १८ करोड रुपैयाँ कायम हुनेछ । हकप्रद शेयर विक्रीबाट संकलित रकम कम्पनीले अल्पकालीन ऋण भुक्तानी तथा रिटेन्सन मनी भुक्तानीसँगै रोलवालिङ खोला जलविद्युत आयोजनामा लगानी गर्ने जानकारी दिएको छ । कुनै समय लगानीकर्ताको प्रमुख आकर्षण अपर तामाकोशीको शेयरमा थियो । पछिल्लो समय बजार घट्दै जाँदा यो कम्पनीको शेयर मूल्यसमेत घटेको छ । पछिल्लो कारोबार दिन अपर तामकोशीको शेयर मूल्य प्रतिकित्ता २२२ रुपैयाँ ५० पैसा छ । धितोपत्र दोस्रो बजारले ऐतिहासिक रेकर्ड कायम गरी ३ हजार २०० विन्दु कायम गरेको समयमा अपर तामाकोशीको शेयर मूल्य प्रतिकित्ता ८०० रुपैयाँभन्दा बढी थियो । दोस्रो बजारमा हाल कायम मूल्यले पनि हकप्रद शेयरमा प्रभाव पार्ने गर्दछ । अहिले दोेस्रो बजारमा सूचीकृत कम्पनीको शेयर मूल्य निकै कम हुनु र लगानीयोग्य रकम पर्याप्त भए पनि चर्को ब्याजदरका कारण कर्जा लिन नसक्ने अवस्थाले पनि हकप्रद शेयर खरीद गर्न नसकेको लगानीकर्ताको भनाइ छ । बजार घटिरहेकाले पनि लगानीकर्ताहरू चर्को ब्याजमा कर्जा लिएर हकप्रद शेयरमा लगानी गर्न डराइरहेका छन् । प्रतिशेयर १०० रुपैयाँ अंकित मूल्यमा कम्पनीले हकप्रद शेयर विक्री गर्न लागेको हो । कम्पनीले असार २२ गते शत प्रतिशत हकप्रद शेयर विक्री गर्न नेपाल धितोपत्र बोर्डबाट अनुमति पाएको थियो । बोर्डबाट स्वीकृति पाएको करिब २ महीनामा हकप्रद निष्कासन गर्न लागेको हो । हकप्रद शेयर निष्कासन प्रयोजनका लागि साउन २६ गते एक दिन बुक क्लोज गरिएकाले साउन २५ गतेसम्म कायम शेयरधनीहरूले मात्र कम्पनीको हकप्रद शेयर खरीद गर्न पाउनेछन् । हकप्रद शेयर निष्कासनका लागि गराएको रेटिङ्गमा केयर रेटिङ्ग नेपालले कम्पनीलाई समयमा वित्तीय दायित्व वहन गर्ने क्षमतामा मध्यम जोखिम रहेको संकेत गर्ने केयरएनपी डबल बी इस्यूअर रेटिङ्ग प्रदान गरेको छ । कम्पनीको हकप्रद शेयर निष्कासन तथा विक्री प्रबन्धकमा नागरिक लगानी कोष छ भने सहविक्री प्रबन्धकमा सनराइज क्यापिटल लिमिटेड छ । कम्पनी अझै नोक्सानीमा २०७८ भदौ २५ गतेदेखि ४५६ मेगावाट क्षमताको माथिल्लो तामकोशी जलविद्युत आयोजनाको निर्माण सम्पन्न गरी व्यापारिक उत्पादन गर्दै आएको यस कम्पनी अझै नोक्सानीमा छ । गत आर्थिक वर्षको चौथो त्रैमाससम्मको अपरिस्कृत वित्तीय विवरण अनुसार कम्पनी ३ अर्ब ७५ करोड रुपैयाँभन्दा बढी खुद नोक्सानीमा रहेको हो । गत वर्ष कम्पनीको नोक्सानी बढेको हो । अघिल्लो वर्ष चौथो त्रैमाससम्म कम्पनीको खुद नोक्सानी २ अर्ब ३१ करोड रुपैयाँभन्दा बढी मात्र थियो । गत वर्ष कम्पनीको वित्तीय खर्च बढ्दा नोक्सानी बढ्न गएको हो । अघिल्लो वर्ष ५ अर्ब ७७ करोड रुपैयाँभन्दा बढी रहेको वित्तीय खर्च गत वर्ष ७ अर्ब ३९ करोड रुपैयाँभन्दा बढी रहेको हो । वित्तीय आम्दानी भने अघिल्लो वर्ष ४९ लाख रुपैयाँभन्दा बढी रहेकोमा गत वर्ष ३ करोड ८१ लाख रुपैयाँभन्दा बढी भएको छ । अन्य आम्दानी समेत अघिल्लो वर्ष २० लाख रुपैयाँभन्दा बढी भएकोमा गत वर्ष २ करोड ४५ लाख रुपैयाँभन्दा बढी भएको छ । विद्युत विक्रीबाट अघिल्लो वर्ष ७ अर्ब ११ करोड रुपैयाँभन्दा बढी आम्दानी गरेको कम्पनीले गत वर्ष ८ अर्ब १२ करोड रुपैयाँभन्दा बढी आम्दानी गरेको छ । हाल कम्पनीको चुक्ता पूँजी १० अर्ब ५९ करोड रुपैयाँ छ भने रिटेन्ड अर्निङ ६ अर्ब ९१ करोड रुपैयाँभन्दा बढी ऋणात्मक छ । कम्पनीले लिएको दीर्घकालीन कर्जा अघिल्लो वर्षभन्दा गत वर्ष कम भएको छ । अघिल्लो वर्ष ७३ अर्ब ७८ करोड रुपैयाँभन्दा बढी रहेको दीर्घकालीन कर्जा गत वर्ष ७३ अर्ब १५ करोड रुपैयाँभन्दा बढी कायम भएको हो । अल्पकालीन कर्जा भने अघिल्लो वर्ष ५ अर्ब १० करोड रुपैयाँ रहेकोमा गत वर्ष ६ अर्ब पुगेको छ । गत चौथो त्रैमाससम्म कम्पनी ३५ रुपैयाँ ४९ पैसा प्रतिशेयर नोक्सानीमै छ । प्रतिशेयर नेटवर्थ भने ३४ रुपैयाँ ६७ पैसा छ ।

Aarthik Abhiyan श्रावण २०८०

तामाकोशी पनि लम्बिँदै, चौथो पटकको टार्गेट पनि मिस हुने, लागत चाहिँ दोब्बर बढी

काठमाडौं : ४ सय ५६ मेगावाटको माथिल्लो तामाकोशी जलविद्युत आयोजनाले चौथो संशोधित तालिकामा पनि विद्युत उत्पादन गर्न नसक्ने पक्का भएको छ। तोकिएको समयमा आयोजना नसकिएपछि लागत बढेको बढ्यै छ। स्वदेशी लगानीमा निर्माण भइरहेको आयोजनाको अनुमानित लागत ब्याज बाहेक ३५ अर्ब थियो। त्यो ब्याज र अमेरिकी डलरको एप्रिसेसनले ४८ अर्ब पुगेको

पहिलो पोस्ट मंसिर २०७६