काठमाडौं । पछिल्लो समय हकप्रद शेयरप्रति लगानीकर्ताको आकर्षण कम भएको छ । कम्पनीहरूको हकप्रद शेयर निष्कासनमा परेको आवेदनका आधारमा पछिल्लो समय हकप्रद शेयरप्रति लगानीकर्ताको आकर्षण कम देखिएको हो ।
सार्वजनिक निष्कासनमा एक वित्त कम्पनीसहित चार कम्पनीको हकप्रद शेयर विक्री भइरहेको छ । अपि पावरको ४० प्रतिशत, अरुण काबेली पावरको शत प्रतिशत, मल्टीपर्पस फाइनान्सको ३५ प्रतिशत र सिनर्जी पावरको ५० प्रतिशत हकप्रद विक्रीमै रहेको हो ।
यी कम्पनीहरूको हकप्रद खरीदका लागि निकै कम आवेदन परेको छ । धेरै समयपछि सार्वजनिक निष्कासनमा एकै पटक यति धेरै कम्पनीको हकप्रद शेयर विक्रीमा आएको हो । यसैबीच अपर तामाकोशी हाइड्रोपावर लिमिटेडको शतप्रतिशत हकप्रदसमेत भदौ १८ गतेदेखि सार्वजनिक निष्कासनमा आउने भएको छ ।
अपर तामाकोशीले १० करोड ५९ लाख कित्ता हकप्रद शेयर विक्री गर्न लागेको हो । हाल कम्पनीको चुक्ता पूँजी १० अर्ब ५९ करोड रुपैयाँ छ । सोही पूँजी बराबर कम्पनीले असोज ७ गतेसम्म हकप्रद विक्री गर्ने तयारी गरेको हो ।
शत प्रतिशत हकप्रद शेयरपछि कम्पनीको चुक्ता पूँजी २१ अर्ब १८ करोड रुपैयाँ कायम हुनेछ । हकप्रद शेयर विक्रीबाट संकलित रकम कम्पनीले अल्पकालीन ऋण भुक्तानी तथा रिटेन्सन मनी भुक्तानीसँगै रोलवालिङ खोला जलविद्युत आयोजनामा लगानी गर्ने जानकारी दिएको छ ।
कुनै समय लगानीकर्ताको प्रमुख आकर्षण अपर तामाकोशीको शेयरमा थियो । पछिल्लो समय बजार घट्दै जाँदा यो कम्पनीको शेयर मूल्यसमेत घटेको छ । पछिल्लो कारोबार दिन अपर तामकोशीको शेयर मूल्य प्रतिकित्ता २२२ रुपैयाँ ५० पैसा छ ।
धितोपत्र दोस्रो बजारले ऐतिहासिक रेकर्ड कायम गरी ३ हजार २०० विन्दु कायम गरेको समयमा अपर तामाकोशीको शेयर मूल्य प्रतिकित्ता ८०० रुपैयाँभन्दा बढी थियो ।
दोस्रो बजारमा हाल कायम मूल्यले पनि हकप्रद शेयरमा प्रभाव पार्ने गर्दछ । अहिले दोेस्रो बजारमा सूचीकृत कम्पनीको शेयर मूल्य निकै कम हुनु र लगानीयोग्य रकम पर्याप्त भए पनि चर्को ब्याजदरका कारण कर्जा लिन नसक्ने अवस्थाले पनि हकप्रद शेयर खरीद गर्न नसकेको लगानीकर्ताको भनाइ छ ।
बजार घटिरहेकाले पनि लगानीकर्ताहरू चर्को ब्याजमा कर्जा लिएर हकप्रद शेयरमा लगानी गर्न डराइरहेका छन् । प्रतिशेयर १०० रुपैयाँ अंकित मूल्यमा कम्पनीले हकप्रद शेयर विक्री गर्न लागेको हो ।
कम्पनीले असार २२ गते शत प्रतिशत हकप्रद शेयर विक्री गर्न नेपाल धितोपत्र बोर्डबाट अनुमति पाएको थियो । बोर्डबाट स्वीकृति पाएको करिब २ महीनामा हकप्रद निष्कासन गर्न लागेको हो ।
हकप्रद शेयर निष्कासन प्रयोजनका लागि साउन २६ गते एक दिन बुक क्लोज गरिएकाले साउन २५ गतेसम्म कायम शेयरधनीहरूले मात्र कम्पनीको हकप्रद शेयर खरीद गर्न पाउनेछन् ।
हकप्रद शेयर निष्कासनका लागि गराएको रेटिङ्गमा केयर रेटिङ्ग नेपालले कम्पनीलाई समयमा वित्तीय दायित्व वहन गर्ने क्षमतामा मध्यम जोखिम रहेको संकेत गर्ने केयरएनपी डबल बी इस्यूअर रेटिङ्ग प्रदान गरेको छ ।
कम्पनीको हकप्रद शेयर निष्कासन तथा विक्री प्रबन्धकमा नागरिक लगानी कोष छ भने सहविक्री प्रबन्धकमा सनराइज क्यापिटल लिमिटेड छ ।
कम्पनी अझै नोक्सानीमा
२०७८ भदौ २५ गतेदेखि ४५६ मेगावाट क्षमताको माथिल्लो तामकोशी जलविद्युत आयोजनाको निर्माण सम्पन्न गरी व्यापारिक उत्पादन गर्दै आएको यस कम्पनी अझै नोक्सानीमा छ । गत आर्थिक वर्षको चौथो त्रैमाससम्मको अपरिस्कृत वित्तीय विवरण अनुसार कम्पनी ३ अर्ब ७५ करोड रुपैयाँभन्दा बढी खुद नोक्सानीमा रहेको हो ।
गत वर्ष कम्पनीको नोक्सानी बढेको हो । अघिल्लो वर्ष चौथो त्रैमाससम्म कम्पनीको खुद नोक्सानी २ अर्ब ३१ करोड रुपैयाँभन्दा बढी मात्र थियो । गत वर्ष कम्पनीको वित्तीय खर्च बढ्दा नोक्सानी बढ्न गएको हो ।
अघिल्लो वर्ष ५ अर्ब ७७ करोड रुपैयाँभन्दा बढी रहेको वित्तीय खर्च गत वर्ष ७ अर्ब ३९ करोड रुपैयाँभन्दा बढी रहेको हो । वित्तीय आम्दानी भने अघिल्लो वर्ष ४९ लाख रुपैयाँभन्दा बढी रहेकोमा गत वर्ष ३ करोड ८१ लाख रुपैयाँभन्दा बढी भएको छ । अन्य आम्दानी समेत अघिल्लो वर्ष २० लाख रुपैयाँभन्दा बढी भएकोमा गत वर्ष २ करोड ४५ लाख रुपैयाँभन्दा बढी भएको छ ।
विद्युत विक्रीबाट अघिल्लो वर्ष ७ अर्ब ११ करोड रुपैयाँभन्दा बढी आम्दानी गरेको कम्पनीले गत वर्ष ८ अर्ब १२ करोड रुपैयाँभन्दा बढी आम्दानी गरेको छ ।
हाल कम्पनीको चुक्ता पूँजी १० अर्ब ५९ करोड रुपैयाँ छ भने रिटेन्ड अर्निङ ६ अर्ब ९१ करोड रुपैयाँभन्दा बढी ऋणात्मक छ । कम्पनीले लिएको दीर्घकालीन कर्जा अघिल्लो वर्षभन्दा गत वर्ष कम भएको छ । अघिल्लो वर्ष ७३ अर्ब ७८ करोड रुपैयाँभन्दा बढी रहेको दीर्घकालीन कर्जा गत वर्ष ७३ अर्ब १५ करोड रुपैयाँभन्दा बढी कायम भएको हो ।
अल्पकालीन कर्जा भने अघिल्लो वर्ष ५ अर्ब १० करोड रुपैयाँ रहेकोमा गत वर्ष ६ अर्ब पुगेको छ । गत चौथो त्रैमाससम्म कम्पनी ३५ रुपैयाँ ४९ पैसा प्रतिशेयर नोक्सानीमै छ । प्रतिशेयर नेटवर्थ भने ३४ रुपैयाँ ६७ पैसा छ ।