गरिबी निवारणका मुद्दा

गरिबी भन्नेबित्तिकै मानिसले बाँच्नका लागि खाना, लत्ताकपडा, आवास, खानेपानी, सर्वसुलम स्वास्थ्य र शिक्षाजस्ता आधारभूत आवश्यकताको अभावलाई बुझिन्छ । पश्चिमाले दैनिक छ डलरभन्दा कम आम्दानी हुने मानिसलाई अति गरिब भनेर मानेका छन् । दिगो विकासका पक्षधरले प्रकृतिसँग मिलेर प्राकृतिक जीवन जिउन सक्नुलाई सम्पन्नता मानेको छ । अमत्र्य सेनले गरिबीलाई आम्दानीका आधारमा मात्र हेर्ने होइन कि आत्मसम्मानपूर्ण ढङ्गले बाँच्न नपाउने अवस्थालाई गरिबी भन्नुभएको छ । चाणक्य नीतिका अनुसार धनहीन मनुष्यको सुन्दर घर पनि तारा नभएको आकास र पानी नभएको कुवाजस्तै उदास र सुनसान हुन्छ भनिएको छ । हाम्रा दूरदराजका गाउँघरमा अझै पनि बाटो, बिजुली, स्वास्थ्यचौकी, स्कुल, कलेजको अभावै छ । समयमा औषधि नपाई अकालमा मर्न‘पर्ने त छँदै छ, शिक्षको अभावमा कालो अक्षर भँैसीबराबरको अवस्था छ । नेपाली समाजको प्रमुख समस्या भनेकै गरिबी हो । विश्व आर्थिक मञ्चमा गरिबीलाई निरपेक्ष र सापेक्ष गरी दुई अवधारणाबाट विश्लेषण गरिएको पाइन्छ ।