हाम्रो गणतन्त्र र विधिको शासन

विधिको शासन र देशको विकासका लागि संघीयता र गणतन्त्र आएको हो देशमा, तर सोचेजस्तो भएन । आफु र आफन्त मोटाउने, देश दुब्लाई विदेशी ऋणको मारमा पर्ने भयो । देशमा भएको राजनीतिक परिवर्तनले नागरिकले दुःख पाउनुपरेको छ र शासनमा बस्नेहरू सुविधाभोगी भएका छन् । अंग्रेजीमा उखान छ, १० उपदेशभन्दा १ उदाहरण राम्रो । त्यसैले होला, बेलायतलाई […]

सम्बन्धित सामग्री

गणतन्त्र संस्थागत गर्ने अभियानमा सघाउन कांग्रेस सभापति देउवाको आग्रह

काठमाडौं । नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवाले रचनात्मक सुझाव दिएर सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र संस्थागत गर्न ‘जय नेपाल फाउन्डेसन’ जस्ता संस्थाको महत्त्वपूर्ण भूमिका रहने बताएका छन् । आफ्नै निवास बुढानिलकण्ठमा आज जय नेपाल फाउन्डेसनको स्मारिका ‘जय नेपाल सन्देश’ सार्वजनिक गर्दै सभापति देउवाले चेतनाको वाहक भएर लोकतान्त्रिक पद्धति र विधिको शासन स्थापित गराउन, सुशासन कायम गर्न र […]

लोकतन्त्रप्रति जनविश्वास बढाउनुपर्नेमा राष्ट्रपतिको जोड

राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र स्थापना, मानवअधिकार, विधिको शासन र सामाजिक रूपान्तरणका लागि देशका सामुदायिक रेडियोले निर्वाह गरेको भूमिकाको सराहना गर्दै लोकतन्त्रप्रति जनविश्वास बढाउनुपर्नेमा जोड दिएका छन् ।

लोकतन्त्रप्रति जनताको भरोसा जगाउन भूमिका खेल्नुहोस्

राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र स्थापना, मानवअधिकार, विधिको शासन र सामाजिक रूपान्तरणका लागि नेपालका सामुदायिक रेडियोले खेलेको भूमिका प्रशंसनीय रहेको बताउनुभएको छ ।

लोकतन्त्रप्रति जनविश्वास बढाउनुपर्नेमा राष्ट्रपतिको जोड

राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र स्थापना, मानवअधिकार, विधिको शासन र सामाजिक रूपान्तरणका लागि देशका सामुदायिक रेडियोले निर्वाह गरेको भूमिकाको सराहना गर्दै लोकतन्त्रप्रति जनविश्वास बढाउनुपर्नेमा जोड दिएका छन् ।

लोकतन्त्रप्रति जनविश्वास बढाउनुपर्नेमा राष्ट्रपतिको जोड

राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र स्थापना, मानवअधिकार, विधिको शासन र सामाजिक रूपान्तरणका लागि देशका सामुदायिक रेडियोले निर्वाह गरेको भूमिकाको सराहना गर्दै लोकतन्त्रप्रति जनविश्वास बढाउनुपर्नेमा जोड दिएका छन्।

प्रदेश चलायमानको सूत्र

संघीयता, गणतन्त्र, धर्मनिरपेक्षता, समावेशिता, विधिको शासन संविधानका आधारभूत स्तम्भ हुन् । एउटा मात्र स्तम्भ तलमाथि हुनेबित्तिकै संविधान रहँदैन, मुलुक द्वन्द्वको भुमरीमा जान्छ । संघीयताको प्रतीकका रूपमा प्रदेश तह छ । तर प्रदेशप्रति धेरैको नकारात्मक दृष्टिकोण छ ।

‘उत्कृष्ट व्यवस्था’

सभ्यताको उद्विकाससँगै विश्वभरि अभ्यास भएका राजनीतिक व्यवस्था क्रमशः रूपान्तरण र परिवर्तन हुँदै आएका छन् । सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतान्त्रिक व्यवस्था पनि नेपालमा विभिन्न कालखण्डमा भएका राजनीतिक रूपान्तरणसँगै स्थापना भएको हो । गणतान्त्रिक व्यवस्थाले न्यायालयको स्वतन्त्रता, अभिव्यक्ति स्वतन्त्रता, प्रेस स्वतन्त्रता, आवधिक निर्वाचन, कानुनी शासन, विधिको शासन सुनिश्चित भएको छ । विश्वमा अभ्यासमा आएकामध्ये लोकतान्त्रिक गणतन्त्र सबैभन्दा उत्कृष्ट व्यवस्था मानिन्छ ।

कुशासनको मुख्य दोषी व्यक्ति कि व्यवस्था ?

हामीले सात पटक संविधान फेर्यौँ । प्रजातन्त्र, पञ्चायत, बहुदलपछि पुनः प्रत्यक्ष राजाको शासन, २०६२/०६३ जन उभारले ल्याएको गणतन्त्र गरी पाँचवटा प्रणाली अर्थात् व्यवस्था परिवर्तन भइसक्यो । ठूल्ठूला क्रान्ति, जनक्रान्ति, महानक्रान्ति र सशस्त्र जनयुद्धहरू छेडिए । हजारौँ नेपाली आमाका सपुतले जनअधिकार, मौलिक हक, जन्मसिद्ध अधिकारको सुनिश्चितताका संवैधानिक सर्वोच्चता र विधिको शासन लागि आफ्नो आमूल जीवन उत्सर्ग गरिसकेका छन् ।नेपालमा २४० वर्षदेखिको शाहवंशीय राजतन्त्र ढल्यो । अन्याय, अत्याचार, कुशासनको मूल जड र

दृढ इच्छाशक्तिको अभाव

नेपालमा आन्तरिक सशस्त्र द्वन्द्वको पृष्ठभूमिपश्चात् संविधान सभाको चुनाव भयो । नेपाल संवैधानिक राजतन्त्रबाट लोकतान्त्रिक गणतन्त्रमा गयो । गणतन्त्र नेपालको पहिलो प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ हुनुभयो । सबै राजनीतिक दल तथा दलका नेता आलोपालो पटकपटक देशको प्रधानमन्त्री पनि भए । यो क्रान्तिले देशमा विधिको शासन, सबैका लागि मानव अधिकार, सुरक्षा, नागरिक स्वतन्त्रता, आधारभूत विकास र शान्ति स्थापनाका साथै महत्वपूर्ण परिवर्तनको विषय नेपालको संविधान र कानुनमा समेत सुनिश्चित गरिए ।