इटलीमा किन राखियो एक युरोमा २५० घर बिक्रिमा? विदेशीले समेत किन्न सकिने

घरजग्गा किन्न, बेच्न तथा भाडामा लगाउन सकिने प्लेटफर्म ‘अनलाइन घरजग्गा डटकम’

अनलाइन रियल स्टेट प्लेटफर्म ‘अनलाइन घरजग्गा’ सञ्चालनमा आएको छ । अनलाइन घरजग्गाबाट घर किन्न, बेच्न तथा भाडामा लगाउन सकिने छ । अनलाइन घरजग्गामा अकाउन्ट बनाएर आफ्नो प्रपटी पोष्ट गर्न सकिने छ । यसमा आफ्नो घरजग्गा निःशुल्क पोष्ट गर्न सकिने छ । अनलाइन घरजग्गाले आफ्नो मोबाइल एप समेत विकास गरेको छ । अनलाइन घरजग्गाको मोबाइल एप डाउनलोड गर्न एन्ड्रोइडका लागि यहाँ र आईओएसका...

ICT Samachar फाल्गुन २०७८

महँगो ब्याजदरको प्रभाव : १० मध्ये एक क्रेता घर जग्गा बजारबाट बाहिरने अवस्था

माघ २३, काठमाडौं । बेलायतमा केन्द्रीय बैंकको ब्याजदर बढेर १ दशमलव २५ प्रतिशतसम्म पुग्यो भने पहिलो पटक घरजग्गा किन्न लागेका क्रेताहरुमध्ये एक तिहाईसम्मको खरीद शक्ति घट्ने छ । यस वर्ष बेलायतमा एक पछि अर्को गर्दै ब्याजदर बढ्ने अनुमान गरिएको छ । यस्तो भएमा हरेक १० मध्ये एक जना सम्भावित क्रेता घरजग्गा बजारबाट बाहिर रहनेछन् । यसले घरजग्गाको मूल्यमा पनि दबाब सृजना गर्ने अनुमान विश्लेषकहरुले गर्न थालेका छन् । बेलायती केन्द्रीय बैंक ‘बैंक अफ इंगल्यान्ड’ (बीओई) ले गत हप्ता मात्रै ब्याजदर दोब्बर बनाएर शून्य दशमलव ५ प्रतिशतमा पुर्याएको थियो । यस वर्ष बैंकले चार पटक ब्याजदर बढाउने अनुमान गरिएको छ । यो यस वर्षको पहिलो ब्याजदर वृद्धि हो । सन् २०२२ को अन्त्यसम्ममा बीओईको ब्याजदर नै १ दशमलव २५ प्रतिशतमा पुग्ने परामर्शदाता कम्पनी क्यापिटल इकोनोमिक्सको प्रक्षेपण छ । तर महँगो बन्दै गइरहेको कर्जाले धितोमा ऋण लिएर घर किन्नेबारे विचार गरिरहेकाहरुमा प्रतिकूल प्रभाव पार्नेछ । बीओईको ब्याजदर नै १ दशमलव २५ प्रतिशतमा पुग्यो भने यस अघि कर्जा लिन सकेका झन्डै ६० हजार क्रेता ‘उधारो दबाब परीक्षण’मै असफल हुने अनुमान क्यापिटल इकोनोमिक्सले गरेको छ । सन् २०२० मा बैंक कर्जा प्रयोग गरेर घर किन्नेको संख्या बेलायतमा ६ लाख १४ हजार रहेको यूके फाइनान्सले बताएको छ । यस वर्ष पनि यस्तै प्रवृत्ति दोहोरियो भने हरेक १० मध्ये एउटा खरिदारी पूरा हुनेछैन । बढ्दै गइरहेको ब्याजदर त घर जग्गाका लागि समस्याकारी छ नै । यस माथि क्रेताहरुमाथि लाँदिएको कठोर खालको ‘सामथ्र्य परीक्षणहरु’ले पनि विक्री सीमित बनाउने र घरजग्गाको मूल्य घटाउने साभिल्सका इस्टेट एजेन्ट लुसियान कूक बताउँछन् । बैंकको ब्याजदर बढेर १ दशमलव २५ प्रतिशतमा पुग्यो भने यसले घर जग्गामा पहुँच हुन सक्ने क्रेताको संख्या प्रभावित बनाउँनेछ र मानिसहरुको क्रय क्षमता पनि सीमित बनाउन सक्ने उनको भनाइ छ । यसले आगामी वर्षमा घरजग्गाको मूल्यमा नाटकीय प्रभाव सृजना गर्न सक्ने अर्थशास्त्रीहरुले बताएका छन् । घरजग्गा बजारमा निकै ठूलो मन्दी आउन सक्ने प्रक्षेपणमा विश्लेषकहरु एकमत देखिएका छन् । तर बेलायती बैंकिङ ब्रान्ड हालिफ्याक्सले भने सन् २०२२ मा घर जग्गाको मूल्य १ प्रतिशतले मात्रै बढ्न सक्ने अनुमान गरेको छ । सन् २०२१ सम्मको १२ महीनामा घरको मूल्य १० प्रतिशतले बढेको बेलायतको राष्ट्रिय तथ्यांक कार्यालय ‘एनबीएस’को तथ्यांकले देखाएको छ । कर्जाको पुनः भुक्तानी गर्ने सामथ्र्य ऋणीहरुमा छ भनेर सुनिश्चित गर्नका लागि कर्जादाताहरुले ‘दबाब परीक्षण’ गर्छन् । यसमा धितोमा लिइएको कर्जाको पुनः भुक्तानी दर बैंकको चलेको ब्याजदर भन्दा तीन प्रतिशत माथि राखिन्छ । महँगी नियन्त्रण गर्न केन्द्र बैंकले अचानक ब्याजदर बढायो भने पनि ऋणीहरुले आफूले लिएको ऋणको ब्याज भुक्तानी गर्न सक्छन् भन्ने सुनिश्चित गर्न यसो गरिएको हुन्छ । नोभेम्बरमा स्ट्यान्डर्ड भ्यारिएबल रेट (एसभीआर) ३ दशमलव ६ प्रतिशत थियो । यस्तोमा बैंकहरुले ‘दबाब परीक्षण’मा कर्जाको पुनः भुक्तानी दर ६ दशमलव ६ प्रतिशत कायम गरेका थिए । अर्थात् त्यति बेला ब्याजदर ६ दशमलव ६ प्रतिशत पुग्दा समेत कर्जाको पुनः भुक्तानी गर्न सक्ने सामथ्र्य भएका क्रेतालाई मात्रै ऋण पाए । ऋणीहरुले पाउने कर्जा उनीहरुको वार्षिक तलबको पाँच गुणामा सीमित गर्न पनि यसो गरिएको थियो । यो डिसेम्बरमा बीओईले ब्याजदर बढाउनु अघिको कुरा हो । तर बीओईको ब्याजदर नै बढेर १ दशमलव २५ प्रतिशतमा पुग्यो भने एसभीआर ४ दशमलव ७५ प्रतिशतमा पुग्ने क्यापिटल इकोनोमिक्सको विश्लेषणले देखाएको छ । यसको अर्थ सम्भावित घरधनीहरुको दबाब परीक्षण धितोको ७ दशमलव ७५ प्रतिशतसम्म ब्याजदरमा पुग्नेछ । उनीहरुको तलब अनुरुप पाउने कर्जा घटेर वार्षिक तलबको ४ दशमलव ५ गुणमा झर्नेछ । यसको अर्थ हरेक १० मध्ये एक जना अर्थात् १० प्रतिशत भावी क्रेताले कर्जा पाउने छैनन् । दबाब परीक्षण कम गर्नेबारे आफूले परामर्श शुरु गर्न लागेको बीओईले बताएको छ । तर परामर्शको निस्कर्ष के निस्किन्छ र यो कति छिटै हुुन्छ भन्ने स्पष्ट छैन । उनीहरु सतर्क हुने अनि ऋणीहरुले थेग्नै नसक्ने ऋणको भारी नलिउन् भन्ने सुनिश्चित गरिने कूकले बताएका छन् । घरजग्गा बजार पछिल्लो समय उत्पन्न आर्थिक झट्काहरु सुरक्षित हुनुमा धितोमा दिइने ऋणसम्बन्धी नियम भएकोमा कूकले जोड दिएका छन् । नियमहरु परिवर्तन नै भएपनि कर्जादाताहरुले यसलाई सुरक्षित तवरले चलाउने र मौलिक नियममा अडिग हुने छन् । बीओईको दर स्थीर नभएरसम्म कर्जादाताहरु पनि नियम परिवर्तन गर्न हिच्किचाउनेछन् । ब्याजदर झनै तीव्रताका साथ माथि गयो, दबाब परीक्षणप्रति उदारता देखाउन बीओई पनि बढी इच्छुक हुन सक्ने कूकले बताएका छन् । -एजेन्सीको सहयोगमा

Aarthik Abhiyan पौष २०७८

बेलायतमा पहिलो पल्ट घर किन्नेको औषत उमेर ३२ वर्ष, नेपालीले कति उमेरमा बनाउँछन् पहिलो घर ?

Aarthik Abhiyan पौष २०७८

किनबेचद्धारा डिजिटल माध्यमबाट नेपाली बस्तु विदेशमा बेच्ने अभियान सुरु

किनबेच विजनेस डटकमले डिजिटल प्ल्याटफर्ममार्फत नेपाली सामाग्रीहरुलाई विश्वबजारमा पुर्याउने अभियान सुरु गरेको छ । उक्त प्ल्याटफर्मले ‘एक घर, एक उद्योग’ मिशनका साथ नेपाली युवाहरुलाई रोजगरी तथा विजनेस गर्न प्रेरित गर्नुको साथै मार्गदर्शनसमेत दिने कम्पनीका सिइओ विश्वास बडुले जानकारी दिए । उनकाअनुसार प्रत्येक दिन पन्ध्र सयभन्दा बढिको संख्यामा विदेशिन बाध्य भएका युवाहरुलाई नेपालमै उद्योग सञ्चालन गर्न प्रेरित गर्ने कम्पनीको लक्ष्य छ । कार्यक्रममा किनबेच विजनेस डटकमका सिइओ तथा संस्थापक बडुले उक्त प्ल्याटफर्मलाई अन्र्राष्ट्रियकरण गर्न आफूहरु लागिपरेको बताए ।उनले भने, ‘किनबेच विजनेस डटकमलाई हामीले आज औपचारिक रुपमा उद्घाटन गरेको छौँ । यसमा तपाईहरुले किन्न अथवा बेच्नसक्ने व्यवस्था गरिएको छ । यस प्रविधियुक्त प्रणालीले प्रत्येक घरमा एक उद्योग बनाउन सक्नेछ ।’ कुनैपनि लगानी गर्न चाहने व्यक्तिहरुले ८० प्रतिशत लगानी गरे कम्पनीले २० प्रतिशत लगानी गरिदिने उनको भनाई छ । उनले भने, ‘हामीले कुनै व्यक्तिको सामान बेचिदिए बापत १० प्रतिशत लिनेछौँ । हामीलाई कम्पनी उकास्न कसैले डोनेशन दियो भने हामीले लाभांस समेत दिने छौँ । यस कम्पनीलाई हामी विश्वव्यापी रुपमा परिचित गर्ने लक्ष्य लिएका छौँ ।’ कार्यक्रममा वैज्ञानिक तथा माइन्ड काउन्सेलर कपिल पौड्यालले देश बनाउन व्यक्ति बन्नुपर्ने बताए । कम्पनीका फाउण्डर यशराजले किनबेच विजनेस डटकमको मुख्य उद्देश्य ‘एक घर, एक उद्योग’ रहेको बताए । उनले भने,‘हामी युवाहरु नेपालमा काम नभएर विदेसिन्छौँ । म पनि जापान बसें, ज्ञान लिएर त्यहाँ प्रयोग हुने प्रविधिलाई यहाँ ल्याउन प्रयत्न गरेको छु । स्वास्थ्यको ख्याल गरी हामीले स्वच्छ सामाग्री प्रदान गर्नेछौ ।’

Bizpati भाद्र २०७८

उखु किसानले अझै पाएनन भुक्तानी, अनुदान समेत नपाउँदा मलखाद किन्न मुश्किल

सर्लाही । सर्लाहीका उखु कृषकले अझै अनुदान पाउन सकेका छैनन् । मिल संचालकहरुले समयमा भुक्तानी नदिँदा कृषक मारमा परेका छन् । गत वर्ष उखु बेचेका कृषकले हालसम्म पनि भुक्तानी नपाउँदा घर व्यवहार सञ्चालन गर्न गाह्रो भएको नेपाल उखु उत्पादक संघका केन्द्रीय अध्यक्ष कपिलमुनि मैनालीले बताउनुभयो । सरकारले दिने भनेको अनुदानको रकम समयमा उपलब्ध नहुँदा कृषकलाई […]

Image Khabar भाद्र २०७८

घरजग्गा व्यवसायमा फस्टाउँदै अनलाइन कारोबार

काठमाडौं । सहरी क्षेत्रमा इन्टरनेटको सहज पहुँच बढेसँगै हरेकजसो व्यापार व्यवसायमा अनलाइन कारोबार सेवा फस्टाउँदै गएको छ । पछिल्लो समय अनलाइनमार्फत घरजग्गाको कारोबार गर्नेहरू बढेका छन् । अनलाइनमार्फत कारोवार गर्दा व्यापारी र सेवाग्राही दुवैको समय सदुपयोग हुने र टोल–टोलमा घरजग्गा खोज्दै हिँड्नुपर्ने झन्झट नहुने भएकाले घरजग्गा कारोबारमा अनलाइन व्यवसाय फस्टाउँदै गएको हो । नेपालमा अहिले अनलाइनमार्फत घर जग्गासम्बन्धी सम्पूर्ण कारोबार गर्ने फेसबुक पेज, युट्युब च्यानललगायत डिजिटल सामग्री प्रयोग हुन थालेका छन् । १५ वर्षदेखि घरजग्गासम्बन्धी कारोबार गर्दै आएका राजु बस्नेतले सुरुमा कीर्तिपुरको नयाँबजारमा सटर भाडामा लिएर कारोबार गर्दै आएका थिए । तर, अचेल उनको कारोबारको स्वरूप बदलिएको छ । सुरुमा घरजग्गा किन्न र विक्री गर्न चाहने मानिसहरू उनको अफिसमै आउँथे । त्यतिबेला समय मिलाउन धौ–धौ पर्ने गरेको अनुभव उनको छ । अचेल भने आफ्नो अफिसको हाम्रो घरजग्गा नामक फेसबुक पेजमार्फत विक्री गर्नुपर्ने घडेरी वा घरको फोटो र त्यसको विशेषता, मूल्यसहित सबै कुरा पोस्ट गरेपछि चित्त बुझ्ने ग्राहकले फोनमार्फत सम्पर्क गरेर किन्न आउने गरेको उनले सुनाए । त्यसैले सबैजसो काम आजभोलि अफिसभन्दा पनि घरबाटै सञ्चालन हुने गरेको उनी बताउँछन् । अनलाइनले काम गर्न निकै सहज भएको उनको अनुभव छ । अनलाइनमार्फत घरजग्गाको कारोबार गर्नेहरू पनि अहिले बढेको उनको भनाइ छ । घरजग्गा नेपाल, घरजग्गा मार्केट, रेन्टल नेपाललगायत दर्जनौं फेसबुक पेज तथा युट्युब च्यानल अहिले कारोबारमा सक्रिय छन् । यी पेज तथा च्यानलले आफैंले विक्री गर्नुपर्ने घरजग्गा भएको ठाउँमा पुगेर फोटो तथा भिडियो बनाई आफ्नो पेजमार्फत सशुल्क विज्ञापन गरेर ग्राहक तथा घरजग्गा मालिकलाई समेत सहज बनाइदिएका छन् । डिजिटल माध्ययमबाट घरजग्गाको कारोबार हुन थालेपछि सेवाग्राही पनि जग्गा खोजिरहनु पर्ने झन्झटबाट मुक्त भएका छन् । बस्नेतसँगै डिजिटल माध्यमबाट कारोबार गरी कलंकीमा भर्खरै घर किनेका नवराज शाहले अनलाइन प्रविधिले ग्राहकलाई सजिलो बनाइदिएको बताए । अनलाइन प्रविधिले समयको सदुपयोग भएको उनको बुझाइ छ ।

Aarthik Abhiyan श्रावण २०७८

विराटनगर विमानस्थल विस्तार : मुआब्जाको काम सुस्त हुँदा स्थानीय आक्रोशित

विराटनगर । विराटनगर विमानस्थल पीडित संघर्ष समितिले प्रशासनले जग्गा रोक्का गरेर अधिग्रहणको काम समयमा अगाडि नबढाएको भन्दै आन्दोलनका कार्यक्रम घोषणा गर्ने भएको छ । समयमा जग्गाको मुआब्जाको प्रक्रिया अघि नबढ्दा विराटनगर विमानस्थल वरपर बसोवास गर्ने ३५० घरपरिवार मर्कामा परेका छन् । विमानस्थल विस्तारका लागि २०७७ को चैतमा १४ सय कित्ता जमीन अधिग्रहणका लागि रोक्का गरिएको छ । मुआब्जा पाउने आशामा बसेका उनीहरू सरकारले बजेटको व्यवस्था नगर्दा र स्थानीय प्रशासनले अधिग्रहणको काम अघि नबढाउँदा निराश बनेका छन् । उनीहरूले अहिले आफ्नो रोक्का भएको जग्गा फुक्का गरिनुपर्ने माग राख्न थालेका छन् । विमानस्थल पीडित संघर्ष समितिका सदस्य उद्धव कार्की तीन तहकै सरकारले विमानस्थलका लागि मुआब्जाको बजेट विनियोजन र स्थानीय प्रशासनले स्थलगत सर्वेक्षण र मूल्यांकनको काम अघि नबढाएकाले स्थानीयवासी समस्यामा परेको बताए । व्यवहार चलाउन कतिपयले बैंकमा जमिन राखेर ऋण लिन नपाएको, कतिले अंशबण्डा गर्न नपाएको र कतिले विक्री गरेर अन्यत्र जान नपाएको उनको भनाइ छ । ‘घर जग्गा रोक्का राखेर कति दिनसम्म कुर्नुपर्ने हो निश्चित छैन,’ उनले भने, ‘सरकारले यो मितिसम्ममा मुआब्जा दिन्छौं भनेर सुनिश्चित गर्नुपर्छ ।’ संघर्ष समितिका अर्का सदस्य सन्तोष खड्काले विमानस्थलले १२६ बिगा जमीन अधिग्रहण गर्दा आवास क्षेत्रमा सबैभन्दा बढी समस्या रहेको बताए । उनका अनुसार कतिपयको ५ धुर जमीनमा तीन धुर अधिग्रहणमा परेको छ । ‘दुई धुरमा घर बनाएर बस्न सकिँदैन, त्यसलाई के गर्ने भन्ने विषयमा अहिलेसम्म न प्राधिकरणले निर्णय गरेको छ, न स्थानीय प्रशासनले नै गर्न सकेको छ,’ उनले भने । कसैको घर नै बीचबाट चिरिने अवस्था छ । त्यस्तालाई कसरी व्यवस्थापन गर्ने भन्ने विषयमा अहिलेसम्म टुंगो लागेको छैन । ‘एक वर्षभन्दा बढी समयदेखि जमीन रोक्का गरिसकेपछि अहिलेसम्म फिल्डको सम्पूर्ण काम सकेर जमीन र घरको मूल्यांकन सकिसक्नुपर्नेमा प्राधिकरण र प्रशासनले चासो दिएको छैन,’ उनले भने, ‘त्यसैले अब संघर्षको विकल्प छैन, हामी सडक आन्दोलनमा उत्रन्छौं ।’ नागरिक उडड्यन प्राधिकरण विरानगर विमानस्थल कार्यालय प्रमुख उत्सव खरेल सरकारले बजेट नछुट्याउँदा काम अघि बढ्न नसकेको बताउछन् । संघीय सरकारले बजेट नछुट्याएको कारण मुआब्जाको काम हुन नसकेको, तर लामो समय जमिन रोक्का हुँदा स्थानीयलाई मर्का पर्ने भएकाले त्यसमा अंशबण्डा गर्न दिने निर्णय भएको उनले जानकारी दिए । बैंकमा धितो राखेर ऋण लिन भने नपाउनेगरी निर्णय भएको उनले खुलाए । स्थानीयले बैंकमा जग्गा धितो राख्न खुला गरिनुपर्ने माग गरिरहेका छन् । विराटनगर विमानस्थल पीडित संघर्ष समितिले यसअघि तत्कालीन पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्री भानुभक्त ढकाल, प्रमुख जिल्ला अधिकारी, विराटनगर महानगरपालिका र वडा कार्यालयलाई आठबुँदे मागपत्र बुझाएको थियो । समितिले विस्तारबाट विस्थापित हुनेहरूले बसेकै स्थानजत्तिकै शहरी क्षेत्र र सुविधा सम्पन्न स्थानमा घर घडेरी किन्न सक्नेगरी मुआब्जाको व्यवस्था गरिनुपर्ने, विराटनगर विमानस्थल विस्तार गर्दा अधिग्रहण हुने घडेरीका लागि अधिकतम २० लाख रुपैयाँ प्रतिधुर र पक्की घरको प्रतिस्क्वायर फुट ४ हजार ५०० रुपैयाँ मुआब्जा दिनुपर्ने, विमानस्थल विस्तारको क्रममा पर्ने आधा घर र आधा जमीनका हकमा पूरै जमीन र पूरै घरको मुआब्जा दिनुपर्ने माग राखेको छ । यसअघि विमानस्थलको पूर्वतर्फ विस्तारका क्रममा कतिपय घर आधाभन्दा बढी भाग परेकाले बस्नै नमिल्ने भएको समेत समितिले उल्लेख गरेको छ । बाटो समेत अधिग्रहणमा परी घरमात्रै बाँकी रहेकाको हकमा समेत आउजाउ गर्न बाटोको व्यवस्था र उनीहरू हट्न चाहेमा मुआब्जा र क्षतिपूर्ति दिनुपर्ने, मुआब्जा दिँदा सरकारले कट्टा गर्ने लाभकर नलिन र घरहरूको हकमा ‘डिप्रिसेशन’ समेत नगर्न, विमानस्थलले अधिग्रहणमा पर्ने निर्माण सम्पन्न भइसकेका घरहरू तर नक्सापास हुन बाँकी घरहरूको हकमा निर्माण सम्पन्न लिन र घर नक्सा पास गराउन समय दिनुपर्ने लगायत माग गरिएको छ । तत्काल क्षेत्रीयस्तरको र पछि अन्तरराष्ट्रिय स्तरको विमानस्थल निर्माण गर्ने लक्ष्य रहेकोमा हाल विमानस्थलको १२२ बिगाहा क्षेत्रफलमा चारैतिर १२६ दशमलव ४६ बिगाहा जमीन अधिग्रहण गरी २४८ दशमलव ४६ पुर्‍याउन लागिएको हो, जसका लागि १४ सय कित्ता जमीन अधिग्रहणका लागि जिल्ला प्रशासन कार्यालयले २०७७ चैत २४ गते सूचना निकालेर रोक्का गरेको छ ।

Aarthik Abhiyan आषाढ २०७८

बन्दाबन्दीको कारण दुग्धजन्य पदार्थको कारोबारमा गिरावट

जेठ १४, कैलाली । कैलाली जिल्लामा दुग्धजन्य पदार्थको कारोबारमा गिरावट आएको छ । एक महीनादेखि बन्दाबन्दी भएपछि व्यापार व्यवसाय बन्द हुँदा दुग्धजन्य पदार्थको कारोबारमा गिरावट आएको हो । दूध विक्री नभएपछि गाइ भैँसीपालक किसान भने मर्कामा परेका छन् । जिल्लामा १५० गाई, भैँसीपालन फार्म छन् भने असंगठितरुपमा भैँसीपालन गर्नेहरु त हजारौँ किसान छन् । दूधमा आत्मनिर्भर जिल्ला यो जिल्लामा दैनिक ४० हजार लिटर दूध उत्पादन हुन्छ । उत्पादन भएको दूधमा ३० हजार लिटर जिल्लामै खपत हुने र १० हजार लिटर काठमाडौं जाने गरेको किसान शिव थापाको भनाइ छ । यहाँको दूध खपत डडेल्धुरा र डोटीबाट समेत कैलालीमा पनि निर्यात हुन्छ । अत्तरियामा रहेको दूग्ध चिस्यान केन्द्रले कैलालीको बचेको र डडेल्धुरा र डोटीबाट आयात गरिएको दुग्धजन्य पदार्थ अन्य जिल्लामा निर्यात गर्ने गर्दछ । थापा भन्छन्, ‘बन्दाबन्दीपछि आयात र खपत समेत घटेको छ । हाल दूध उत्पादन समेत घटेको छ । बन्दाबन्दीका कारण किसानलाई दाना पाउनसमेत समस्या भएको छ ।’ यस वर्ष घाँस उत्पादनमा समेत हस आएकाले उत्पादन समेत घटेको किसानको गुनासो छ । किसानले दूध खपत नभएपछि पाडापाडीलाई बढी खुवाउने, घरमै खपत गर्ने वा घ्यू उत्पादन गर्ने जस्ता कार्य गरिरहेको थापा बताउँछन् । ‘टीकापुरमा मात्रै दैनिक १० हजार लिटर दूध उत्पादन हुन्छ । अहिले दुई हजार लिटर उत्पादन घटेको छ । खपत पनि आधा घटेको छ’, थापाले भने, ‘एकातिर काम गर्नुपर्ने भएकाले किसानलाई संक्रमणको जोखिम छ, कामदारलाई नियमित काममा लगाउन जोखिम छ, अर्कोतर्फ लकडाउनले दुग्ध व्यवसायीलाई घाटा भइरहेको छ ।’ विगतका वर्षमा गर्मी समयमा दुग्धजन्य पदार्थको अभाव हुन्थ्यो । यो समय दूध बढी खपत हुने समय हो । यस वर्ष बजारमा मानिसको चहलपहल घटेसँगै उनीहरुको व्यापार पनि घटेको हो । दूध तथा दुग्धजन्य पदार्थको माग घट्दा गाई, भैँसीपालक किसानदेखि व्यापारीहरु मर्कामा परेका गुनासो बढेको छ । बन्दाबन्दीअघि दैनिक १३० लिटरसम्म दूध संकलन गर्दै आइरहेको टीकापुर–१ वनगाउँको देउराली भन्ज्याङ सहकारीले अहिले ७० लिटरसम्म मात्र दूध संकलन गरिरहेको छ । सहकारीका अध्यक्ष सुन्दर भगोरियाले सहकारीमा दूध खपत घटेकाले सहकारीले संकलन कार्य समेत घटाएको बताए । ‘यो समयमा दूध पुगाउन मुस्किल हुन्थ्यो, यस वर्ष मानिस खान चाहेर पनि किन्न आउन डराउन थालेका छन्’, उनले भने, ‘आधा व्यापार घटेको छ ।’ सहकारीलाई बन्दाबन्दी हुनुअघि १३० लिटरसम्म दूध संकलन गरेर पनि ग्राहकलाई पुर्‍याउन धौ–धौ हुने गरेको सहकारीलाई अहिले ७० लिटर दूध विक्री गर्न पनि कठिन भएको छ । गाउँका किसानबाट दूध संकलन गरी बजारमा बेच्दै आएका टीकापुर–३ चौतारा टोलका कलम विकले लकडाउनअघि दैनिक ८० लिटर दूध बजारमा विक्री गर्दै आएका थिए । हाल उनले पनि आधा दूध मात्र खपत भइरहेको बताए । ‘हाल दूध विक्री घटेको छ । नागरिक दूध किन्दा पनि संक्रमण हुन्छ कि भनेर डराउन थालेका छन्, अझ बजारमा घरभाडामा बस्नेहरु अधिकांश गाउँ फर्किएका छन्’, विकले भने, ‘त्यसैले मैले पनि गाउँबाट ३० देखि ४० लिटरसम्म दूध खरीद गर्ने गरेको छु ।’ सहकारी र संकलकले दूध लिन छोडेपछि भैँसीपालक किसान मर्कामा परेका हुन् । घरमा पालेका भैँसीको दूध बेचेर घर खर्च चलाइरहेका किसानलाई दूध विक्री हुन छोडेपछि समस्या भएको हो । भैँसीपालक किसान खेमा विकको घर दूध बेचेरै चल्छ । हाल दूध खपत नभएपछि खेमालाई तनाब भएको छ । ‘हाल दूध खपत घटेको छ । दूध विक्री नभए घरका लागि चाहिने अन्नपात जोहो कसरी गर्नु’, खेमाले भन्, ‘रोगव्याधी, महामारी विपत्ती जे आउँदा पनि मर्का हामी गरीब किसानलाई हुने गर्दछ ।’ रासस

Aarthik Abhiyan बैशाख २०७८

पुनर्निर्माणमा समस्या अनेक, उर्लँदो कोसी किनारमा पानीकै हाहाकार :: Pahilopost.com

पहिलो पोस्ट आषाढ २०७५

जाडोका कपडा पर्याप्त नआउँदा मूल्यमा व्यापारीको मनोमानी

महाबौद्धमा नयाँ ज्याकेट किन्न गएकी सीता सुवेदी गत सोमबार रित्तै घर फर्किन्। कारणः मनपर्दो ज्याकेट नपाएर होइन। १५ वर्षकी छोरीलाई पोहोर साल एक हजार ५ सय हालेर किनेको ज्याकेटलाई यसपालि ३ हजार ५ सय मूल्य दिँदा समेत पसलले नदिएपछि उनी फर्किन्। बजारमा हाल सबैखाले जाडोका कपडाको मूल्य छोइ नसक्नु छ। गत वर्ष ३ सयमा पाइने…

Setopati आश्विन २०७४

इटलीमा किन राखियो एक युरोमा २५० घर बिक्रिमा? विदेशीले समेत किन्न सकिने

सम्बन्धित सामग्री