कारोबार दैनिक

श्रावण २०७५

‘शिवम्ं’ ओपीसी सिमेन्ट बजारमा

गुणस्तर प्रतिको आफ्नो प्रतिबद्धतालाई निरन्तरता दिने क्रममा नेपालकैं नं. १ ओपीसी सिमेन्ट बन्न सफल शिवम् सिमेन्टले ‘शिवम्ं’ ओपीसी सिमेन्टलाई नेपाली बजारमा ल्याएको छ । मजबुत तथा दिगो निर्माणको लक्ष्य बोकी वर्षाैंदेखि ग्राहकहरूलाई गुणस्तरीय सिमेन्ट पस्कँदै आएको यस शिवम् सिमेन्ट लिमिटेडले ‘शिवम्ं’ ओपीसी सिमेन्टमार्फत उपभोक्ताहरूलाई थप उत्कृष्ट गुणस्तर प्रदान गर्ने उद्देश्य लिएको छ ।

पूर्ण विवरण

सम्बन्धित सामग्री

यसकारण बोरामै ५० रुपैयाँले बढ्यो सिमेन्टको भाउ

वर्षात् कम हुँदै गएपछि निर्माणको काम सूचारु हुने अपेक्षासहित उद्योगीहरुले सिमेन्टको भाउ बढाएका छन् । उद्योगीहरुले प्रतिबोरा ५० रुपैयाँ मूल्य बढाएका हुन् । सिमेन्ट उत्पादक संघका अध्यक्ष ध्रुब थापाका अनुसार सबै उद्योगले नभई केहीले मूल्य बढाएका हुन् । उनले उत्पादन लागत र ढुवानीको शुल्क बढेकाले मूल्य बढ्नु स्वभाविक भएको पनि बताएका छन् । ‘ढुवानी र लागत बढेको छ, मूल्य नबढाई बेच्न सक्ने स्थिती पनि छैन’ उनले भने, ‘अलिअलि बढेकै छ ।’अध्यक्ष थापाले हाल एक बोरा (५० किलो) ओपीसी सिमेन्ट उत्पादन गर्दा ६५० रुपैयाँ लागत लाग्ने बताए । पीपीसी सिमेन्टको फ्याक्ट्री मूल्य प्रतिबोरा ५५० रुपैयाँ छ । अहिले काठमाडौँको बजारमा ओपीसी सिमेन्ट प्रतिबोरा ७७० रुपैयाँदेखि ७८० रुपैयाँमा उपलब्ध रहेको दाबी उद्योगीहरुको छ ।तर, अन्तराष्ट्रिय बजारमा कोइलाको मूल्य अस्वभाविक रुपमा बढेकाले सिमेन्टको लागत नै बढ्न गएको सिमेन्ट उत्पादक संघका अध्यक्ष थापाको दाबी छ ।कोइलाको मूल्य प्रति मेट्रिक टन ३८ हजार रुपैयाँ पुगिसकेकाले सिमेन्टको लागत अझै बढ्ने उनको अनुमान छ ।‘कोइलाको भाउ प्रति मेट्रिक टन ३८ हजार रुपैयाँ पुगिसकेको छ, गत वर्ष यहीँ बेला १४ देखि १५ हजार रुपैयाँ थियो’ अध्यक्ष थापाले थपे, ‘त्यहीँ भएर पनि केही सिमेन्ट उद्योगहरुले भाउ बढाउनु परेको हो ।’नेपाल निर्माण व्यवसायी महासंघका अध्यक्ष रवि सिंहले पनि साना ठूला सबै उद्योगले सबै खालका सिमेन्टमा प्रतिबोरा ५० रुपैयाँ मूल्य बढाएको बताएका छन् । ‘सबै खालका सिमेन्टमा प्रतिबोरा ५० रुपैयाँ मूल्य बढाएका हुन्’ उनले भने, ‘अहिले सिमेन्टको खपत खासै छैन, त्यहीँ भएर निर्माण उद्योगमा प्रभाव परिसकेको चाहिँ छैन ।’अध्यक्ष सिंहले फलामे डण्डीको भाउ पनि प्रति किलो १ सय रुपैयाँभन्दा कम नै रहेको बताएका छन् ।‘डण्डीको भाउ पनि अहिले खासै महँगो छैन, सय रुपैयाँ भन्दा तल नै छ’ सिंह भन्छन्, ‘कुनै कुनै चाहिँ ब्राण्ड महँगो भएकाले सय रुपैयाँ पनि छ ।’

Bizpati आषाढ २०७९

गुणस्तर निर्माण सामग्री : बलियो भवनको भरपर्दो आधार

काठमाडौं । कंक्रिट (पक्की) भवन निर्माणमा निर्माण सामग्रीको ठूलो भूमिका हुन्छ । भवन निर्माण खर्चको ठूलो हिस्सा निर्माण सामग्रीमै लाग्छ । निर्माण सामग्री नै पक्की भवनको मेरुदण्ड हो । भवन निर्माणमा निर्माण सामग्री पहिलो आधार भएकाले यसको गुणस्तरमा बेपर्वाह भने गर्नुहुन्न । गुणस्तरमा खेलवाड गर्दा घर निर्माण अपरिपक्व हुन सक्छ । यो भनाइलाई पुष्टि गर्न चिनियाँ उद्योगीको उत्पादन विधिलाई बुझ्नु जरुरी छ । चिनियाँ एकैखाले कच्चा सामग्रीबाट १ सयदेखि लाखौं मूल्य पर्ने वस्तु उत्पादन गर्न सक्छन् । सामान एउटै, कच्चा पदार्थ एउटै, बनाउने मिस्त्री र मेसिन एउटै भए पनि गुणस्तर फरक हुन्छ । एउटै वस्तुमा गुणस्तर र त्यसको प्रयोग फरक कसरी हुन्छ भन्दा चिनियाँ वस्तु उत्पादन तरिकाबाट जान्न सकिन्छ । भवन निर्माणमा पनि यही नियम लागू हुन्छ । पक्की भवन निर्माणमा प्रयोग गरिने सामग्री सिमेन्ट, डन्डी, इँटा, बालुवा, गिटी आदि प्रमुख हुन् । घर बलियो, कमजोर वा आयु लामो, छोटो बनाउने यिनै सामग्रीको संयोजन वा मिश्रणबाट हुन्छ । यसलाई इन्जिनियरिङ भाषामा मेटेरियल कम्पोजिसन भन्ने गरिन्छ । सिमेन्ट सिमेन्ट एक प्रकारको वस्तु जमाउने गमजस्तै हो, जसलाई कन्स्ट्रक्सन कार्यमा प्रयोग गरिन्छ । यसले गिटी, बालुवालाई पानीमा घोलेर सेट गर्ने कार्य गर्दछ । चुनढुंगा, माटो, मार्ल, सेल, चक, बालुवा, क्लिंकर आदिको रासायनिक संयोजनमार्फत सिमेन्ट बन्छ । सिमेन्ट ओपिसी (अर्डिनरी पोर्टल सिमेन्ट), पीपीसी (पोर्टल्यान्ड पोजोलाना सिमेन्ट), पीएससी (पोर्टल्यान्ड स्ल्याग सिमेन्ट), सुपर ग्रेड सिमेन्ट, ह्वाइट सिमेन्ट, वाटर रिपेलेन्ट सिमेन्ट, सल्फेट रेसिस्टेन्ट, लो हिट सिमेन्ट, हाई आल्मुनियम सिमेन्ट, हाइड्रोलिक सिमेन्ट, र्‍यापिड हार्डनिङ सिमेन्ट, एक्सपेन्सिभ सिमेन्ट, एयर इन्ट्रेनिङ सिमेन्ट आदि छन् । नेपालमा ओपीसी, पीपीसी र पीएससी सिमेन्ट उत्पादन हुने गर्दछ । यो भनेको सिमेन्टको ग्रेड हो । जति राम्रो र उच्च ग्रेड, त्यति नै राम्रो र बलियो मानिन्छ सिमेन्ट । साधारणतया ३३ ग्रेडको सिमेन्ट तयार हुन २८ दिन लाग्छ । उच्च ग्रेडको सिमेन्ट सेट भने छिटो हुन्छ । छिटो सेट हुने उच्च ग्रेडको सिमेन्ट, जुन पुल, ड्याम आदि निर्माणमा उपयुक्त हुन्छ । विशेषगरी घर बनाउन ओपीसी सिमेन्ट प्रयोग हुन्छ, जुन नेपाली बजारमा ३३, ४३ र ५३ ग्रेडमा उपलब्ध छ । स्वभावैले बलियो र उच्च गुणस्तर निर्माणका लागि ५३ ग्रेडको सिमेन्ट प्रयोग गर्नु उपयुक्त मानिन्छ । डन्डी भवन बलियो र टिकाउ बनाउन डन्डीको प्रयोग हुन्छ । यसले कंक्रिटलाई बांधेर संरचनालाई सुरक्षित राख्न सहयोग पुर्‍याउँछ । उच्च कार्बनयुक्त डन्डीमा अत्यधिक टन्साइल हुन्छ । यसले डन्डीलाई बलियो बनाउँछ । भवन निर्माणका लागि सबभन्दा राम्रो टीएमटी र टीएमएक्स स्टिललाई लिन सकिन्छ । बालुवा कन्स्ट्रक्सन क्षेत्रमा बालुवा एक अभिन्न अंग मानिन्छ । बालुवा विभिन्न ढुंगा, माटो तथा अन्य पदार्थको मिश्रणबाट बन्ने भएकाले यसको गुणस्तरमा एकरूपता पाइँदैन । भवन निर्माणमा सबभन्दा उच्च गुणस्तरको बालुवा खोलाको मानिन्छ । बालुवामा माटो र अन्य वस्तुको मिसावट ५ प्रतिशत प्रतिशतभन्दा बढी भए कम गुणस्तरको मानिन्छ । यसको गुणस्तर सिभ एनालाइसिस प्रविधि जाँचबाट थाहा पाउन सकिन्छ । गिटी भवन निर्माणमा प्रयोग गरिने गिटी स्टान्डर्ड साइजको हुनुपर्दछ । स्टान्डर्ड साइज भन्नाले साधरणतया ६ इन्चको कालो र बलियो ढुंगाबाट बनेको हुनुपर्छ । कंक्रिट राम्रो बन्न ठूलो साइजको गिटी पनि राम्रो मानिँदैन । त्यसमा सबै साइजको गिटी मिसिएको हुनुपर्छ । यसको गुणस्तर पनि सिभ एनालाइसिस प्रविधिबाट जाँच गरिन्छ । भवन निर्माणमा गुणस्तर सामग्री पहिलो सर्त हो । त्यसपछि अनुभवी एवं योग्य मिस्त्री र कामदार हुनु आवश्यक छ । इन्जिनियर तिलक बानियाका अनुसार भवन बलियो र टिकाउ बन्न गुणस्तर सामग्री मात्र भएर पुग्दैन, त्यसका लागि अनुभवी कामदार आवश्यक पर्दछ । एउटा पक्की भवनका लागि सिमेन्ट, बालुवा र गिटीको उचित मिश्रण नै पूर्ण आयुको ग्यारेन्टी हो । भवन निर्माणमा स्पष्ट मापदण्ड निर्धारण गरिएको छ । जस्तो, प्लास्टर, छत ढलान, जग ढलान र वाल लगाउन प्रयोग गरिने सिमेन्ट र बालुवाको मात्रा तोकिएको हुन्छ । सो मापदण्ड पूरा भएर मात्र बलियो नहुने ०७२ सालको भूकम्पबाट प्रस्ट हुन्छ । भवन छिटो र कम खर्चमा बनाउने गलत कार्यको उपज नै कमजोर संरचना ठडिरहेका छन्, जुन मानव जातिकै धराप बनिरहेका त छैनन् भन्ने प्रश्न खडा गरिदिएको छ । यसबाट मुक्ति पाउने एक मात्र भरपर्दो र उपयुक्त माध्यम भनेको गुणस्तरयुक्त निर्माण सामग्रीको उचित प्रयोग, अनुभवी र दक्ष कामदारबाट काम लिनु हो ।

Aarthik Abhiyan मंसिर २०७८

मारुती सिमेन्ट गुणस्तरहीन, बजारबाट सबै सिमेन्ट फिर्ता गरिँदै

मारुती सिमेन्ट गुणस्तरहीन पाईएको छ । तोकिएको गुणस्तरविपरीत सिमेन्ट उत्पादन गरेर बिक्रि गरेको पाईएपछि नेपाल गुणस्तर तथा नापतौल विभागले मारुती सिमेन्टलाई कारबाही गरेको हो ।विभागले मारुती सिमेन्ट, सिराहालाई ओपीसी ४३ ग्रेडको सिमेन्ट बिक्री वितरणमा रोक नै लगाएको छ । यसअघि पनि गुणस्तरहीन सिमेन्ट उत्पादन गरेको भन्दै कारबाहीमा परेको मारुती सिमेन्टले विभागको निर्देशन नै अटेर गर्दै पुनः कारबाही भोग्न बाध्य भएको हो ।यसअघि मारुती सिमेन्टले आफूले नलिएको गुणस्तर चिन्ह (एनएस) लिएको भन्दै गलत विज्ञापन गरेको थियो । यस विषयमा उजुरी परेपछि कारबाही भोगेको मारुतीले फेरि अर्को बद्माशी गरेको विभागले जनाएको छ । विभागले कम्पनीबाट उत्पादित सिमेन्ट प्रयोगमै रोक लगाएको छ । विभागले मारुती सिमेन्ट कम्पनीबाट उत्पादित ४३ ग्रेडको ओपीसी सिमेन्ट प्रयोग नगर्न र बजारमा पठाइएका सबै सिमेन्ट फिर्ता लिन निर्देशन दिएको छ ।विभागले संकलन गरेको नमूना परीषण गर्दा कम्प्रेसिभ स्ट्रेन्ज्थ (एमपीए) ७ र २८ दिनको मान क्रमशः ३३ र ४३ हुनुपर्नेमा ३१ र ३७ मात्रै पाईएको थियो । नेपाल गुुणस्तर ५७२ बमोजिम नभएपछि विभागले सम्पूर्ण सिमेन्ट बजारबाट फिर्ता लिन र १५ दिनभित्र स्पष्टीकरण दिन निर्देशन दिएको हो ।यसअघि २०७६ असारमा पनि नेपाल गुणस्तर तथा नापतौल विभागले गुणस्तरहीन सिमेन्ट उत्पादन गरेको भन्दै मारुती सिमेन्टलाई कारबाही गरेको थियो । त्यस समयमा अधिकतम ५ प्रतिशतसम्म म्याग्नेसियम हुनुपर्नेमा नाप जाँचका क्रममा तोकिएभन्दा बढी पाईएको थियो । ५ प्रतिशतभन्दा बढी म्याग्नेसियम भएको सिमेन्ट गुणस्तरहीन मानिन्छ ।

Bizpati कार्तिक २०७८

मरुती सिमेन्टको उत्पादनमा रोक

नेपाल समाचारपत्र, काठमाडौं । नेपाली बजारमा गुणस्तरहीन सिमेन्ट उत्पादन गर्दै आएको मारुती सिमेन्ट कारबाहीमा परेको छ । विभिन्न आकर्षक विज्ञापन गरेर नेपाली उपभोक्तालाई ठगी गर्दै आएको उक्त सिमेन्ट कम्पनीबाट उत्पादित सिमेन्ट प्रयोग नगर्न समेत नेपाल गुणस्तर तथा नापतौल विभागले उपभोक्तालाई आग्रह गरेको छ । सो कम्पनीबाट उत्पादित ४३ ग्रेडको ओपीसी सिमेन्ट प्रयोग नगर्न र बजारमा […]

नेपाल समाचारपत्र कार्तिक २०७८