काठमाडौं। अहिले पूर्व-पश्चिम महेन्द्रराजमार्ग हुँदै काठमाडौं प्रवेश गर्नेहरुका लागि एउटा मात्रै विकल्प छ- नागढुंगा नाका ।
पृथिवी राजमार्गको नागढुंगा-नौबिसे सडक खण्डबाट नै राजधानीका लागि चाहिने अत्यावश्यक कुराहरुको आपूर्ति हुन्छ । यो नाका ३ दिन मात्रै बन्द हुने हो भने राजधानीको आपूर्ति प्रणालीनै अस्तव्यस्त हुन सक्छ ।
केहि गरि नागढढुङ्गा-नौबिसे सडक खण्डको बिचैमा एउटा गाडी पल्टियो भने काठमाडौं भित्रिने र बाहिरिने सवारीले कम्तिमा ४/५ घण्टा सम्म जाममा बस्नुपर्छ । किनभने उक्त सडक खण्डमा पल्टिएको सवारी नहटाएसम्म उपत्यका भित्रिने र बाहिरिने अर्को विकल्प हामिसँग छैन ।
तर अब भने नागढुंगा-नौबिसे सडक खण्ड एक महिना बन्द भएपनि उपत्यकाको आवत जावत र आपूर्ति प्रणाली रोकिने छैन । किनभने यो सडकमा अब एकै पटक दुई ओटा विकल्प तयार हुँदै छन्, पहिलो सुरुङमार्ग र दोस्रो भिमढुङ्गा-धार्के सडक खण्ड ।
नागढुंगा-नौबिसे सुरुङमार्गको काम युद्ध स्तरमा अघि बढिरहेको बेला सितापाइला-भिमढुङ्गा-धार्के सडकको काम पनि धमाधम भइरहेको छ ।
आगामी १/२ वर्षभित्रै यी दुवै आयोजनाको काम सकिने छ । आयोजना सम्पन्न भएसँगै पृथिवी राजमार्ग बनेको १०० वर्षभन्दा लामो समयपछि राजधानी छिर्ने मुख्य नाकाले दुईओटा विकल्प पाउने छ ।
नागढुंगा सुरङमार्गको काम ४२ प्रतिशत
नागढुंगा-नौबिसे सुरुङमार्गमा अहिले सुरुङ खन्ने काम ४२ प्रतिशत सकिएको आयोजना प्रमुख नरेशमान शाक्यले बताए । २०७६ कात्तिक देखि निर्माण शुरु गरिएको यो आयोजना आर्थिक वर्ष २०७९/८० भित्र सक्ने लक्ष्य छ ।
२.७ किलोमिटर लामो सुरुङमार्गको सुरुङ खन्ने काम ४२ प्रतिशत पूरा भएपनि समग्र प्रगति भने ३० प्रतिशत हाराहारी मात्रै रहेको उनले बताए ।
जापान सरकारको १६ अर्ब रुपैयाँ सहुलियतपूर्ण ऋण र बाँकी अपुग रकम नेपाल सरकारले हाल्ने गरि आयोजना अघि बढेको हो । यो सुरुङमार्ग आयोजनाको निर्माण भने जापानी
कम्पनीलेनै गरिरहेको छ । सडक यातायातकै लागि बनाइएको यो नेपालकै पहिलो आधुनिक सुरुङमार्ग हुने दावी गरिएको छ ।
यो सुरुङमार्ग बन्दा यसले नागढुंगा-नौबिसे सडक खण्डको चाप आधा कम गर्ने विश्वास गरिएको छ ।
सितापाइला-भिमढुङ्गा-धार्के सडकको काम ५० प्रतिशत
सितापाइला-भिमढुङ्गा-धार्के सडकको काम भने करिब ५० प्रतिशत पूरा हुँदै छ । सितापाइलादेखि रामकोट सम्मको ५ किलोमिटर सडक ६ देखि ११ मिटर सम्म कालोपत्रे नै भइसकेको छ । रामकोटदेखि काठमाडौं-धादिङको सीमाना ठूलोखोला सम्मको बाँकी ५ किलोमिटर सडकमा भने अहिले धमाधम काम भइरहेको नागार्जुन नगरपालिकाका मेयर मोहनबहादुर बस्नेतले बताए ।
सितापाइला देखि काठमाडौं-धादिङको सीमाना ठूलो खोला सम्मको १० किलोमिटर र धादिङमा ३ किलोमिटर गरि १४ किलोमिटर सडक स्तरोन्नतीको काम भइरहेको सडक विभागका प्रवक्ता शिव प्रसाद नेपालले बताए ।
सितापाइलादेखि धार्के सम्म २२ मिटर चौडा सडक निर्माण गरेर नागढुंगा-नौबिसे सडक खण्डको विकल्प दिने गरि यो आयोजना अघि बढेको हो । तर मुअब्जा विवादका कारण अहिले यो सडक ६ देखि ११ मिटर सम्म फराकिलो बनाएर कालोपत्रे गरिएको प्रवक्ता नेपालले बताए ।
चालु आर्थिक वर्षको अन्त्यसम्ममा १० किलोमिटर सडकलाई कालोपत्रे गर्ने काम सकिने छ ।
धादिङ तर्फको ३ किलोमिटर सडक नुवाकोट डिभिजन कार्यालयले स्तरोन्नती गरिरहेको नेपालले बताए । काठमाडौं तर्फको सडक भने काठमाडौं डिभिजनले नै हेरिरहेको छ ।
धादिङतर्फको ११ किलोमिटर बाँकी सडकको स्तरोन्नती गर्नका लागि पनि विभागले मन्त्रालयमा फाइल पठाइसकेको प्रवक्ता नेपालले बताए । सरकारले भने स्रोत सुनिश्चितता नभएकोले फाइल अगाडी बढाउन सकेको छैन ।
नागढुंगा-नौबिसे सडकको तेस्रो विकल्पका रुपमा हेरिएको सितापाइला-भिमढुङ्गा-धार्के सडकको स्तरोन्नती पूरा भएसँगै राजधानी प्रवेश गर्ने नयाँ नाका पनि तयार हुने छ ।
२०७८ साउन १५ गते ठेक्का सम्झौता भएको उक्त सडकको काम निर्धारित समयमा सकिएमा आगामी साउन भित्र अधिकांश ठाउँमा ११ मिटर चौडा सडक कालोपत्रे हुने छ ।
रामकोट-भिमढुङ्गा-ठूलोखोला सडकको दायाँ बायाँ साइट क्लियर गरेर पर्खाल उठाइएको छ । भिमढुङ्गा बसपार्कदेखि अगाडीको सडकमा बाटो फराकिलो बनाउने काम भइसकेको छ ।
सितापाइलादेखि रामकोट सम्मको सडक स्तरोन्नती गर्न गत वर्ष नै सरकारले २७ करोड रुपैयाँ खर्चेको थियो । रामकोट देखि ठूलो खोला सम्मको सडक स्तरोन्नतीका लागि यो वर्ष
३५ करोड ३० लाख रुपैयाँको ठेक्का लगाइएको छ । उक्त सडक कान्छाराम/सिएम/वेदान्शी जेभीले स्तरोन्नती गरिरहेको छ ।
२२ मिटर भित्र घर टहरा निर्माणमा रोक
सरकारले उक्त सडकलाई ढिलो चाँडो २२ मिटर चौडा बनाउने योजना सहित उक्त क्षेत्रमा खाली रहेका जग्गामा २२ मिटर भित्र घर टहरा बनाउन रोक लगाइसकेको मेयर बस्नेतले बताए ।
‘स्थानीयको भनाई त ११ मिटर सडक नै ठिक छ भन्ने छ ।’ बस्नेतले भने, ‘तर सरकारले २२ मिटर नै बनाउने भनेर मुअब्जा दिन शुरु गरेमा सबैले मान्नै पर्ने हुन्छ ।’
११ मिटरमा पनि कन्टेनर आउन सक्ने
सडक विभागका प्रवक्त नेपाल ६ देखि ११ मिटर फराकिलो हुँदा पनि सामान बोकेका कन्टेनर आउन समस्या नहुने बताउँछन् ।
सरकारले यसलाई नागढुंगा-नौबिसे सडकको विकल्पका रुपमा हेरेकाले २४ किलोमिटर सडक स्तरोन्नती भएपछि एकतर्फी कन्टेनर चल्न सक्ने नेपालले बताए ।
बिच-बिचमा साइड दिनको लागि ११ मिटर फरकिलो बाटो रहेकाले केहि ठाउँमा ६ मिटर मात्रै पिच हुँदा पनि फरक नपर्ने उनको भनाई छ ।
