बढ्यो होलीको सामानको मूल्य

चैत ३,  काठमाडौं । होली पर्वका बेलामा बजारमा विक्री हुने विभिन्न थरीका रंग, होली टिसर्ट, पिचकारी, बेलुनलगायत सामग्रीको मूल्य बढेको छ ।  अन्तरराष्ट्रिय बजारको अवस्था र अहिलेको मूल्यवृद्धिका कारण होली सामग्रीको बजार भाउ भने अघिल्ला वर्षको तुलनामा केही बढेको साना तथा मझौला व्यापारीहरूको संस्था नेपाल राष्ट्रिय व्यवसायी महासंघका अध्यक्ष नरेश कटुवालले जानकारी दिए ।  बजारमा अहिले न्यूनतम ३ सय रुपैयाँदेखि १ हजार रुपैयाँसम्म मूल्यका होलीका टिसर्टहरू उपलब्ध छन् । सबै खाले टिसर्टमा अघिल्लो वर्षको तुलनामा १ सय रुपैयाँसम्म मूल्य बढेको व्यापारीहरू बताउँछन् । पिचकारीको मूल्य पनि अघिल्लो वर्षको तुलनामा ५० रुपैयाँदेखि १ सय रुपैयाँसम्म बढेको छ । अहिले बजारमा १ सय रुपैयाँदेखि ३/४ सय रुपैयाँसम्मका पिचकारी उपलब्ध छन् । होली पर्वको मुख्य आकर्षण रंगमा अहिलेको बजार मूल्यअनुसार प्रतिकिलो ३ सयदेखि ३ सय ५० रुपैयाँ किलोसम्म पर्ने गरेको छ । नेपालमा होली पर्वका बेला प्रयोग हुने रंगको मुख्य आयात भने भारतबाट हुने गर्छ । विभिन्न प्रकारका पूजापाठलगायत धार्मिक कार्यहरूका लागि रंगको व्यापार बाह्रै महीना हुने गरे पनि होलीको समयमा भने यसको व्यापार बढी नै हुने गर्छ । काठमाडौंका मुख्य व्यापारिक केन्द्रहरू न्यूरोड, खिचापोखरी, असन, इन्द्रचोक, ठमेललगायत स्थानमा होलीका सामग्री प्रशस्तै बेच्न राखिएको देख्न सकिन्छ । तर, आशालाग्दो तरीकाको व्यापार भने नभएको व्यापारीहरूको भनाइ छ । काठमाडौंको मुख्य व्यापारिक तथा पर्यटकीय केन्द्र ठमेलमा पनि यस वर्ष होलीको खासै उमंग नभएको बताइएको छ । विगतका वर्षहरूमा खचाखच विदेशी पर्यटकले भरिने यस क्षेत्रका होटेल तथा रेस्टुराँहरूमा यस वर्ष १० देखि १५ प्रतिशत मात्रै विदेशी पर्यटक छन् । विगतका वर्षहरूमा ठूलो मात्रामा विदेशी तथा स्वदेशी पर्यटक होटेलमा भरीभराउ हुँदा होटेल व्यवसायीहरूले उनीहरूका लागि होली कार्यक्रम आयोजना गर्ने भए पनि यस वर्ष त्यस्ता कुनै कार्यक्रम नराखिएको ठमेल पर्यटन विकास परिषद्का अध्यक्ष भवीश्वर शर्माले बताए ।  यस्ता विशेष पर्वहरूमा विदेशी पर्यटकले समेत रमाइलो गर्न मन पराउने भएकाले व्यापारीहरूको व्यापार केही मात्रामा बढ्ने गर्दथ्यो । तर, यसपालि त्यस्तो नभएको उनले जानकारी दिए । ‘महामारीका कारण अघिल्ला २ वर्ष यस्ता कार्यक्रम हुनै सकेनन् भने यस वर्ष पनि यस्ता कार्यक्रम त्यति ठूलो मात्रामा हुने देखिँदैन,’ महासंघका अध्यक्ष नरेश कटुवालले भने, ‘महामारी नियन्त्रण उन्मुख भएकाले यसपटक व्यापार केही बढेको छ ।’ करीब ४/५ वर्ष अघिसम्म हनुमान ढोका दरबारको गद्दी बैठक अगाडि होलीको चीर ठड्याइएसँगै मानिसहरूले होली शुरू भएको भन्दै बजारमा रंग, टिसर्ट किन्ने र २/३ दिन अघिदेखि नै पिकनिकलगायत कार्यक्रम गरी एकआपसमा होली खेल्ने गर्दथे ।

सम्बन्धित सामग्री

जनवरीमा जापानमा थोक मूल्य ९.५ प्रतिशतले बढ्यो

टोकियो । जापानको थोक मूल्य गत जनवरीमा अघिल्लो वर्षको तुलनामा ९.५ प्रतिशतले बढेको छ । ऊर्जा र कच्चा पदार्थमा भएको वृद्धिले यसको मूल्यमा प्रत्यक्ष असर गरेको हो । विभिन्न कम्पनीहरूबीच कारोबार हुने सामानको मूल्य लगातार २३ औं महीनामा बढेको बीओजेले बताएको छ । योसँगै डिसेम्बरमा वृद्धिदर १०.५ प्रतिशतले बढेको उल्लेख गरिएको छ । उक्त अवधिमा आयात मूल्य एक वर्षअघिको तुलनामा १७.८ प्रतिशतले बढेको छ । जापानी मुद्रा येनको कमजोरीले अमेरिकी डलरको तुलनामा अघिल्लो महीनाको तुलनामा कम भए पनि लागत बढाउन प्रयास जारी राखिएको केन्द्रीय बैंकले जनाएको छ । निर्यात मूल्य येनको सर्तमा, रेकर्डिङ अवधिमा ९.० प्रतिशतले बढेको बीओजेले जनाएको छ । कर्पोरेट वस्तुहरूको मूल्य सूचकाङ्कमा भएको वृद्धि विशेषगरी विद्युत्, शहरी ग्यास र पानी लगायतका वस्तुहरूको मूल्यमा ४९.७ प्रतिशतले वृद्धि भएको बीओजेको तथ्याङ्कले देखाएको छ। फलाम र इस्पातको मूल्य १९.२ प्रतिशतले बढेको छ भने खाद्यान्न र पेय पदार्थको मूल्य भने यस अवधिमा ८.० प्रतिशतले बढेको बीओजेले जनाएको छ।

विदेशी मुद्रा सञ्चितिमाथि दबाब केही घट्यो

काठमाडौं  । अर्थ मन्त्रालयले राष्ट्रिय अर्थतन्त्र खराब भइनसकेको प्रतिवेदन सार्वजनिक गरेको भोलिपल्ट मंगलवार नेपाल राष्ट्र बैंकले त्यसैलाई पुष्टि गर्ने तथ्यांक प्रकाशित गरेको छ । यी दुई निकायको प्रतिवेदनले अर्थतन्त्र दबाबमा रहेको देखाए पनि खराब भइनसकेको देखाएका छन् । राष्ट्र बैंकका अनुसार पछिल्लो समय महँगी बढे पनि अन्य सूचक नियन्त्रणमै छन् । सबैभन्दा ठूलो समस्याको रूपमा हेरिएको विदेशी विनिमय सञ्चितिमाथिको दबाब केही घटेको राष्ट्र बैंकको ताजा तथ्यांकले देखाएको छ । विप्रेषण आप्रवाहमा पनि सुधार आएको छ । राष्ट्र बैंकको तथ्यांक अनुसार चालू आर्थिक वर्ष (आव)को फागुनमा उपभोक्ता मुद्रास्फीति (महँगी) ७ दशमलव १४ प्रतिशत छ । केन्द्रीय बैंकले चालू आवमा उपभोक्ता मुद्रास्फीति औसत ६ दशमलव ५ प्रतिशतमा सीमित राख्ने लक्ष्य तोकेको थियो । चालू आवमा दोस्रोपटक मुद्रास्फीति लक्ष्यभन्दा माथि पुगेको हो । यसअघि मङ्सिरमा पनि मुद्रास्फीति ७ दशमलव ११ प्रतिशत पुगेको थियो । राष्ट्र बैंकका अनुसार फागुनमा खाद्य तथा पेय पदार्थ समूहको मुद्रास्फीति ७ दशमलव ५१ र गैर–खाद्य तथा सेवा समूहको  दशमलव ८४ प्रतिशत छ । पोहोर फागुनको तुलनामा यसपालि फागुनमा खाद्य तथा पेय पदार्थ समूहअन्तर्गत घिउ, तेलको २६ दशमलव ३४, तरकारीको १३ दशमलव ९६, दूधजन्य उत्पादन तथा अण्डाको ११ दशमलव ३० र दाल तथा गेडागुडी उपसमूहको १० दशमलव ३० प्रतिशतले मूल्य वृद्धि भएको राष्ट्र बैंकले बताएको छ । महँगीले लक्षित सीमा पार गर्नुको कारण पेट्रोलियम पदार्थको मूल्यवृद्धि रहेको नेपाल राष्ट्र बैंकका प्रवक्ता डा. गुणाकर भट्टले बताए । अर्थविद् डा. चन्द्रमणि अधिकारी आन्तरिक र बाह्य दुवै कारणले महँगी बढेको ठान्छन् । रुस–युक्रेन तनावसँगै विश्वमा डलर, पेट्रोलियम पदार्थ र अन्य सामानको मूल्य बढेकाले त्यसको असर नेपालमा परेको उनले बताए । कमजोर आन्तरिक उत्पादन र बजार अनुगमन प्रभावकारी नहुँदा पनि महँगी बढ्न पुगेको उनको भनाइ छ । नेपाल राष्ट्र बैंकका पूर्वगभर्नर डा. चिरञ्जीवी नेपाल अर्थतन्त्र नियन्त्रणबाहिर नगएको ठान्छन् । उनले राजधानीमा आयोजित एक कार्यक्रममा अर्थतन्त्रमा अहिले देखिएको समस्या छिट्टै समाधान हुने बताए । रेमिट्यान्समा राहत चालू आवको पहिलो महीनादेखि नै घटिरहेको रेमिट्यान्स आप्रवाहमा थोरै सुधार देखिएको छ । विदेशका नेपालीले फागुनसम्ममा ६ खर्ब ३१ अर्ब १९ करोड रुपैयाँ पठाएका छन् । पोहोर यही अवधिको तुलनामा रेमिट्यान्स १ दशमलव ७ प्रतिशतले घटेको देखिए पनि चालू आर्थिक वर्षका अन्य महीनासँग तुलना गर्दा सुधार छ । माघसम्म मासिक औसत ७७ अर्ब रेमिट्यान्स आइरहेकोमा फागुनमा ९१ अर्ब रुपैयाँ आएको राष्ट्र बैंकले बताएको छ । रेमिट्यान्स नेपालको विदेशी मुद्रा आर्जनको मुख्य स्रोतमध्येको एक हो । औपचारिक माध्यमबाट रेमिट्यान्स आप्रवाह बढाउन बैंकहरूले सोको बचतमा अन्य बचतको तुलनामा १ प्रतिशत बिन्दु बढी ब्याज दिँदै आएका छन् । फागुनमा प्रत्यक्ष वैदेशिक लगानी पनि ६० प्रतिशतले बढेर १६ अर्ब ३० करोड रुपैयाँ पुगेको छ । विनिमय सञ्चितिमा दबाब घट्यो रेमिट्यान्स र प्रत्यक्ष वैदेशिक लगानी बढेपछि फागुनमा विदेशी मुद्रा सञ्चितिमा दबाब केही कम भएको छ । गत असार मसान्तमा १३ खर्ब ९९ अर्ब ३ करोड रुपैयाँ बराबर रहेको कुल विदेशी विनिमय सञ्चिति १६ दशमलव ३ प्रतिशतले घटेर फागुन मसान्तमा ११ खर्ब ७१ अर्ब रुपैयाँ कायम भएको छ । चालू आवको आठ महीनाको आयातलाई आधार मान्दा बैंकिङ क्षेत्रमा रहेको विदेशी विनिमय सञ्चितिले ७ दशमलव ४ महीनाको वस्तु र ६ दशमलव ७ महीनाको वस्तु तथा सेवा आयात धान्नेछ । यो अघिल्लो महीनाको बराबर हो । यसअघिका महीनाहरुको सञ्चिति पर्याप्तता लगातार घट्दै आएको थियो । विदेशी मुद्रा सञ्चिति घट्दै गएपछि पछिल्लो समय बैंक, वित्तीय संस्थाले आयात कर्जा निरुत्साहित गर्दै आएका छन् । राष्ट्र बैंकले विलासी सामान आयातमा शतप्रतिशत नगद मार्जिनको व्यवस्था गरेको थियो । यो सातादेखि भने बैंकहरूले विलासी सामानको एलसी खोल्न छाडेका छन् । पर्यटक आगमन पनि बढेपछि विदेशी मुद्रा सञ्चितिमाथिको चाप कम हुने अपेक्षा गरिएको छ । अचेल दैनिक दुई हजार हाराहारी विदेशी पर्यटक हवाई मार्गबाट आइरहेका छन् । शोधनान्तर घाटा साढे २ खर्ब नाघ्यो रेमिट्यान्स आप्रवाह वृद्धि भए पनि शोधनान्तर घाटा बढेर साढे २ खर्ब नाघेको छ । फागुन मसान्तमा शोधनान्तर स्थिति २ खर्ब ५८ अर्ब ६४ करोडले घाटामा छ । पोहोर यही अवधिमा शोधनान्तर स्थिति ६८ अर्ब १ करोडले रुपैयाँले बचतमा थियो ।  अर्थविद् अधिकारी विप्रेषण आयमा केही सुधार देखिए पनि अर्थतन्त्रमा दबाब कायमै रहेको बताउँछन् । ‘तीन महीनाको ट्रेन्ड नहेरी रेमिट्यान्स बढ्यो भन्न सकिँदैन,’ उनले भने, ‘विदेशी मुद्रा सञ्चिति बढेकै छैन, शोधनान्तर घाटा बढिरहेको छ, त्यसैले अर्थतन्त्रमा दबाब कायमै छ ।’

कालीकोटवासीलाई महँगीको मार, के–केमा बढ्यो मूल्य ?

कालीकोटमा खाना  पकाउने  ग्यासको  मूल्य  बढेको  छ । छ महिनाअघि प्रतिसिलिन्डर एक हजार ६०० रुपियाँ रहेकामा  अहिले  २००  बढेर  एक  हजार  ८०० पुगेको छ । ग्यास  बिक्रेता  नन्दबहादुर  शाहीले  मूल्य अझै  बढ्न  सक्ने  बताए । उनले  छ महिनाको अवधिमा कालीकोटमा छ पटक मूल्य बढेको जानकारी दिए। जिल्लामा ग्यासको मात्र मूल्य बढेको छैन, अन्य उपभोग्य सामानको मूल्य झन् बढेको छ । सदरमुकाममा  खाने  तेलको  मूल्य ...

राष्ट्र बैंक सर्कुलरको प्रभावः कस्मेटिक सामानको भाउ आकाशियो, पूरानो उधारो उठेन

राष्ट्र बैंकको सर्कुलरका कारण अनौपचारिक च्यानलबाट ‘कस्मेटिक’ सामानको आयात हुन सुरु भएको छ । शत् प्रतिशत नगद मार्जिन राख्नुपर्ने व्यवस्थाले व्यवसायीले पैसा राख्न नसक्दा अनाधिकृत च्यानलबाट कस्मेटिक सामान आयात हुन थालेको हो ।‘विजनेश स्लो भईसक्यो, सर्कुलरले क्यास फ्लोमा इफेक्ट गरेको छ’ नेपाल वितरक संघका निवर्तमान अध्यक्ष दुर्गाराज श्रेष्ठ भन्छन्, ‘गैरकानुनी बाटोबाट सामान आउन थालिसकेको छ, यसरी अनाधिकृत च्यानलबाट सामान आउँदा सरकारले कर पाउँदैन, गैरकानुनी च्यानलबाट आएका सामानको बजारमा बिगबिगी भईसक्यो ।’स्याम्पो लगायतका कस्मेटिक सामानको आयातमा सय प्रतिशत क्यास मार्जिन राख्नुपर्ने भएपछि यसले लिगल वेबाट काम गर्दै आएका व्यवसायीलाई मारमा पारेको श्रेष्ठको गुनासो छ । यति मात्रै नभई, बजारमा अनौपचारिक बाटो हुँदै सामान भित्रिएपनि यस विषयमा राज्यका कुनैपनि संयत्रले अनुगमन गरेका छैनन् ।साना व्यवसायी पलायन हुने खतरानेपालमा कस्मेटिक सामान आयात गर्ने व्यवसायीहरु साना ठूला गरेर २ सयको हाराहारीमा छन् । यीमध्ये धेरैले सानो सानो परिणाममा सामान ल्याउँछन् । यति मात्रै नभई, ब्राण्डेड सामानहरु आयात गर्ने आयातकर्ता निकै कम छन् । सबैले शतप्रतिशत नगद मार्जिन राखेर सामान आयात गर्न नसक्ने भएकाले साना व्यवसायीहरु पलायन हुने खतरा रहेको व्यवसायीहरु बताउँछन् ।मूल्य पनि बढ्योनेपाली बजारमा कस्मेटिक सामानको मूल्य बढ्न सुरु भएको छ । एकातिर कानुनी बाटोबाट सामान कम मात्रामा आयात भएको र अर्कोतिर पहिले आयात भएको स्टक घट्दो क्रममा रहेकाले सामानको मूल्य बढ्न थालेको हो । ‘यसअघि २५० मा पाईने ब्राण्डेड स्याम्पो अहिले ३५० सम्म पुगेको छ’ एक जना कस्मेटिक व्यवसायी भन्छन् । पूरानो उधारो बजारमै फस्योयसअघि उधारोमा सामान लिने खुद्रा व्यापारीबाट आयातकर्ताले पूरानो पैसा नै उठाउन मुस्किल परेकाले बजारको चलिरहेको ‘चेन ब्रेक’ भएको वितरक संघका निवर्तमान अध्यक्ष श्रेष्ठ बताउँछन् ।‘हामीले सामान ल्याएर दिएपछि मोर देन ६० डेजमा मात्रै क्यास रिकभरी हुन्थ्यो, अहिले त हामीले माल दिनै पाएका छैनौँ’ उनले भने, ‘हामीबाट माल नपाएपछि उसले अर्कै बाटोबाट आएको भएपनि माल त खोज्छ, हामीसँग इलिगल वेबाट आएको माल हुने कुरा भएन । अनि उसले जताबाट भएपनि सामान त व्यवस्था गर्छ, हामीले पाउनुपर्ने पैसा उता लगानी गरेपछि हाम्रो पूरानो उधारो त उठेन ।’ अभावको संकेतअहिले बजारमा सामानको अभावै भने देखिएको छैन । तर, होलसेलमा अपर्याप्त भने हुन थालिसकेको छ । यसले अबको २ हप्ताभित्रै बजारमा कस्मेटिक सामानको अभाव हुँदैछ भन्ने संकेत गरेको व्यवसायीहरुको अनुमान छ ।

हरियो तरकारी र उपभोग्य वस्तुको मूल्य बढ्यो

तिहार नजिकिँदै गर्दा बजारमा हरियो तरकारीसँगै खाद्यान्नदेखि तिहारको बेला प्रयोग हुने भाइ मसलाको मूल्य बढेको छ ।तरकारी उत्पादन कम भएको र अन्य सामानको मूल्य बढेर आएको भन्दै व्यवसायीले मूल्य बढाएका हुन् । सामानको मूल्य बढेर आएकाले मूल्य बढाउनुपरेको व्यवसायीको भनाइ छ । पछिल्लो समय बजारमा सबैभन्दा धेरै हरियो तरकारीको मूल्य बढेको छ । तरकारीको उत्पादन […]

दशैँसँगै महँगी बढ्यो, बजारमा बढेन रौनक

म्याग्दी- आजबाट दशैँ सुरु भएको छ । दशैँ शुरु भइसक्दा पनि बजारमा सामान किनमेल गर्नेको चहलपहल बढ्न सकेको छैन तर सामानको मूल्य भने बढ्न थालेको छ । विगत दुई वर्ष अघिसम्म दशैँ सुरु हुनुभन्दा १५/२० दिन अघिदेखि नै भीडभाड लाग्ने म्याग्दीको सदरमुकाम बेनी बजारका पसलमा दशैँ सुरु भइसक्दा पनि कुनै रौनक नदेखिएको व्यापारी बताउँछन् । […]

बजारभाउ मनपरी, महँगी बढ्यो, उपभोक्ता मर्कामा

लामो समयको कोरोनाले पिल्सिएका उपभोक्ता महँगीको मारमा परेका छन् । दैनिक उपभोग्य सामानमा एक्कासि भारी मात्रमा मूल्य बढ्दा उपभोक्ताको चुल्हो महँगाे भएको हो । पछिल्लो महिना खाने तेल, चामल, केराउलगायत दैनिक उपभोग्य सामानको मूल्य बृद्धि भएको व्यवसायीहरु बताउँछन् । नेपाल खुद्रा व्यापार संघका अध्यक्ष राजकुमार श्रेष्ठ बढी मात्रमा तेलमा लापरबाही तरिकाले मूल्य बृद्धि भएको बताउनुहुन्छ । एउटै ब्राण्डको तेलमा पनि फरक –फरक एमआरपी राखेर मूल्य राखेर बजारमा पठाउने गरेको पाइएको छ । एक महिना अगाडि भटमासको तेल प्रति केजी १६५ एमआरपी मूल्य भएकोमा अहिले २१० एमआरपी मूल्य पुगेको व्यापार संघका अध्यक्ष श्रेष्ठ बताउनुहुन्छ । सनफ्लावरको तेल प्रति केजी केही दिन अघि १८५ एमआरपी मूल्य भएकोमा अहिले २२५ पुगेको छ । यसै गरी तोरीको तेलमा  पनि   मूल्य बृद्धि भएको  व्यापार संघको भनाइ छ । यसको साथै बढी मात्रमा हरियो केराउको मूल्य केही दिन अघि प्रति केजी ९० रुपियामा पाइनेमा बढाएर एक सय रुपियाँ पु¥याएको छ । चामलमा प्रति बोरा एक सय रुपियाँसम्म बढाएको पाइएको छ । नेपालमा उत्पादित चामलले नपुगेको कारण भारतबाट आयात गर्नुपरेको कारण चामलको मूल्य बढेको व्यवसायी बताउँछन् । भारतमा पनि चामल नपुगेको कारण अर्को मुलुक भियतनामबाट चालम ल्याउनुपरेकोले भारतमै चामलको मूल्यबृद्धि भएको कुरा व्यापारीहरुलाई बुझन खोज्दा उक्त कुरा बताउने गरेको व्यापार संगका अध्यक्ष श्रेष्ठ गोरखापत्र अनलाइलाई बताउनुहुन्छ ।

लसुन र कुखुराको मासुको मूल्य दुई गुणा बढ्यो

प्याजको मारमा परेका उपभोक्ता मूल्य घटन नपाउँदै लसुन र बोइलर कुखुराको मासुको मूल्य बढ्दा मारमा छन् । दैनिक उपभोग्य सामानको मूल्य बेला बेलामा एक्कासि आकासिनु रहस्यमय छ । बोइलर कुखुराको मासु, लसुन लगायत दैनिक उपभोग्य वस्तुको उच्च रुपमा बढेको छ । २५ दिन अघि २६० रुपियाँमा पाईने हाल खुद्रा बजारमा कुखुराको मासुको मूल्य प्रतिकेजी ४०० रूपियाँ भन्दा माथि पुगेको छ ।