विमानस्थलबाट अवैध सुन आयात बढेपछि भन्सार चाँजपासमा कडाई

त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट अवैध सुनको आयात बढेपछि चाँजपासमा कडाई गरिएको छ । विदेशबाट नेपाल फर्किने नेपालीले अवैधरुपमा सुन ल्याउनेक्रम बढेपछि सोमबारदेखि जाँचपासमा कडाई गरिएको हो । भन्सार विभागले त्रिभुवन विमानस्थलको भन्सार कार्यालयमा कर्मचारी नै थपेर जाँचपासमा कडाई गर्न थालेको छ ।‘विदेशबाट फर्कने नेपालीले सुन ल्याउने क्रम बढेपछि हामीले जाँच पासमा कडाई गरेका हौं । अहिले विभागले जाँचपास गर्ने कर्मचारीको संख्या बढाएको छ,’ विभागका निर्देशक पुन्यबिक्रम खड्काले भने । उनले कानूनी

सम्बन्धित सामग्री

सुन काण्डमा एमालेले अंश खोजेर संसद चल्न दिएन : राप्रपा

२२ साउन, काठमाडौं । राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी (राप्रपा)ले अवैध सुन आयात प्रकरणमा एमालेले अंश खोजेको गम्भीर आरोप लगाएको छ । गैरकानुनी रुपमा नेपाल भित्रिएको झण्डै एक सय किलो सुन बरामद भएको विषयलाई लिएर एमालेले अनावश्यक रुपमा सत्तारुढ दलहरुसँग भाग खोजेको राप्रपाका प्रमुख सचेतक ज्ञानेन्द्र शाहीको टिप्पणी छ । ‘सुनकाण्डमा तोलमोल भयो । उच्च स्तरीय छानबिन […]

सुनचाँदी आयात ह्वात्तै घट्यो, मासिक ५० हजार किलोसम्म आउने चाँदी ५ हजारमा झर्‍यो

सरकारले कडाइ गरेसँगै सुन र चाँदीको आयात ह्वात्तै घटेको छ । भदौमा मासिक करीब ५० हजार किलो आयात हुने गरेको चाँदी मंसिरमा जम्मा ५ हजार किलोमा झरेको अर्थ सचिव मधु मरासिनीले जानकारी दिए । उनका अनुसार साउनमा ३१ हजार ६००, भदौमा ४९ हजार ९५२, असोजमा ४४ हजार ७०७, कात्तिकमा २४ हजार २० र मंसिरमा ५ हजार किलो चाँदी आयात भएको छ ।  सरकारले आयातमा कडाइ गरेकै कारण सुन आयातमा पनि सुधार आएको उनले बताए । नेपालीले बाहिरबाट ५० ग्राम ल्याउन पाइने सुनमा कडाइ गरेकै कारण अवैध सुन आयात नियन्त्रणमा आएको बताए ।&nbs...

दैनिक १० किलो सुन बरामद गर्दै ‘टाक्स फोर्स’, यात्रुको कि तस्करको ?

काठमाडौँस्थित त्रिभुवन अन्तराष्ट्रिय विमानस्थलबाट अत्याधिक मात्रामा सुन बरामद हुन थालेको छ । अर्थ मन्त्रालयले विमानस्थलमा भन्सार जाँचपासका लागि ‘टास्क फोर्स’ बनाएर परिचालन गरेको छ । टास्क फोर्सले अवैध सुन नियन्त्रणमा लिइरहेको छ । मंसिर १३ गतेदेखि २३ गतेसम्म १० दिनमा ८१ किलो ५ सय ग्राम सुन बरामद भएको थियो ।अहिले पनि टाक्स फोर्सले दैनिक रुपमा अवैध सुन समातिरहेको छ । विदेशबाट नेपाल आउने यात्रुले सुन ल्याउन पाउने सुविधा रहेपनि यसको दुरुपयोग हुँदै आएको छ । बरामद भएको सुन पनि भन्सार शुल्क तिराएर जसले ल्याएको हो उसैलाई दिने गरिन्छ । तर, भन्सार तिराएर जसले ल्याएको उसैलाई दिँदा त्यसरी आयात भएको सुन यात्रुले व्यक्तिगत प्रयोगका लागि ल्याएका हुन् वा तस्करले ल्याउन लगाएका हुन् भन्ने विषयमा अनुसन्धान भने खासै हुने गरेको पाईएको छैन ।दैनिक १० किलो सुन भित्रिँदैदुबई, कतार र मलेसियाबाट फर्केकाहरुले सुन लिएर आउने गरेका छन् । टाक्स फोर्स बनेको मितिदेखि आजसम्म हेर्ने हो भने दैनिक औसतमा १० किलो सुन बरामद हुने गरेको छ । सरकारले विदेशबाट फर्किदा झिटिगुण्डा ल्याउन दिने सुविधामा टेकेर दैनिक १० किलो सुन आयात हुने गरेको भेटिएको छ । तर, त्यसरी आएको सुन भन्सार तिरेर ल्याउने व्यक्तिले लगेपछि उक्त सुन बैध हुने भन्सारका अधिकारीहरु बताउँछन् । बरामद भएकोमध्ये अधिकांशले भन्सार तिरेर सुन लगेका छन् । तर, भन्सार तिरेर लगेपछि उसले के गर्छ भन्ने अनुसन्धान हुँदैन । नेपालमा वाणिज्य बैंकहरु बाहेकले सुन ल्याउनु आफैँमा गलत बाटो भएपनि थप अनुसन्धान नहुँदा त्यसरी आउने यात्रुकै हो वा तस्करको हो भन्ने थाहा हुने गरेको छैन ।भन्सार तिरेर बैध बनाएर लगेपछि त्यस्तो सुन जसले लिएर आएको थियो, त्यसैको हुने विभाग स्रोत बताउँछ । विमानस्थलबाट भित्रिएको सुनमा भन्सार मात्रै तिरे पुग्छ । अहिले विमानस्थलले ५० ग्रामसम्मको सुनमा प्रति १० ग्राम ९ हजार ५ सय राजश्व लिने गरेको छ । प्रहरी के भन्छ ?नेपाल प्रहरीले भने यसरी आउने सुन तस्करहरुले नै ल्याउन लगाएको दाबी गर्छ । केही घटनाहरुले तस्करीकै लागिसुन आएको पाईएपछि प्रहरीकै सल्लाहमा विमानस्थल भन्सारमा अहिले कडाई गरिएको केन्द्रीय प्रहरी प्रवक्तासमेत रहेका प्रहरी वरिष्ठ उपरीक्षक वसन्तबहादुर कुँवरको भनाई छ ।विमानस्थलबाट थोरै थोरै सुन ल्याएका यात्रुबाट बाहिर संकलन गरेर सुनको अवैध कारोबार हुने गरेको भेटिएपछि अहिले भन्सारमा कडाई गरिएको उनको भनाई छ । यसपछि सुन आउने क्रम कम हुँदै गएको उनको दाबी पनि छ ।

कानुनी छिद्र छिचोलेर दुई दिनमै भित्रियो करोडौँको सुन

सरकारले दिएको कानुनी व्यवस्थाको छिद्रको फाइदा उठाउँदै वैध बाटोबाटै ठुलो परिणाममा अवैध सुन भित्रिँदै आएको पाइएको छ । मङ्सिर १३ र १४ गते त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट भित्रिएको सुनको परिणामले वैध मार्गको प्रयोग गरेरै ठुलो परिणामको अवैध सुन भित्रिने गरेको खुलेको हो ।‘विमानस्थलबाट ठुलो परिमाणमा सुन भित्रिने गरेको खुलेपछि हामीले गहन अध्ययन गर्‍यौँ । त्यसो गर्दा वैध बाटोकै प्रयोग गरेर अवैध सुन आयात गरेको पाइयो,’ भट्टराईले भने, ‘त्यसपछि त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय भन्सार

५ वर्षमा भित्रिएको ३७७ किलो अवैध सुन कहाँ गयो ?

पछिल्ला वर्षहरुमा सुनको अवैध आयात क्रमशः कम हुँदै गएको देखिएपनि रोकिएको भने छैन । पछिल्ला ५ वर्षमा मात्रै ३७७ किलो सुन अवैध रुपमा आयात भएको छ । यो बरामद भएको सुन हो । अवैध रुपमा भित्रिएको तर, प्रहरी, भन्सार, एयरपोर्टलगायत कसैले पनि थाहा नपाएको वा पूर्व सूचना नभएको अवस्थामा अवैध रुपमा भित्रिएको सुन बरामद हुने कुरा नै भएन । र, यसरी बरामद नभएको सुनको तथ्यांक पनि हुँदैन । कुन वर्ष कति भित्रियो अवैध सुन ?आर्थिक वर्ष २०७३/०७४ देखि २०७७/०७८ सम्म आईपुग्दा ३ सय ७७ किलो सुन अवैध रुपमा भित्रिएको छ । आर्थिक वर्ष २०७८/०७९ को साउन, भदौ र असोजमा अवैध रुपमा सुन नेपाल भित्र्याउने व्यक्तिहरु पक्राउ परेका छन् ।आर्थिक वर्ष २०७८/०७९ को साउन र भदौ र असोजको दोस्रो हप्तासम्मका घटना हेर्दा यो वर्ष ७.५ किलो सुन बरामद भईसकेको छ । यद्यपी, असोज मसान्त सम्मको तथ्यांक आउन बाँकी छ ।तर, आर्थिक वर्ष २०७३/०७४ मा ६४ किलो, आर्थिक वर्ष २०७४/०७५ मा २ सय किलो, आर्थिक वर्ष २०७५/०७६ मा ५१ किलो र आर्थिक वर्ष २०७६/०७७ मा ३० किलो सुन बरामद भएको थियो । २०७६/०७७ मै ३३ किलो सुन काण्डका रुपमा चर्चित बनेको गोरे समूहले तस्करीमार्फत ल्याएको उक्त परिमाणको सुन अझै भेटिएको छैन ।यद्यपी, यो घटनामा मुख्य संग्लन भनिएका गोरे भनिने चूडामणी उप्रेतीको समूहले ३८ क्वीन्टल सुन अवैध रुपमा ओसारपसार गरेको छानबिन समितिको निष्कर्ष थियो । तर, अदालतले सुन काण्डमा गोरेसहित सबैलाई उन्मुक्ति दिँदै गोरेलाई भने शनम शाक्यको हत्या अभियोगमा दोषी ठहर गर्दै जन्मकैदको सजाय सुनाएको छ ।तत्कालिन प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले ‘अवैध रुपमा सुन तस्करी हुने प्वाल हामीले टाँलिदियौँ’ भनेर दाबी गरेको वर्ष ०७७/०७८ मा मात्रै ३२ किलो अवैध सुन बरामद भएको छ ।कहाँ जान्छ बरामद भएको अवैध सुन ?बरामद भएको अवैध सुनमा पहिलो हक राष्ट्र बैंकको हुन्छ । भन्सार नियमावली २०६४ अनुसार बरामद भएको सुन यदि राष्ट्र बैंकले किन्न नचाहेमा भन्सार विभागको स्वीकृत लिई यस नियमावली बमोजिम कायम भएको मूल्यका आधारमा १ लाख रूपैयाँसम्म मूल्यको भएमा डाँक बढावढद्वारा र १ लाख रूपैयाँभन्दा बढी मूल्यको भएमा बोलपत्रको माध्यमद्वारा लिलाम गर्नुपर्ने व्यवस्था छ ।भन्सार नियमावलीको नियम ३६ को उपनियम ९ मा ‘यस नियमावलीमा अन्यत्र जुनसुकै कुरा लेखिएको भए तापनि जफत भई वा भन्सार कार्यालयबाट छुटाई नलगी नेपाल सरकारको हुन आएकोे सुन, चांदी, हिरा, जवाहरात, अमूल्य खनिजपदार्थ वा यसबाट वनेका गहना तथा अन्य वस्तुहरू नेपाल राष्ट्र बैंकले खरिद गर्ने भएमा सो बैंकमा दाखिला गर्न पठाई प्रचलित मूल्य बमोजिम बिक्री गर्नु पर्नेछ’ भनिएको छ ।सोही उपनियममा ‘नेपाल राष्ट्र बैंकले खरिद नगरेमा वा आंशिक रूपमा मात्र खरिद गरी बाँकी रहेमा त्यस्ता वस्तुहरू विभागको स्वीकृत लिई यस नियमावली बमोजिम कायम भएको मूल्यका आधारमा एकलाख रूपैयाँसम्म मूल्यको भएमा डाँक बढावढद्वारा र एकलाख रूपैयाँभन्दा बढी मूल्यको भएमा बोलपत्रको माध्यमद्वारा यस नियमावलीबमोजिम लिलाम गर्नु पर्नेछ’ भनेर उल्लेख गरिएको छ ।वैध आयातमा कोरोनाको असरनेपालमा सुन आयातको काम वाणिज्य बैंकहरुले गर्दै आएका छन् । आर्थिक वर्ष २०७५/०७६ मा ७ हजार ४५० किलो सुन आयात भएकोमा २०७६/०७७ मा भने तीन गुणाले आयात घट्यो । यो वर्ष जम्मा २ हजार ४ सय किलो सुन मात्रै भित्रियो । २०७६ चैतबाटै कोरोनाको भयावह स्थिती सिर्जना भएका कारण आर्थिक वर्ष २०७६/०७७ मा सुनको आयात घट्यो । त्यसपछि आर्थिक वर्ष २०७७/०७८ मा ३ हजार ९ सय किलो सुन आयात भएको छ । यो सुन बिक्रि भईसकेको छ ।हाल बैंकहरुले दैनिक २० किलो सुन आयात गर्ने अनुमति पाएका छन् ।

सुनको आपूर्ति बढाउन माग

काठमाडौं । पछिल्ला दिनमा स्थानीय बजारमा कच्चा सुनको अभाव देखिएपछि तत्काल आपूर्ति बढाउन सुनचाँदी व्यवसायीले सरकारसँग माग गरेका छन् । नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी महासंघका अध्यक्ष माणिकरत्न शाक्यको नेतृत्वको प्रतिनिधिमण्डलले आज उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्रालयका दिनेश भट्टराईसँग भेट गरी कच्चा पदार्थको अभावका कारण बजारमा विकराल समस्या सिर्जना भएकाले तत्काल कोटा वृद्धि गर्न माग गरेको हो । व्यवसायीसँगको भेटमा सचिव भट्टराईले कोटा वृद्धि गरी बजारमा देखिएको अभाव हटाउन आफ्नो तर्फबाट पहल गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गर्नुभयो । उहाँले आपूर्ति कम भएका कारण बजारमा सुनको अभाव देखिएको स्वीकार गर्दै सम्बन्धित निकायसँग आवश्यक परामर्श गरी शीघ्र समस्याको समाधान गरिने बताउनुभयो । सचिव भट्टराईले आपूर्ति व्यवस्था प्रभावकारी नहुँदा अवैध कारोवार फष्टाउन सक्नेतर्फ पनि सरकार सचेत रहेको उल्लेख गर्दै व्यवसायीका माग शीघ्र सम्बोधन गर्ने प्रतिबद्धता जनाउनुभयो । त्यसक्रममा महासंघका अध्यक्ष शाक्यले बजारमा कच्चा सुनको चरम अभाव भएको उल्लेख गर्दै तत्काल समस्या समाधान गर्न सचिव भट्टराईसँग आग्रह गर्नुभयो । अहिले बजारमा दैनिक २५ देखि ३० किलोसम्म सुनको माग रहेकाले तत्कालका लागि सोही परिमाणमा सुन उपलब्ध गराउनुपर्ने आवश्यकता उहाँले औँल्याउनुभयो । आवश्यकतानुसार कच्चा सुन सहजरुपमा उपलब्ध नहुँदा बजारमा अवैध सुन भित्रिन सक्ने र त्यसबाट सरकारी राजस्वसमेत गुम्ने खतरा रहेको उहाँले स्मरण गराउनुभयो । पछिल्लो समय दैनिक १० किलो सुन आयात हुँदै आएको छ । लकडाउन अघि सामान्य समयमा दैनिक २० किलो र लगनको समयमा दैनिक २५ किलो सुन आयात हुने गरेको थियो ।(रासस)

९९ लाख रुपैयाँसहित अवैध सुन कारोबार गर्ने पक्राउ

काठमाडौं । भैरहवाका एक सुन व्यापारी अवैध सुन आयात गरी कारोबार गरेको आरोपमा पक्राउ परेका छन् । आन्तरिक राजस्व