तिहार र छठ पर्वलाई लक्षित गरेर मोरङका व्यापारीले भारतबाट पाँच करोडको स्याउ आयात गरेका छन् । फलफूल व्यवसायी संघका केन्द्रीय सदस्य नागेन्द्र दासका अनुसार ७५ ट्रक अर्थात् एक करोड ५० लाख कार्टुन स्याउ आयात गरिएको छ ।
काठमाडौं नेपालमा उत्पादन हुने स्याउले बजार नपाएर खेर गइरहँदा विदेशबाट भने एकै महिना करोडौं मूल्यको स्याउ नेपाल भित्रने गरेको छ । मनाङ, मुस्ताङ लगायतका जिल्लामा उत्पान हुने स्याउ बजारसम्म पुर्याउन नसक्दा बोटमै कुहिने गरेको समाचार बारम्बार मिडियामा आउँछन् । ढुवानीको राम्रो व्यवस्था नहुँदा नेपाली स्याउले उपयुक्त बजार पाउन सकेको छैन । तर, विदेशबाट भने दैनिक […]
चालु आर्थिक वर्षको पहिलो महिना साउनमा मात्रै ६९ करोड ८७ लाख ३८ हजार रुपैयाँ बराबरको स्याउ भित्रिएको छ । साउनमा ९२ लाख १० हजार ८९९ किलो स्याउ भित्रिएको भन्सार विभागले जनाएकाे छ । चीन, भारतलगायत विभिन्न मुलुकबाट नेपालमा बर्सेनि ७ अर्ब बराबरको स्याउ भित्रिने गरेको छ । गत आर्थिक वर्ष ७ अर्ब १५ करोड ८८ लाख ५४ हजार रुपैयाँकाे स्याउ आयात गरिएकाे विभागले जनाएको छ ।
काठमाडौं (अस) । गत आर्थिक वर्ष २०७७/७८ मा रू. ७ अर्ब ५ करोड बराबरको स्याउ आयात भएको छ । विगत १३ वर्षको तथ्यांक हेर्दा यस अवधिमा स्याउ आयातको औसत वार्षिक वृद्धिदर करीब ३५ प्रतिशत रहेको देखिन्छ । कृषि श्रमिकको कमी, स्याउ खेतीयोग्य कृषि भूमिको विनाश, बढ्दो भूमि मूल्य, ठूला कृषकलाई शोषक सामन्त भन्दै असुरक्षा उत्पन्न गर्ने राजनीतिक प्रवृत्ति, ग्रामीण क्षेत्रमा बढ्दो असुरक्षा, अराजकता एवं कृषिमा ठूलो अनुदानयुक्त मुलुकहरूको स्याउ उत्पादन रणनीतिका कारण स्वदेशमा माग बमोजिम स्याउ उत्पादन हुन नसक्दा आयातमा यस प्रकारको वृद्धि देखिएको हो । उक्त परिस्थितिलाई दृष्टिगत गर्दै सही रणनीति अवलम्बन गर्ने हो भने मुलुक केही वर्षभित्रै स्याउमा आत्मनिर्भर हुने निश्चित छ । यहाँ प्रस्तुत तथ्यांकले स्याउखेतीमा व्यावसायिक लगानीको उज्ज्वल सम्भावना रहेको पुष्टि हुन्छ । यसका लागि सरकारले उचित वातावरण सृजना गर्नु आवश्यक देखिन्छ ।
काठमाडौं । पछिल्लो समय नेपाली बजारमा स्याउको आयात निरन्तर बढेको छ । चालू आर्थिक वर्ष (आव) २०७८/७९ को ६ महीनामा मात्रै ३ अर्ब ८२ करोड ७२ लाख ६० हजार रुपैयाँको स्याउ आयात भएको भन्सार विभागको तथ्यांक छ, जुन गत आवको सोही अवधिको तुलनामा २३ प्रतिशतले बढेको छ ।
गत आव २०७७/७८ को ६ महीनामा ३ अर्ब १० करोड ५८ लाख ७० हजार रुपैयाँको स्याउ आयात भएको थियो । नेपालले यो वर्ष चीन, भारत, टर्की, गिनी बिसाउ, इन्डोनेशिया लगायत मुलुकबाट स्याउ आयात गरेको छ ।
६ महीना अवधिमा सबैभन्दा बढी स्याउ चीनबाट भित्रिएको छ । चीनबाट मात्रै २ अर्ब ६८ करोडकोआयात भएको छ । यस्तै भारतबाट १ अर्ब १४ करोड ३९ लाख ७५ हजार, टर्कीबाट २६ लाख २५ हजार र गिनी बिसाउबाट १ लाख ६१ हजार रुपैयाँको स्याउ आयात भएको विभागको तथ्यांक छ ।
नेपाली बजारमा चिनियाँ स्याउ लोकप्रिय भएकाले सो मुलुकबाट आउने स्याउको आयात धेरै भएको कुलेश्वरका व्यापारी अमर बानियाँले बताए । चीनको केरुङ नाकाबाट धेरै स्याउ भित्रिने गरेको उनको भनाइ छ । कोरोना महामारीका कारण सीमा नाकामा कडाइ भएकाले आयातमा समस्या भएको व्यवसायीले बताएका छन् । पहिले एक हप्तामा नेपाल आइपुग्ने फलफूल अहिले महीनौं लाग्ने गरेको उनीहरूको भनाइ छ । नेपाली बजारमा चीन र भारतबाट बढी मात्रामा स्याउ भित्रिने गरेको कालीमाटी फलफूल तथा तरकारी बजार विकास समितिका प्रवक्ता विनय श्रेष्ठले बताए । नेपालको उत्पादनले उपभोक्ताको माग धान्न नसक्ने भएकाले पनि बाहिरी मुलुकहरूसँग निर्भर हुनुपरेको उनको भनाइ छ ।
‘नेपाली बजारमा स्याउको माग १२ महीना नै हुने गर्छ, माग अनुसार उत्पादन हुँदैन, आयातमा भर पर्नुको विकल्प छैन,’ उनले भने । श्रेष्ठका अनुसार बजारमा आन्तरिक रूपमा जुम्ला, मुस्ताङ, डोल्पा, मुगु, कालिकोट, हुम्ला, रुकुम पूर्व, बुझाङ, सोलुखुम्बुलगायत जिल्लाका स्याउ पनि आउने गर्छ । तर आन्तरिक उत्पादन न्यून हुने गरेको छ ।
अहिले स्थानीय बजारमा स्याउको मूल्य प्रतिकिलो न्यूनतम २५० देखि अधिकतम २८० रुपैयाँसम्म रहेको छ । नेपाली बजारमा विशेषगरी झोले र फुजी गरी दुई प्रकारको स्याउ पाइने कालीमाटी बजारस्थित खुद्रा व्यापारी हरिहर पण्डितले बताए । स्वदेशी स्याउको सिजनमा भारतीय र चिनियाँ स्याउको मूल्य घट्ने गर्दछ । सिजन सकिएपछि भने बाहिरबाट आउने स्याउको मूल्य वृद्धि हुन्छ । तुलनात्मक रूपमा बढी स्वादिलो हुने भएकाले धेरैजसो ग्राहकले नेपाली स्याउ नै मन पराउने गरेका छन् ।
