कपिलवस्तु । जाडोयाम शुरू भएसँगै कपिलवस्तुको चन्द्रौटा बजारमा सिद्राको व्यापार फस्टाएको छ । अहिले यहाँका सिद्रा व्यापारीलाई सिद्रा बेच्ने चटारो छ ।
दुई दशकदेखि सिद्रा व्यापार गरिरहनुभएका अनिश अन्सारीले दैनिक एकदेखि डेढ क्विन्टल सिद्रा बेचिरहेको बताए । असोज अन्तिम हप्तादेखि बढेको सिद्राको व्यापार फागुनसम्म चल्ने अन्सारी बताउँछन् । वर्षभरि ४० देखि ४५ क्विन्टलसम्म सिद्राको व्यापार गर्ने उनले बताए ‘अरुभन्दा जाडो मौसममा सिद्राको व्यापार फस्टाउँछ,’ उनी भन्छन् । चन्द्रौटा बजारभित्र झन्डै दुई दर्जन व्यापारीकले सिद्रा बेच्छन् । यहाँको सिद्रा किन्न रोल्पा, रुकुम, प्युठान, दाङ, अर्घाखाँची, गुल्मी, पाल्पादेखि कोहलपुरसम्मबाट ग्राहक आउँछन् । जाडो हटाउन सिद्राको झोल खाने चलन छ । सिद्रा भुरा माछा मारेर बनाइन्छ । खाँदा माछाको स्वाद आउने र जाडो भगाउने हुँदा यसको व्यापार जाडोमा फस्टाएको हो । रुकुम मुसिकोट नगरपालिका–११ बाट सिद्रा लिन चन्द्रौटा बजार आएकी जमुना बुढाले पहाडमा सिद्राको महत्त्व बढी भएकाले किन्न आएको बताइन् । जाडोमा सिद्राको तातो झोलले सुत्केरी, वृद्धवृद्धा, बालबच्चालाई चिसोबाट बचाउने उनले बताइन् ।
दाङको राप्ती गाउँपालिका–९ की पारू पुनले हरेक वर्ष सिद्रा लिन आउने गरेको सुनाइन् । आफूले किनेको सिद्रा केही घरमा प्रयोग गर्ने अरु पहाडमा दिदीबहिनीलाई पाहुरको रूपमा पठाइदिने बताइन् ।
सिद्रा किन्न अर्घाखाँची जुकेनाकी भगवती बेल्वासे पनि चन्द्रौटा आएकी छिन् । आफन्तकहाँ आएको बेला पाहुरको रूपमा सिद्रा लैजान लागेको उनले बताइन् । चन्द्रौटादेखि २१ किलोमिटर टाढा भारतको बढनी बजारबाट लाखौंको सिद्रा नेपाल आयात हुन्छ । लखनउ, गोरखपुरबाट सिद्रा ल्याएर बेच्ने गरेको सिद्रा व्यापारी हकिउल्लाह मुसलमानले बताए । भारतका कृषकले खोलानाला, खेतका खालबाट भुरा माछा मारेर सुकाई सिद्रा बनाउँछन् ।
जुँगे, झिंगे, सुन्दरी, टेग्ना, बरेल, चलवा, बुलवा जातको माछाबाट सिद्रा बन्छ । यहाँ सिद्रा किन्न सानादेखि ठूला व्यापारीसम्म आउने गरेको बताइन्छ । सिद्रा फुटकर रूपमा प्रतिकिलो २ सयदेखि ५ सय रुपैयाँसम्ममा विक्री हुन्छ । रासस
