जग्गा भाडामा लिएर गरेको उखु खेतीबाट मासिक ५० हजारभन्दा धेरै आम्दानी

कञ्चनपुर – शुक्लाफाँटा नगरपालिका–१२ कालगौँडीका धन्नुबहादुर रानाले जग्गा भाडामा लिएर गरेको उखु खेतीबाट मासिक ५० हजारभन्दा धेरै आम्दानी गर्दैै आउनु भएको छ । वैदेशिक रोजगारबाट सोचेजस्तो कमाई नभएपछि घर फर्केका रानाले टे«न्च प्रविधिमा उखु खेती गरी यस्तो आम्दानी गर्नु भएको हो । उहाँले चार बिघा जमिन भाडामा लिएर उखु खेती गर्नुभएको छ ।  ‘पाँच बिघा जग्गामध्ये एक बिघा जग्गा मेरो स्वामित्वको हो,’ उहाँले भन्नुभयो, ‘एक बिघा जग्गामा धान र गहुँ लगायतका बाली लगाउँछु, चार बिघा जग्गा लिज...

सम्बन्धित सामग्री

नवलपरासीमा केरा खेतीबाट राम्रो आम्दानी

नवलपरासी । केरा खेतीबाट नवलपरासीका कृषकले राम्रो आम्दानी गर्न थालेका छन् । उखु खेती लगाउँदै आएका नवलपरासीका कृषक केराबाट आम्दानी राम्रो हुन थालेपछि केरा खेतीतर्फ उन्मुख भएका हुन् । नवलपरासी जिल्लाको प्रतापपुर र सुस्ता गाउँपालिका केरा खेतीको पकेट क्षेत्र हो । यी क्षेत्रमा दुई हजारभन्दा बढी बिगाहामा केरा खेती हुँदै आएको छ । जसबाट २५ […]

धनकुटामा उखु खेतीबाट लाखाैँ आम्दानी

धनकुटा । साँगुरीगढी गाउँपालिका उखुडाँडामा व्यावसायीक उखु खेती फस्टाउँदै गएको छ । व्यावसायीक उखु खेतीबाट उनीहरुले बार्षिक लाखौ रुपैयाँ आम्दानी गर्न थालेका छन । तमोर नदीको बगरमा रहेको उखुडाँडामा समतल भूभाग र सिँचाइको अभाव नरहेकाले त्यहाँका किसान उखु खेतीवाट आम्दानी लिन सफल भएका हुन । बर्षाैंदेखि उखु खेती गर्दै आइरहेका उखुडाँडाका तीर्थबहादुर लिम्वुले उखु विक्रीबाट […]

गुडको माग बढ्यो, उखु खेती बढेन

जिल्लाका विभिन्न ठाउँमा उखु खेती गरिँदै आए पनि व्यावसायिक उत्पादन हुन सकेको छैन । यहाँका किसानले उखु पेलेर परम्परागत रूपमा गुड (सख्खर) उत्पादन गर्दै आएका छन् । व्यावसायिक रूपमा उखु खेती नहुँदा भारतबाट बर्सेनि ठूलो परिमाणमा गुड आयात हुँदै आएको छ । थोरै बारीमा उखु उत्पादन गर्दै आए पनि व्यावसायिक बन्न नसकिएको लेकम गाउँपालिका–६ का गोकर्णदेव मिश्रले बताए । उखु खेती यहाँ धेरै पहिलेदेखि गरिँदै आएको छ । स्थानीयस्तरमै गुड बनाएर बिक्री गरिन्छ । तर, मिहिनेतअनुसारको आम्दानी नहुँदा व्यावसायिक उखु खेती गर्न अप्ठ्यारो भएको किसान बताउँछन् ।

कतारबाट फर्किएर मेवा र उखु खेती

तनहुँ : कतारबाट फर्किएपछि तनहुँका एक युवकले व्यावसायिक रुपमा उखु र मेवा खेती गरेर राम्रो आम्दानी गर्न थालेका छन्। व्यास नगरपालिका–१ घाँसीकुवाका हेमबहादुर लामा विदेशको रोजगारी छाडेर स्वदेशमै उक्त व्यवसाय गरी आम्दानी लिन थालेका हुन्।करिब पाँच वर्ष कतारमा स्टोर किपरको राम्रो जागिर गरेका उनी स्वदेशमै केही गरौँ भन्ने सोचका साथ जागिर छाडेर आई व्यावसायिकरूपले उखु र मेवा खेतीतर्फ लागेका हुन्। व्यास नगरपालिका–११ स्थित गैह्राबारी भन्ने स्थानमा लामा कृषि तथा पशु फार्म दर्ता गरी वार्षिक डेढ लाख

नदी कटान रोक्न जैविक तटबन्ध निर्माण

कञ्चनपुर । कञ्चनपुरको पुर्नवास नगरपालिका–९ सीताबस्तीका करन ऐडीले दुई बिघा जग्गामा लगाएको उखु खेती बर्सेनि दोदा नदीमा आउने बाढीले जग्गा कटान गरी बगाउने गरेको छ । जग्गासँगै खेतमा रोपेको उखु बाली नदीको बाढीले बगाउन थालेपछि उनी निकै चिन्तित छन् । नदीमा पानीको बहाव उच्च भएका बेला बाढीको पानी खेतमा चढेर डुबानसमेत पार्ने गरेको छ ।      उखु बालीबाट उनले चाहेजस्तो आम्दानी लिन सकेका छैनन् । ‘नेपाल–भारतको सीमावर्ती क्षेत्र भएकाले नदीको धार परिवर्तन गर्न पनि सकिने अवस्था छैन’,  उनले भने, ‘पहिला नदी भारततर्फ भएर बग्ने गरेको थियो । नेपालतर्फ खासै क्षति पुर्‍याउँदैनथ्यो । हाल नदीको धार परिवर्तन भई नेपालतर्फ भएर बग्न थालेपछि उब्जाउ जमिन बगाउन थालेको छ । भारततर्फ जंगल (दुधुवा नेशनल पार्क) भएकाले खासै क्षति पुर्‍याएको छैन ।’       सीताबस्तीका दुई दर्जन परिवारको जग्गा नदी छेउमै पर्छ । कात्तिक पहिलो साताको बेमौसमी वर्षापछि आएको बाढीले झन्डै ७०० मिटर क्षेत्रमा जग्गा कटान गरेको छ । धेरै किसानको जग्गा नदीले बगाई बगरमा परिणत गरिसकेको छ । नदीमा अझै पानीको बहाव उच्च हुँदा जग्गा कटान जारी छ । जग्गा कटान रोक्नका लागि स्थानीय बासिन्दाले विपद् व्यवस्थापन समिति गठन गरी जैविक तटबन्ध निर्माणको कार्यमा जुटेका छन् ।       ‘धेरै ठाउँमा पुगेर जैविक तटबन्धको प्रभावकारिताका बारेमा जानकारी लिएपछि जैविक तटबन्ध निर्माणमा जुटेका छौं’, समितिका अध्यक्ष पदम परियारले भने, ‘बाढीको पानीबाट जग्गा जोगाउन जैविक तटबन्धले प्रभावकारी भूमिका खेलेको पाइएपछि नेपाल रेडक्रस सोसाइटी कञ्चनपुर शाखाले मर्सिकोरको सहयोगमा सञ्चालन गरेको एमरेड परियोजनासँग समन्वय गरी बाँसको जैविक तटबन्ध निर्माणमा जुटेका छौं ।’ थोरै लागतमा निर्माण हुने जैविक तटबन्ध निर्माणका लागि पुर्नवास नगरपालिकामा सञ्चालित प्रधानमन्त्री रोजगार कार्यक्रमले समेत सघाउ पु¥याएको छ । कार्यक्रमअन्र्तगत नगरपालिकाले अदक्ष कामदारको ज्यालाबापतको रकम बेहोर्ने भएको छ । पहिलो चरणमा नदीको बहावले बढी क्षति पु¥याउन थालेको क्षेत्रमा ३०० मिटर जैविक तटबन्ध निर्माण भइरहेको छ । यसका लागि ४ लाख ९१ हजार ९३३ बजेटको व्यवस्था गरिएको छ । सो परियोजनाले दोदा नदीले गरिरहेको जग्गा कटान रोकथामका लागि २ लाख २४ हजार ९४, स्थानीय समुदायको श्रमदान, नगरपालिकाको प्रधानमन्त्री रोजगार कार्यक्रमअन्र्तगत ६३ हजार ८३९ र नगरपालिकाले स्थानीय सामग्रीको व्यवस्थापनका लागि १ लाख ९९ हजार ९२५ रकम बेहोर्ने सहमति भएको परियोजनाका अधिकृत महेश घिमिरेले जानकारी दिए । उनका अनुसार जैविक तटबन्ध निर्माणका लागि दक्ष कामदार ७८ र अदक्ष कामदार १२४ जना लाग्ने भएका छन् ।       तटबन्ध निर्माणमा बाँस ९१८ र बालुवाका बोरा ६ हजार ४०० लाग्ने अनुमान गरिएको छ । तटबन्ध निर्माणपछि नदी तटीय क्षेत्रमा वृक्षरोपणको कार्यसमेत हुनेछ । जिल्लाका अरू क्षेत्रका लागि जैविक तटबन्ध निर्माण नौलो नभए पनि सीताबस्तीमा भने पहिलो पटक जैविक तटबन्ध निर्माण हुन लागेको हो । विपद् व्यवस्थापन समितिका सचिव कृष्ण दाहाल जैविक तटबन्ध निर्माण यस क्षेत्रकै लागि नौलो भएको बताउँछन् । ढुंगा र तारजालीको प्रयोग गरी निर्माण हुने तटबन्ध निर्माणका लागि धेरै निकायमा पुगे पनि सुनवाइ नभएको उनले बताए । रासस

मुख्यमन्त्री उखु कार्यक्रमले किसान लाभान्वित

पूर्वी तथा मध्य नेपालका उखु किसान समयमै भुक्तानी नपाएको पीडामा रहेको बेला पश्चिम नेपालको कञ्चनपुरका किसान उखु खेतीतर्फ आकर्षित भएका छन् । सुदूरपश्चिम प्रदेश सरकारले मुख्यमन्त्री नमुना कृषि गाउँ (उखु) कार्यक्रममार्फत उखु खेतीका लागि अनुदानमा बीउ बिजन, मलखाद, यन्त्र तथा उपकरण दिन थालेपछि किसान व्यावसायिक रूपमा उखु खेतीतर्फ आकर्षित भएका हुन् । गत वर्षदेखि सुदूरपश्चिम प्रदेश सरकारले प्रदेशभर सञ्चालन गरेको मुख्यमन्त्री नमुना कृषि गाउँ कार्यक्रमअन्तर्गत कञ्चनपुरको बेलडाँडीमा उखु खेती प्रवद्र्धन गरिएको छ । उखु खेतीबाट राम्रो आम्दानी हुने र कार्यक्रममार्फत सिँचाइ सुविधादेखि यन्त्र उपकरण पाएकोले उखु खेतीका लागि निक्कै सहज भएको उखु किसानको भनाइ छ ।

गुड उद्योग धराशायी हुने चिन्ता

महेन्द्रनगर । कुनै समय स्थानीय ठाउँमा साना गुड उद्योग सञ्चालन गरेर मनग्य आम्दानी गर्दै आएका उखु किसान पछिल्लो समय उद्योग नै धराशयी हुने चिन्तामा छन् । कञ्चनपुरमा नगदे बालीका रुपमा उखु खेती गर्दै यहाँका बस्तीमा गुड उद्योग सञ्चालन गरिरहेका किसान स्थानीय उत्पादनले बजार नपाउँदा उद्योग नै विस्थापित हुँदै गएको दुःखेसो पोखेका छन् ।

मोरङका उखु किसान भन्छन् : खेतीमा फाइदा छ, तर उद्योगीले सधैं हेप्छन्

३ पुस, विराटनगर । २०५० साल अघिदेखि उखु खेती सुरु गरेका विराटनगरका सुबोधकुमार सिंहले खेती छाडेको दुई वर्ष भयो । १० बिघामा उखु खेती गर्दा आम्दानी राम्रै थियो । तर उखुको कटान पूर्जी र पैसा …

इन्टरनेटबाट सिकेको सीप प्रयोगले उखु उत्पादन चार गुणा बढी

कञ्चनपुर : इन्टरनेटबाट आधुनिक तरिकाबाट उखु खेती गर्न सिकेपछि बेलौरी नगरपालिका–६ हात्तीबोझाका असारेराम बडायकको आम्दानी तीन गुणाले बढेको छ। परम्परागत तरिकाले उखु खेती गर्दा प्रतिबिघा दुई लाख रुपैयाँसम्म आम्दानी गर्दै आएका बडायकले इन्टरनेटबाट आधुनिक तरिकाले उखु रोप्न सिकेपछि उत्पादन वृद्धि भएपछि आम्दानी बढेको हो। नय...