बागलुङ । समुद्री सतहदेखि तीन हजार मिटरको उचाइमा समथर भागमा रहेको ताल वरपर सेताम्मे हिउँ । सिद्ध बराह मन्दिर छेउ बराह ताल निकै मनमोहक देखिन्छ । अंग्रेजी यु आकारमा फैलिएको बराह ताल पर्यटकको पर्खाइमा छ । घना जंगलको बीचमा रहेको ताल प्राकृतिक सुन्दराताले भरिपूर्ण छ । ताल निकै मनमोहक र आकर्षक भए पनि प्रचार–प्रसारका कारण त्यति चर्चामा आउन सकेको छैन । बागलुङको तमानखोला गाउँपालिका–२ मुठाचौरमा रहेको सो ताललाई पछिल्लो समय गाउँपालिकाले पर्यटकीय गन्तव्य बनाउन थालेको छ ।
बागलुङको दुर्गममध्येको गाउँपालिका तमानखोलाको शिरमा रहेको उक्त ताललाई पर्यटकीय गन्तव्य बनाउन गाउँपालिकाले गुरुयोजना बनाएर संरक्षण र प्रवद्र्धन थालेको छ । धार्मिक महत्वसँग जोडिएको बराह तालमा वैशाखे पूर्णिमाभन्दा अघिपछि खासै चहलपहल हुँदैन । भौगोलिक जटिलता, घना जंगल, सडकको सहज पहुँच नपुगेका कारण बराह ताल पर्यटकको आकर्षण क्षेत्र भए पनि ओझेल पर्दै आएको स्थानीयको गुनासो छ ।
ताल संरक्षणमा स्थानीयको अग्रसरता
सामान्य पोखरीसमेत पर्यटकीय गन्तव्यका रूपमा विकास भइरहेका सन्दर्भमा महत्वपूर्ण क्षेत्रका रूपमा रहेको निकै फराकिलो बराह ताल प्रचार–प्रसार अभावमा ओझेल परेको हो । अहिले तालको संरक्षण, आवश्यक पूर्वाधार प्रवद्र्धनमा स्थानीयले समेत अग्रसरता देखाउन थालेका छन् । विस्तारै तालको संरक्षण र प्रचार–प्रसारमा गाउँपालिकाले देखाएको अग्रसरतामा स्थानीयले साथ दिन थालेको तमानखोला–२ का स्थानीय चूडामणि छन्त्यालले जानकारी दिए ।
‘पौराणिक, ऐतिहासिक एवं पर्यटकीय स्थल बराहतालको संरक्षणसँगै प्रवद्र्धनमा जुटिरहेका छौं । अहिले तालको वरपर काँडेतार लगाउने, बराह मन्दिर निर्माण गर्ने, खानेपानी र शौचालय निर्माणको काम सम्पन्न भइसकेको छ’, छन्त्यालले भने, ‘प्राकृतिक रूपमा अत्यन्तै मनमोहक रहेको बराह ताललाई गाउँपालिकाले समेत संरक्षणका लागि बजेट विनियोजन गर्दै आएको छ । वैशाख पूर्णिमाका दिन यहाँ विशेष पूजा हुने गर्दछ ।’
फुस्रेको थान माथि र बराह थान भएको स्थानमा खानेपानीका विषयमा स्थानीयले झगडा गर्दा बराहले फुस्रेको थान भन्नेबाट झगडा गर्न बराह आएकालाई यही तालमा नष्ट गरिएको किंवदन्ती छ । तालमा हिउँदको समय सेता हाँस पौडिरहेको अवस्थामा भेटिने गरेको स्थानीयको भनाइ छ । आँखा फुटेको बूढी बराहले यही तालमा बसेका कारण यहाँ बराह मन्दिर निर्माण गरिएको छ । गण्डकी प्रदेश सरकारको १० लाख बजेटमा ताललाई काँडेतारले बारिएको छ भने गाउँपालिकाले बराह मन्दिरको पुनःनिर्माण, शौचालय र खानेपानीको धारा निर्माण गरेको पालिका अध्यक्ष जोकलाल बुढा मगरले बताए । रासस