पाँच पाण्डवले निर्माण गरेको जउले धारा संरक्षण गर्दै भु तथा जलाधार कार्यालय
पानीका मूलसँगै जुम्लामा ग्रामीण क्षेत्रमा खोलानाला, ताल, पोखरी लगायत पानीका स्रोत लोप हुँदै गएका छन्। जुम्ला क्षेत्रका ग्रामीण बासिन्दाहरूका लागि बस्ती वरपर रहेका मूल नै पानीका मुख्य स्रोत र जीविकोपार्जनका आधार हुन्।...
म्याग्दी । म्याग्दीको मंगला गाउँपालिका–३ स्थित ऐतिहासिक स्थल चिनाकोटमा पूर्वाधार निर्माण गरिएको छ ।
भू–तथा जलाधार व्यवस्थापन कार्यालय पर्वतको २० लाख रुपैयाँ बजेटमा स्थानीयले श्रमदान गरेर पदमार्ग, खानेपानी र सार्वजनिक शौचालय निर्माण गरेका हुन् ।
चिनाकोट घुम्न आउने पाहुना तथा पर्यटकको सुविधाका लागि पूर्वाधार निर्माण गरिएको उपभोक्ता समितिका अध्यक्ष रनबहादुर रोकाले जानकारी दिए ।
‘सेप्रेको मुहानबाट तीन वटा इन्टेक, ४ हजार ५०० लिटर क्षमताका दुई वटा रिजर्भ ट्यांकी बनाएर २ हजार ५ सय मिटर पाइपबाट ल्याइएको पानी उपभोगका लागि एक धारा बनाएका छौं’, उनले भने, ‘दायाँबाँया दुवैतर्फ रेलिङसहितको ९० मिटर पक्की र ७५ मिटर ढुंगाको सिँढी भएको पदमार्ग निर्माण गरेका छौं ।’
सार्वजनिक शौचालय पनि निर्माण गरिएको छ । पूर्वाधार निर्माण भएपछि अप्ठ्यारो र भिरालो ठाउँमा जोखिम मोलेर हिँड्नुपर्ने, पिउने पानी बोकेर जानुपर्ने, शौचालयको समस्यासमेत हटेको उपभोक्ता समितिका सचिव कमल रोकाले बताए ।
‘बस्तीदेखि टाढा र उच्च स्थानमा रहेको चिनाकोटमा पिउने पानीको समस्या थियो’, उनले भने, ‘खानीगाउँ, दुर्दी, बाहुन पँधेरा र थर्पुका ५३ जनाले दुई महिनासम्म श्रम गरेर पूर्वाधार तयार पारेका हाैं ।’
भू–तथा जलाधार व्यवस्थापन कार्यालयको यहाँस्थित सम्पर्क एकाइका सहायक संरक्षण अधिकृत शम्भुकुमार मिश्रका अनुसार गत आर्थिक वर्ष ०७७/७८ मा २० लाख बजेट विनियोजन भएकामा आयोजना व्यवस्थापन खर्चबापतको ८० हजार घटाएर १९ लाख २० हजार रुपैयाँ भुक्तानी गरिएको छ ।
समुद्री सतहदेखि २ हजार २०० मिटरको उचाइमा अवस्थित चिनाकोटमा बाइसे चौबीसे राज्यका पाला दरबार थियो । ऐतिहासिक महत्वका खुडा, तरबार, ढाल, खुकुरीलगायत चिनाकोट दरबारका हतियारलाई थर्पुकोटमा सुरक्षित राखिएको छ ।
यहाँ रानीले कपाल कोर्ने ठाउँ, पानी राख्ने पँधेरा, सुरक्षाका लागि बनाइएको सुरुङ र दरबारका भग्नावशेष छन् ।
चिनाकोटबाट धौलागिरि, अन्नपूर्ण, माछापुच्छ्रे रेञ्जका हिमाल, सूर्योदय, पहाडी भूगोल, ग्रामीण बस्ती र वनजंगलको मनोरम दृश्यावलोकन गर्न सकिन्छ ।
यसको महत्वबारे प्रचार–प्रसार गरेर पर्यटकीय गन्तव्य बनाउन जोड दिइएको चिनाकोट युवा क्लबका अध्यक्ष गमश रोकाले बताए । चिनाकोट नजिकैको झाँक्रीपानीसम्म सडक यातायातको सुविधा छ । झाँक्रीपानीमा होमस्टे (घरबास) सुविधा पनि छ । गाउँपालिकाले दृश्यावलोकन स्तम्भ (भ्यूटावर) र सामुदायिक भवन निर्माण गरेको छ । बाबियाचौरदेखि झाँक्रीपानी जोड्ने पदमार्ग निर्माणाधीन अवस्थामा छ । झाँक्रीपानी र चिनाकोटलाई पदमार्गले जोडिएको छ । रासस