चैत ५, काठमाडौं । चालू आर्थिक वर्षको पहिलो सात महीनामा फलफूलको आयात अकासिएको छ ।
सो अवधिमा ६ अर्ब ६० करोड ९१ लाख २८ हजार ६०० रुपैयाँ बराबरका आँप, सुन्तला, कागती, अङ्गुर र स्याउको आयात भएको हो । तीमध्ये सबैभन्दा बढी स्याउको आयात भएको छ । छिमेकी मुलुक चीनबाट ३ अर्ब २२ करोड २२ लाख ३० हजार मूल्यका विभिन्न जातका ३ करोड ८३ लाख ५९ हजार १३३ केजी स्याउ आयात भएको भन्सार विभागले बताएको छ ।
नेपालमा स्याउ खेतीको प्रचुर सम्भावना छ । यति हुँदाहुँदै पनि डरलाग्दो आयात हुनुले नेपालमा फलफूलको परनिर्भरता चुलिंदै गएको देखिन्छ । नेपाल सरकारले आगामी तीन वर्षमा नेपाललाई फलफूलमा आत्मनिर्भर बनाउने घोषण आर्थिक वर्ष २०७७/ ७८ को बजेट पुस्तिकामार्फत घोषणा गरेको थियो ।
नेपालमा ठूलो परिमाणमा स्याउ आयात हुने अर्का छिमेकी मुलुक भारत हो । चालू आर्थिक वर्षको माघ मसान्तसम्म भारतबाट १ अर्ब १५ करोड ३२ लाख ५६ हजार रुपैयाँ बराबरको ११ लाख ५३ हजार २५६ केजी स्याउ आयात भएको भन्सार विभागले बताएको छ ।
विभागका अनुसार सोही अवधिमा टर्कीबाट २६ लाख २५ हजार रुपैयाँ बराबरको स्याउ आयात भएको छ । समग्रमा चालू आर्थिक वर्षको पहिलो सात महीनामा कुल ४ अर्ब ३७ करोड ८१ लाख ११ हजार रुपैयाँ बराबरको स्याउ आयात भएको विभागको तथ्यांकमा उल्लेख छ ।
यसैगरी सोही अवधिमा नेपालमा ७८ करोड ५१ लाख १५ हजार ६०० रुपैयाँ बराबरका सुन्तलाको आयात भएको छ । नेपालमा सुन्तला भारत, दक्षिण अफ्रिका र इजिप्टबाट आउने गर्छ । सो अवधिमा भारतबााट ७७ करोड ४८ लाख ७२ हजार रुपैयाँ, साउथ अफ्रिकाबाट ९० लाख ७७ हजार रुपैयाँ र टर्कीबाट ११ लाख ६६ हजार ६०० रुपैयाँ बराबरका कुल १ करोड ४५ लाख ७० हजार ३ केजी सुन्तलाको आयात भएको छ ।
त्यस्तै चालू आर्थिक वर्षको पहिलो सात महीनामा भारतबाट ५३ करोड ९६ लाख ५ हजार रुपैयाँ बराबरको ६८ लाख ८४ हजार ३९६ केजी कागती आयात भएको छ । पाँच प्रकारका फलफूलमा कागतीको आयात तेस्रो स्थानमा छ । कागतीमा ९० प्रतिशत भारतमा निर्भर हुनु परेको कृषि तथ्यांकले देखाएको छ ।
पहाडी डाँडाकाँडामा राम्रो आम्दानी लिन सकिने कागती खेतीमा पछिल्लो समय नेपालीको आकर्षण बढ्दै गएको छ । १०० मिटरको उचाइदेखि २ हजार ४०० मिटरको उचाइमा ८०० मिलीमिटरदेखि १ हजार २०० मिलीमिटर पानी पर्ने तर पानी नजम्ने स्थानमा कागती खेती गर्न सकिन्छ । कागतीलाई सुन खेतीका नामले पुकारिन्छ । झन्डै १३ रोपनी जग्गामा कागती खेती गर्दा करीब १० लाख रुपैयाँ आम्दानी हुने कृषि विज्ञको भनाइ छ ।
नेपालमा आँपको परनिर्भरता पनि बढ्दै गएको छ । तराई र भित्री मधेसमा आँप खेती गर्न सकिन्छ । तर आयात भने रोकिएको छैन । चालू आर्थिक वर्षको पहिलो सात महीनामा ४५ करोड ९२ लाख ६० हजार रुपैया बराबरका विभिन्न जातको ९५ लाख ७४ हजार ५३४ केजी आँप भारत, थाइल्यान्ड र युगान्डाबाट आयात भएको छ ।
त्यस्तै सोही अवधिमा अंगुरको आयातमा उल्लेखनीय वृद्धि भएको छ । नेपालमा विशेष गरी चीन, भारत र इजिप्टबाट अङ्गुरको आयात हुने गर्दछ । चालू आर्थिक वर्षको पहिलो सात महीनामा ४५ करोड ५६ लाख ७७ हजार रुपैयाँ बराबरका सुक्खा र ताजा गरी कुल ४८ लाख ९३ हजार ८ किलोग्राम अंगुर आयात भएको तथ्याँङ्क छ ।
यसैगरी सोही अवधिमा नेपालमा भारतबाट झन्डै १० करोड रुपैयाँ बराबरको भुइँकटहर, युगान्डा र मेक्सिकोबाट २ करोड रुपैयाँको एभोकाडो, भारतबाट १६ करोड रुपैयाँको खर्बुजा, चीनबाट १३ करोड रुपैयाँको नासपाती, भारतबाट ४ करोड रुपैयाँको किवी, ९ करोड रुपैयाँको अनार तथा चीन र भारतबाट अमिलो तथा अमिलोजन्य एंव विभिन्न थरीका अन्य फलफूल गरी झन्डै ३ अर्ब रुपैयाँको आयात भएको भन्सार विभागको तथ्यांकमा उल्लेख छ । रासस