विकास बैंकमा पनि निक्षेप संकलनभन्दा कर्जा वृद्धि दोब्बर
वाणिज्य बैंकहरूमा जस्तै विकास बैंकहरुमा पनि निक्षेप संकलनको तुलनामा कर्जा प्रवाह दर उच्च देखिएको छ । विकास बैंकहरूको साप्ताहिक निक्षेप संकलन र कर्जा प्रवाहको तथ्यांकले यस्तो देखाएको हो ।
फागुन २४, काठमाडौं । ब्याजदर बढेपछि बैंकहरूमा निक्षेप बढ्न थालेको छ ।
फागुन १ गतेबाट १० प्रतिशतले निक्षेपको ब्याजदर बढाएका बैंकले फागुन तेस्रो सातामा कर्जाभन्दा निक्षेप दोब्बरले बढाएका छन् ।
नेपाल बैंकर्स संघका अनुसार फागुन १४ गतेदेखि २० गतेसम्ममा वाणिज्य बैंकहरूको निक्षेप ११ अर्ब रुपैयाँले वृद्धि भएको छ । यस अवधिमा बैंकहरूको कर्जा प्रवाह भने ५ अर्बले मात्र बढेको नेपाल बैंकर्स संघले बताएको छ ।
फागुन १३ गतेसम्ममा निक्षेप २ अर्ब रुपैयाँले निक्षेप वृद्धि हुँदा कर्जा प्रवाह भने १० अर्बले वृद्धि भएको थियो । फागुन २० गतेसम्ममा वाणिज्य बैंकहरूको कुल निक्षेप ४३ खर्ब २४ अर्ब पुगेको छ । यसैगरी कर्जा लगानी पनि ४१ खर्ब ७० अर्ब पुगेको संघले जानकारी दिएको छ ।
बैंकहरूले चालू आवको माघ मसान्तसम्ममा १ खर्ब १० अर्ब रुपैयाँ निक्षेप संकलन गर्दा कर्जा प्रवाह भने ४ खर्ब ३४ अर्ब रुपैयाँले वृद्धि भएको छ । निक्षेप वृद्धिको तुलनामा कर्जा प्रवाह अत्यधिक भएको र अधिकांश कर्जा आयातलगायत अनुत्पादक क्षेत्रमा जाँदा बैंक तथा वित्तीय संस्थामा तरलता अभाव हुँदै आएको छ ।
अत्यधिक आयातका कारण देशको शोधानान्तर स्थिति र विदेशी विनियम सञ्चितिमा असर गरेपछि राष्ट्र बैंकले सुनचाँदीलगायत विलासिताका सामान आयातमा कडाइ गर्न थालिसकेको छ ।
काठमाडौैं । वाणिज्य बैंकहरूले चालू आर्थिक वर्षको असोज महीनामा मात्र झन्डै १ खर्ब रुपैयाँ नयाँ निक्षेप संकलन गरेका छन् । हाल नेपालमा सञ्चालनमा रहेका २७ वाणिज्य बैंकहरूले असोज महीनामा रू. ९७ अर्ब ४२ करोड नयाँ निक्षेप संकलन गरेका हुन् ।
नेपाल बैंकर संघबाट प्राप्त तथ्यांकअनुसार गत भदौको तुलनामा असोजमा बैंकहरूले दोब्बर मात्रामा निक्षेप संकलन गरेको देखिन्छ । गत भदौमा वाणिज्य बैंकहरूले रू. ४७ अर्ब ७५ करोड रुपैयाँ निक्षेप संकलन गरेका थिए । तर, असोजमा त्यो भन्दा १०४ प्रतिशत बढी निक्षेप संकलन भएको छ । अहिले वाणिज्य बैंकहरूको कुल निक्षेप ४२ खर्ब ६८ अर्ब ६४ करोड पुगेको छ, जुन हालसम्मकै उच्च हो ।
विभिन्न कारणले चालू आवको शुरूदेखि नै बैंकहरूमा निक्षेप आउन सकेको थिएन । साउनमा वाणिज्य बैंकहरूको कुल निक्षेप ७८ अर्ब रुपैयाँले घटेको थियो ।
तर, असोजसम्म आउँदा निक्षेप संकलनमा धेरै सुधार आएको बैंकहरू बताउँछन् ।
सरकारी खर्च बैंक निक्षेपको एउटा मुख्य स्रोत हो । तर, प्रतिस्थापन बजेट पारित हुन नसक्दा चालू आवको असोज पहिलो सातासम्म नै सरकारी खर्च हुन सकेको थिएन । फलस्वरूप बैंकमा तरलता समस्या आएको थियो । तर, प्रतिस्थापन बजेट पारित भएसँगै असोज दोस्रोसातादेखि सरकारी खर्च हुन थालेको छ । साथै, विप्रेषण आउने क्रम पनि जारी छ् । फलस्वरूप निक्षेप संकलन बढ्न थालेको हो ।
निक्षेप संकलन बढे पनि तरलताको अभाव भने कायमै रहेको बैंकहरू बताउँछन् । निक्षेप बढ्न थाले पनि तरलताको समाधान अभैm नभएको उनीहरूको भनाइ छ । विशेषगरी कर्जाको माग र प्रवाह बढी हुँदा तरलता व्यवस्थापनमा चुनौती भएको बैंकहरू बताउँछन् ।
पछिल्लो समय चाडपर्वका कारण आयात पनि उच्च मात्रामा भएको छ । त्यो आयातका लागि उद्योग तथा आयातकर्ताबाट कर्जाको माग बढेको छ । फलस्वरूप तरलता अभाव कायमै भएको बताइएको छ ।
तरलता अभाव कायमै भएपछि बैंकहरूले कात्तिक महीनाका लागि निक्षेपको ब्याज थप बढाएका छन् । गत असोजमा वाणिज्य बैंकहरूले निक्षेपको ब्याजदर ≈वात्तै बढाएका थिए । यसपटक अधिकांश बैंकको ब्याजदर १० प्रतिशत नाघेको छ । यद्यपि, राष्ट्र बैंकले त्यसलाई संशोधन गर्न निर्देशन दिइसकेको छ । यसले बैंकहरूमा तरलताको अभाव कायमै रहने सम्भावना देखिएको छ । यसलाई कम गर्न राष्ट्र बैंकले आज (बिहीवार) १० अर्ब रुपैयाँको रिपो जारी गर्दै छ । बैंकिङ क्षेत्रमा तरलता अभाव भएपछि राष्ट्र बैंकले रिपोमार्पmत सीमित अवधिलाई तरलता प्रदान गर्ने गर्छ ।
असोजमा वाणिज्य बैंकहरूले रू. १ खर्ब २६ अर्ब नयाँ कर्जा प्रवाह गरेका छन् । गत भदौमा १ खर्ब ८ अर्ब र साउनमा ४३ अर्ब नयाँ कर्जा प्रवाह भएको थियो ।
काठमाडौं । मुलुकका अत्यधिक भूभागमा निषेधाज्ञा भए पनि बैंक तथा वित्तीय संस्थाको निक्षेप संकलन र कर्जा प्रवाह भने सकारात्मक देखिन्छ । कोभिड–१९ को दोस्रो लहरबाट मुलुक अस्तव्यस्त भइरहँदा पछिल्लो साता अर्थात् वैशाख चौथो साता २७ वाणिज्य बैंकको निक्षेप संकलन थप रू. १० अर्बले बढी कुल रू. ३९ खर्ब ३३ करोड पुगेको छ ।
यसअघिको साता अर्थात् वैशाख तेस्रो साता मात्रै थप १ अर्ब रुपैयाँ निक्षेप वृद्धि हुँदा कुल निक्षेप रू. ३९ खर्ब २३ अर्ब पुगेको थियो । अन्य निक्षेपभन्दा पनि विप्रेषण बढेका कारण निक्षेपमा वृद्धि भएको हुनसक्ने नेपाल बैंकर्स संघका अध्यक्ष भुवनकुमार दाहाल बताउँछन् । नेपाली नयाँ वर्ष शुरूसँगै अर्थात् वैशाख पहिलो र दोस्रो साता बैंकको निक्षेप संकलन पनि प्रभावित बनेको थियो ।
वैशाखको पहिलो साता निक्षेप संकलन १७ अर्ब रुपैयाँले कमी भएको थियो । यस्तै वैशाख दोस्रो साता ५ अर्ब रुपैयाँले थप घट्दा कुल निक्षेप संकलन ३९ खर्ब २२ अर्ब पुगेको थियो ।
वैशाख महीनाको चौथो सातामा कर्जा प्रवाह पनि थप रू. १५ अर्बले वृद्धि भई कुल कर्जा रू. ३६ खर्ब ९ अर्ब पुगेको छ । बैंकबाट नयाँ कर्जा भने प्रवाह नभएको बैंकरहरू बताउँछन् ।
सानिमा बैंकका प्रमुख कार्यकारी अधिकृतसमेत रहेका दाहालका अनुसार पछिल्लो समय थप नयाँ कर्जा गएको छैन तर प्रतीतपत्र (एलसी) भुक्तानीको कारण कर्जा वृद्धि भएको हो ।
पछिल्लो साता कर्जा प्रवाह बढे पनि तेस्रो साता भने १५ अर्ब रुपैयाँले घटेको थियो । वैशाखका शुरुआती २ सातामा पनि कर्जा प्रवाहमा उतारचढाव आएको थियो । निरन्तर वृद्धि भइरहेको कर्जा प्रवाह वैशाख पहिलो सातामा ८ अर्ब रुपैयाँले घटेको थियो भने दोस्रो सातामा सुधार देखिएको थियो ।
गत फागुन र चैत महीनामा निक्षेप वृद्धि निरन्तर बढेको थियो । गत फागुनको अन्तिम अर्थात् चौथो साता रू. २४ अर्बले कर्जा प्रवाह थपिँदा कुल कर्जा रू. ३४ खर्ब १२ अर्ब पुगेको थियो । त्यो साता निक्षेपको वृद्धि कर्जाको तुलनामा कम थियो । रू. ३ अर्बले मात्रै निक्षेप संकलन थपिएर कुल ३८ खर्ब २६ अर्ब रुपैयाँको निक्षेप संकलन भएको थियो ।
यसअघिका साता अर्थात् फागुन तेस्रो साता २७ वाणिज्य बैंकहरूको कर्जा प्रवाह निक्षेपको तुलनामा दोब्बर अर्थात् २६ अर्बले बढ्दा कुल कर्जा प्रवाह रू. ३३ खर्ब ८८ अर्ब भएको थियो । त्यस अवधिमा निक्षेप १४ अर्ब रुपैयाँले थप वृद्धि हुँदा कुल निक्षेप ३८ अर्ब २३ अर्ब रुपैयाँ संकलन भएको थियो ।
यतिबेला बैंकको कर्जा प्रवाह सकारात्मक देखिएकाले समग्रमा बैंकहरूको कर्जा पूँजी निक्षेप अनुपात (सीसीडी) ७९ दशमलव १३ प्रतिशत रहेको बैंकर्स संघले बताएको छ ।
कतिपय बैंकहरूको लगानीयोग्य पूँजी केन्द्रीय बैंकले तोकेको सीसीडी (कर्जा पूँजी निक्षेप अनुपात) ८५ प्रतिशतको हाराहारीमा पुर्याएकाहरूले निक्षेपमा जोड दिन करीब १ प्रतिशत विन्दुले बढाएर निक्षेपको ब्याजदर साढे ८ प्रतिशत हाराहारी निर्धारण गरे ।
एक महिनामा ३२ अर्ब निक्षेप संकलन, १६ अर्ब कर्जा प्रवाह – लगानीयोग्य तरलता अभाव भएपछि पछिल्लो तीन महिनायता वाणिज्य बैंकहरूको कर्जा प्रवाह वृद्धिदर निरन्तर ओरालो लागेको छ । चालू आर्थिक...पूरा पढ्नुहोस् »
