चैत १, काठमाडौं । सर्लाहीको लालबन्दी नगरपालिका–१ स्थित नवलपुरमा निर्मित १३२र/ ३३ केभी सब - स्टेसन मंगलवारदेखि सञ्चालनमा आएको छ ।
सरकार र नेपाल विद्युत् प्राधिकरणको संयुक्त लगानीमा सनिर्मित सब - स्टेसनको मंगलवार उद्घाटन गरिएको हो । उक्त अवसरमा ऊर्जा, जलस्रोत तथा सिंचाइमन्त्री पम्फा भुसालले सर्लाहीको विद्युत् आपूर्तिलाई भरपर्दो तथा गुणस्तरीय बनाउन र आगामी दिनमा खुल्ने नयाँ उद्योगहरुलाई विद्युत् उपलब्ध गराउन सब- स्टेशन निर्माण गरिएको बताइन् ।
उनले आम नेपाली जनताले उज्यालोका लागि मात्र नभएर खाना पकाउन, सिंचाइ गर्न, उद्योग कलकारखाना चलाउनका लागि प्रयोग गरी विद्युत् खपत बढाउन आग्रह गरिन् ।
तराई तथा मधेस क्षेत्रमा सिंचाइमा विद्युत् खपतको प्रचुर सम्भावना देखेर नै सरकारले सिंचाइको विद्युत् महसुल घटाएको उल्लेख गर्दै मन्त्री भुसालले सिंचाइका लागि पेट्रोलियम पदार्थबाट चल्ले उपकरणहरु विस्थापित गर्न आग्रह पनि गरिन् ।
‘अहिले हामी वार्षिक २ खर्बभन्दा बढीको खाद्यान्न आयात गरिरहेका छौं, विद्युतको प्रयोग गरी सिंचाइ गरेर उत्पादन वद्धि गरौं, बाँझो खेत नराखौं, उनले भनिन्, ऊर्जाको प्रयोग गरी उद्योग खोलौं, कृषि गरौं र मुलुकभित्रै रोजगारीको सृजना गर्दै अर्थतन्त्रलाई आत्मनिर्भर बनाउनतर्फ लागौं ।’
उनले सब- स्टेसन सञ्चालनमा आएसँगै यस क्षेत्रमा गुणस्तरीय र भरपर्दो विद्युत आपूर्ति भई औद्योगिकरणमा सहयोग पुग्ने भएकाले त्यसतर्फ लाग्न आग्रह गरिन् । कार्यक्रममा सांसद प्रमोदकुमार साहले यस क्षेत्रका सबस्टेसनबाट विद्युत आपूर्ति हुन थालेपछि यस क्षेत्रका बासिन्दाले भरपर्दो र गुणस्तरीय विद्युत् पाउन थालेको बताए ।
ऊर्जा सचिव देवेन्द्र कार्कीले सर्लाहीबाट बत्ती जाने धेरै गुनासो आउने गरेकामा अब त्यस्ता समस्या समाधान भएको बताए । सरकारले महसुल घटाएकाले विद्युत् चोरी गरी सिंचाइ गर्नुपर्ने अवस्था नरहेको उल्लेख गर्दै कार्कीले चोरी नियन्त्रणमा सहयोग गर्न सबैलाई आग्रह गरे ।
प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङले मधेश प्रदेशको विद्युत् आपूर्ति सुधार गर्न अहिले सबैभन्दा बढी लगानी भइरहेको उल्लेख गर्दै प्राधिकरणले आफ्नो आम्दानी घटाएर भए पनि सिंचाइ, औद्योगिक, खानेपानीलगायत घरायसी ग्राहकलाई महसुलमा सहुलियत दिएको बताए। विद्युतीकरणका लागि बजेट अभाव नहुने भन्दै उनले सबैलाई विद्युत् उपलब्ध गराउने प्रतिबद्धता व्यक्त गरे।
लालबन्दी नगरपालिकाका प्रमुख मानबहादुर खड्काले नवलपुर सब- स्टेसन सञ्चालनमा आएपछि यस क्षेत्र न्यून भोल्टेज र ट्रिपिङको समस्याबाट मुक्त भएको उल्लेख गर्दै सबस्टेसन आम उपभोक्ताका लागि बरदान भएको बताए । सब- स्टेसनमा विद्युत् आपूर्ति शुरु भएपछि सर्लाहीको विद्युत् आपूर्ति विश्वसनीय र प्राविधिक चुहावट घटेको छ । यसअघि सर्लाहीमा ढल्केबर र चन्द्रनिगाहपुर सबस्टेसनबाट ३३ केभी लाइनमार्फत विद्युत आपूर्ति भइरहेको थियो ।
३३ केभी लाइन धेरै लामो हुँदा प्राविधिक चुहावट थियो भने विद्युत् आपूर्तिमासमेत अवरोध हुँदै आएको थियो । नवलपुर सब- स्टेसनबाट सिधै विद्युत् आपूर्ति हुन थालेपछि लाइन छोटो हुँदा चुहावट घटको छ भने विद्युत् आपूर्ति पनि विश्वसनीय र गुणस्तरीय बनेको विद्युत् प्राधिकरणले बताएको छ ।
पूर्व–पश्चिम १३२ केभी प्रसारण लाइन नवलपुर सब- स्टेसनमा भित्रने (लुप इन) र बाहिरिने (लुप आउट) छ । सोही १३२ केभी लाइनबाट नवलपुर सबस्टेसनमा विद्युत् आपूर्ति दिइएको छ ।
सब- स्टेसनमा १३२/ ३३ केभी, ६३ एमभिए र ३३/ ११ केभी, १६ एमभिए क्षमताका दुई ओटा ट्रान्सफर्मर राखिएको छ । उक्त सब- स्टेसनमार्फत सर्लाहीका हरिपुर र मलंगवा ३३/ ११ केभी वितरण सब- स्टेसनहरुमा विद्युत् आपूर्ति दिइएको छ । सब- स्टेसनको प्रारम्भिक काम आर्थिक वर्ष २०७४/ ७५ र मुख्य निर्माण आव २०७५/ ७६मा शुरु गरिएको थियो ।