काठमाडौं । युक्रेनी युद्धको मारमा अहिले बाँकी विश्व मात्रै होइन, रुस पनि पिल्सिरहेको छ । युद्धका कारण रुसको यूरोपेली देशहरूलाई कच्चा तेल बेचेर हुने आम्दानी ठप्पै छ । तेलको विक्री बढाउन रुसले चीन र भारत जस्ता देशहरूलाई भारी छूटमा तेल बेच्नु परिरहेको छ ।
पैसाको अभाव बढ्दै गएपछि रुस सरकारले घरेलु कम्पनी र व्यापारीहरूलाई एकमुष्ठै आकस्मिक कर तिराउन लागिरहेको छ । रुसले हालै मात्रै ठूला रुसी कम्पनीहरूमाथि १० प्रतिशतको आकस्मिक कर लगाउने विधेयक मस्यौदा पारित गरेको छ । मंगलवार त्यहाँका अर्थमन्त्रीले यसको घोषणा गरेका थिए ।
कर बापतको रकम एकमुष्ठ तिराउन लागिएको छ । यो विधेयकले सन् २०२१ यता वार्षिक १ अर्ब रुबल (१ करोड १९ लाख अमेरिकी डलर)भन्दा बढी नाफा कमाउने कम्पनीहरूलाई निशाना बनाएको छ । यो कर बढेर ३ खर्ब रुबल (३ अर्ब ६० करोड डलर)सम्म पुग्न सक्ने प्रथम उपप्रधानमन्त्री आन्द्रेई बेलोउसोभले भनेका थिए ।
यो करको प्रस्ताव कम्पनीहरूले गरेको उनको भनाइ छ । सन् २०२१ र सन् २०२२ मा कम्पनीहरूलाई ठूलो आकस्मिक लाभ भएको थियो । मुनाफा बजेटको भन्दा पनि ठूलो भएको अनि यो कुरा उनीहरूले बुझेको बेलोउसोभ बताउँछन् । यसबाट उठेको रकम सामाजिक खर्चमा प्रयोग गरिने अर्थमन्त्रालयले बताएको छ ।
यसबारे थप जानकारी भने दिइएको छैन । यो करको मारमा रुसको मलखाद र धातु उद्योगहरू पर्न सक्ने अनुमान गरिएको छ । पश्चिमी देश र तिनका मित्र देशहरूले रुसी इन्धनमा प्रतिबन्ध लगाएका छन् । तर, कृषि र केही औद्योगिक कच्चा पदार्थ अझै पनि रुसको महत्त्वपूर्ण निर्यात कमोडिटीका रूपमा रहेको छ ।
रुसले युक्रेनी युद्धका लागि चाहिने रकमको जोहो गर्न यस्तो आकस्मिक कर लगाउन लागेको यो पहिलो पटक होइन । गएको वर्ष युक्रेनमा हमला गरेलगत्तै विश्व बजारमा प्राकृतिक ग्यासको भाउ बढेर कयौं वर्षयताकै उत्कर्षमा पुगेपछि रुसले भीमकाय ऊर्जा कम्पनी ग्याजप्रोमलाई पनि यस्तै खालको कर तिराएको थियो ।
सन् २०२२ को पहिलो अर्धवार्षिक अवधिमा ग्याजप्रोमले कीर्तिमानी मुनाफा कमाएको थियो । तर, कर वृद्धिका कारण पूर्ण वार्षिक रूपमा भने कम्पनीको मुनाफा ४० प्रतिशतले घटेको थियो । कच्चा तेल निर्यातमा लगाएको प्रतिबन्धका कारण रुसको ऊर्जा आम्दानी घटेको छ । आर्थिक मन्दीको भयबीच विश्व बजारमा कच्चा तेलको भाउ युक्रेनी युद्ध शुरु हुनुअघिको स्तरभन्दा तल ओर्लिएको छ । एजेन्सी