सहकारीको अनुसन्धान गर्दा बैंकर पक्राउ परेका हुन, बैंकमा सबैको पैसा सुरक्षित छ : गभर्नर

काठमाडौं । पछिल्लो समय कतिपय बैंक सहकारी जस्तै चुर्लुम्म डुब्न लागेको बजार हल्लाबीच बैंक, वित्तीय संस्थाको प्रमुख नियामक निकाय नेपाल राष्ट्र बैंकका गभर्नर महाप्रसाद अधिकारीले त्यस्तो अवस्था नरहेको स्पष्ट पारेका छन् । नेपालको बैंक वित्तीय संस्थाको अवस्था अहिले दक्षिण एशियामै सुरक्षित र पारदर्शी रहेको दाबी पनि उनले गरेका छन् । ‘अहिले सबै बैंक सुरक्षित छन्, जनताको पैसा सुरक्षित छ,’ आइतवार प्रतिनिधिसभा अन्तर्गतको अर्थ समिति बैठकमा गभर्नर अधिकारीले भने । गभर्नर अधिकारीका अनुसार बैंकहरूसँगको क्यापिटल इक्विटी सूचकलाई सुरक्षितको रूप हेर्न सकिन्छ । बैंकहरूको कोर पूँजी ८ प्रतिशतभन्दा माथि रहेकाले पनि नेपाली बैंकहरू सुरक्षित छन् । केही बैंकहरूलाई भने कोर पूँजीको दबाब रहेको उनको भनाइ छ । कर्जा पोर्टफोलियो बढाउन पूँजी बढाउनुपर्ने स्थिति रहेको बताउँदै गभर्नरले पछिल्लो समय बैंकहरूसँग लगानी गर्न ६ खर्ब रुपैयाँ तरलता रहेको  तथ्य पेश गरे । पछिल्लो समय बैंकहरूको कर्जाको गुणस्तरमा कमी आएको भन्दै उनले बैंकहरूको खराब कर्जा (एनपीए) ३ दशमलव ४० प्रतिशत पुगेको जानकारी दिए । गभर्नर अधिकारीका अनुसार खराब कर्जा बढ्नुमा समग्र बजारको अवस्था, अर्थतन्त्रमा शिथिलता, रि–पेमेन्टमा कमी, ऋणको आम्दानी क्षमतामा कमी र बजारमा आएका ऋण नतिरे पनि हुनेजस्ता अराजक अभिव्यक्ति एवं असम्भव आश्वासन मुख्य कारण हुन् । यसको असर प्रत्यक्ष रूपमा कर्जा प्रवाह र असुलीमा असर परेको तथा बचतकर्ताले बचत गरेको निक्षेपभन्दा तीन गुणा बढी बैंकहरूसँग तरल सम्पत्ति रहेकाले डराउनुपर्ने अवस्था नभएको गभर्नर अधिकारीको भनाइ छ । बैंकहरूको आन्तरिक परिस्थितिले केही अप्ठ्यारा देखापरे पनि समाधान हुने अवस्था रहेको उनले बताए ।  सहकारीको अनुसन्धान गर्दा बैंकर पक्राउ नेपाल प्रहरीको केन्द्रीय अनुसन्धान ब्युरो (सीआईबी)ले सहकारीको अनुसन्धान गर्दा बैंकरसमेत पक्राउ परेका र त्यस विषयमा राष्ट्र बैंकले प्रहरीसँग पनि समन्वय गरेको गभर्नर अधिकारीले बताए । ‘बैंकिङ कसुरजन्य कार्य गरेको खण्डमा प्रहरीले अनुसन्धान गर्छ,’ उनले भने, ‘प्रहरीले एउटा सहकारीको अनुसन्धान गरेको थियो । त्यसको अनुसन्धान गर्दा सहकारीको लहरो बैंकका कर्मचारीसम्म पुगेको छ ।’  प्रहरीले एकैपटक बैंकर समातेको जस्तो देखिए पनि यो विषयमा उसले लामो समयदेखि अनुसन्धान गरेको र अनुसन्धान अन्तिम चरणमा पुगेकाले बैंकर पक्राउ परेको अधिकारीको भनाइ छ । सरकारी निकायले गरेको अनुसन्धानमा राष्ट्र बैंकले सहयोग गर्ने तर त्यसबाट कोही आतंकित बन्न जरुरी नरहेको अधिकारीको भनाइ छ ।  पछिल्लो समय बैंकका कर्मचारीमाथि विभिन समूह, क्षेत्रबाट आक्रमण र धरपकड भइरहेको भन्दै यसले बैंकिङ प्रणालीमा समस्या निम्त्याउने जोखिम रहेको उनले बताए । त्यस्तो अराजकता नरोक्ने हो भने बैंकहरूले सोचअनुसार कर्जाको माग र प्रवाह नहुने गभर्नर अधिकारीको चेतावनी छ ।