एभरेष्ट बैंकलाई रू. २ अर्ब बराबरको ऋणपत्र निष्कासन गर्न धितोपत्र बोर्डले दियो अनुमति

मंसिर २३, काठमाडौं । एभरेष्ट बैंकलाई रू. २ अर्ब बराबरको ऋणपत्र निष्कासन गर्नका लागि नियामक निकाय नेपाल धितोपत्र बोर्डले अनुमति दिएको छ ।  कम्पनीले २० लाख कित्ता ऋणपत्र निष्कासन गर्न बोर्डबाट मंसिर २० गते अनुमति पाएको हो ।  अव कम्पनीले कुल २० लाख कित्ता ऋणपत्रमध्ये ८ लाख कित्ता सर्वसाधारणको लागि निष्कासन गर्नेछ भने बाँकी रहेको १२ लाख कित्ता ऋणपत्र व्यक्तिगत तवरबाट विक्री गर्नेछ ।  विक्री प्रबन्धकमा एनआइबिएल एस क्यापिटल लिमिटेड रहेको छ । कम्पनीले ८ वर्षसम्मका लागि वार्षिक ८ दशमलव ५ प्रतिशत ब्याजदरमा एभरेष्ट बैंक डिबेञ्चर नामक ऋणपपत्र निष्कासन गर्नेछ ।   

सम्बन्धित सामग्री

धितोपत्र दोस्रो बजारमा ऋणपत्रको कारोबार नगन्य

काठमाडौं । धितोपत्र दोस्रो बजारमा ऋणपत्रको कारोबार नगन्य देखिएको छ । धितोपत्र दोस्रो बजार सञ्चालक नेपाल स्टक एक्सचेन्ज (नेप्से) को वेबसाइटलाई आधार मान्दा हाल विभिन्न कम्पनीको ६५ ओटा ऋणपत्र सूचीकृत छन् । वाणिज्य बैंकहरूलाई आफ्नो चुक्तापूँजीको २५ प्रतिशत ऋणपत्र अनिवार्य जारी गर्नुपर्ने व्यवस्था लागू भएसँगै ऋणपत्र निष्कासनले तीव्रता पाइरहेको छ । वाणिज्य बैंकहरूले मात्र हैन, लगानी समूहअन्तर्गतका कम्पनीसँगै केही फाइनान्स कम्पनीले समेत ऋणपत्र निष्कासन गरी धितोपत्र दोस्रो बजारमा सूचीकृत गराएका छन् ।  निश्चित अवधि र निश्चित ब्याजदर तोकेर निष्कासनमा आउने ऋणपत्र खरीदविक्रीका लागि दोस्रो बजारमा पनि सूचीकृत हुने गरेको छ । सूचीकृत ऋणपत्रको संख्या धेरै भए पनि कारोबार भने नगन्य रूपमा हुने गरेको तथ्यांकले देखाउँछ ।  चैत १ गतेको कारोबारमा २५३ कम्पनीको रू. १ अर्ब २० करोड २१ लाख ४१ हजार बराबरको ३७ लाख १६ हजार ६८४ कित्ता धितोपत्र कारोबार भएको छ । कुल कारोबारमा ऋणपत्रको हिस्सा सबैभन्दा कम रहेको हो । नेप्सेका अनुसार चैत १ गते आठ कम्पनीको रू. ५ लाख २३ हजार ८२४ बराबरको ६०२ कित्ता ऋणपत्र मात्र कारोबार भएको छ । जुन कुल कारोबारमा प्रतिशतको हिसावमा शून्य दशमलव शून्य ४ प्रतिशत हुन आउँछ ।  बुधवार ८ दशमलव ५ प्रतिशत रहेको बिओके डिबेञ्चर २०८६, १० दशमलव ५० प्रतिशत ब्याजदर रहेको सेञ्चुरी डिबेञ्चर २०८८, ८ दशमलव ५ प्रतिशत ब्याजदर रहेको एभरेष्ट बैंक डिबेञ्चर २०८६, ८ दशमलव ५ प्रतिशत नै ब्याजदर रहेको ग्लोबल आइएमई बैंक लिमिटेड डिबेञ्चर २०८६÷८७, १२ प्रतिशत ब्याजदर रहेको गुडविल फाइनान्स लिमिटेड डिबेञ्चर २०८३, ८ दशमलव ५ प्रतिशत ब्याजदर रहेको नेपाल बैंक डिबेञ्चर २०८७, ७ प्रतिशत ब्याजदर रहेको निफ्रा उर्जा ऋणपत्र २०८५÷८६ र १० प्रतिशत ब्याजदर रहेको प्राइम डिबेञ्चर २०८८ को कारोबार भएको छ ।  कारोबारमा आएका डिबेञ्चरमध्ये गुडविल फाइनान्सको ऋणपत्र प्रतिकित्ता रू. १ हजार ७ सम्मको मूल्यमा कारोबार भएको देखिन्छ । यस दिन निफ्रा उर्जा ऋणपत्र पनि प्रतिकित्ता रू. १ हजार मूल्यमा कारोबार भएको छ । प्राथमिक बजारमा प्रतिकित्ता रू. १ हजारमा खरीद गरेको ऋणपत्र दोस्रो बजारमा खरीद मूल्यभन्दा कममा कारोबार गरेको देखिन्छ । बुधवारको कारोबारमा निफ्रा र गुडविल फाइनान्सको ऋणपत्रबाहेक अन्यको ऋणपत्र प्राथमिक बजारमा खरीद गरेको मूल्यभन्दा कम मूल्यमा लगानीकर्ताले विक्री गरेका छन् ।  नियामक निकाय नेपाल धितोपत्र बोर्डले धेरै वर्षदेखि आफ्नो नीति तथा कार्यक्रममा ऋणपत्रको बजार विस्तारको योजना समेट्दै आए पनि त्यसले पूर्णता भने पाउने नसकेको अवस्था छ । अन्य धितोपत्रको तुलनामा ऋणपत्रको कारोबार सहज रूपमा नहुने भएकाले पनि लगानीकर्ताहरू नगन्य देखिएको बताउँछन् । अनुभवी लगानीकर्ता दुर्गा तिवारीले बजारमा ऋणपत्र सूचीकृत भई लगानीयोग्य औजारको विकास भए पनि त्यसको कारोबारका लागि सहजता नभएको बताइन् । लगानीकर्तामा साधारण शेयरको तुलनामा ऋणपत्रको जानकारी कम भएर पनि कारोबार कम भएको भनाइ तिवारीको छ । ऋणपत्र सार्वजनिक निष्कासनमा आउँदा साधारण शेयर सम्झेर आवेदन दिएको गुनासो लगानीकर्ताबाट आउने गरेको समेत तिवारीले जानकारी दिइन् । आम लगानीकर्ताको हकहितका लागि नेपाल इन्भेष्टर्स फोममा महासचिवको जिम्मेवारी पूरा गरिरहेकी तिवारीले बजारमा थपिएका धितोपत्रको बारेमा आम लगानीकर्ता जानकार हुन आवश्यक रहेको बताइन् । ऋणपत्रको कारोबारका सम्बन्धमा सहज तरीकाले कारोबार गर्ने वातावरण बन्नुपर्नेमा तिवारीले जोड दिएकी छन् ।

६ ओटा कम्पनीहरुद्वारा १ करोड २७ लाख कित्ता ऋणपत्र विक्रीको तयारी

भदौ ७, काठमाडौं । धितोपत्र बजारमा चार ओटा वाणिज्य बैंक सहित ६ ओटा कम्पनीहरुले १ करोड २७ लाख कित्ता ऋणपत्र विक्रीको तयारी गरेका छन् । कामना सेवा विकास बैंक, एभरेष्ट बैंक, एनएमबि बैंक, सेञ्चुरी बैंक, सिभिल बैंक र गरिमा विकास बैंकले उक्त कित्ता ऋणपत्र विक्रीको लागि नियामक निकाय नेपाल धितोपत्र बोर्डमा निवेदन दिएका हुन् । यी मध्ये सेञ्चुरी बैंक, सिभिल बैंक र गरिमा विकास बैंकको निवेदन स्वीकृत प्रकृया अन्तिम चरण रहेको छ । सेञ्चुरी बैंकले २०७७ साल असोज २२ गते रू. २ अर्ब २० करोड बराबरको २२ लाख कित्ता ऋणपत्र विक्रीका लागि निवेदन दिएकोमा सोही वर्ष मंसिर १७ गते नै बोर्डको प्रतिक्रिया प्राप्त गरेपनि हालसम्म स्वीकृति पाएको छैन । बोर्डले केही प्रकृया अझै बाँकी रहेकाले सेञ्चुरी बैंकको ऋणपत्र स्वीकृति प्रकृया रोकिएको जानकारी दिएको छ ।  त्यस्तै, २०७८ साल जेठ २४ गते रू. ३ अर्ब बराबरको ३० लाख कित्ता ऋणपत्र विक्रीका लागि निवेदन दिएको सिभिल बैंकले र २०७८ साल असार ११ गते रू. १ अर्ब बराबरको १० लाख कित्ता ऋणपत्र विक्रीको लागि निवेदन दिएको गरिमा विकास बैंकले एकै दिन साउन २१ गते बोर्डबाट प्रतिक्रिया प्राप्त गरिसकेका छन् । बोर्डको प्रतिक्रिया बमोजिमको प्रकृया पूरा गर्न बाँकी रहेकाले यी बैंकहरुको ऋणपत्र स्वीकृति रोकिएको हो । बाँकी, तीन ओटा कम्पनीको निवेदन भने प्रारम्भिक चरणमै रहेको छ । कामना सेवा विकास बैंकले रू. १ अर्ब बराबरको १० लाख कित्ता ऋणपत्र निष्कासन गर्न साउन ३ गते निवेदन दिएको हो । त्यस्तै, एभरेष्ट बैंकले रू. २ अर्ब बराबरको २० लाख कित्ता ऋणपत्र निष्कासनका लागि साउन २० गते र एनएमबि बैंकले रू. ३ अर्ब ५० करोड बराबरको ऋणपत्र निष्कासनका लागि साउन २४ गते निवेदन दिएको हो ।  कुल कित्तामध्ये सर्वसाधारणमा सार्वजनिक निष्कासन मार्फत विक्री हुनेछ भने विभिन्न व्यक्ति तथा संघ संस्थाहरुलाई बैंक आफैले परिपत्र विधिबाट विक्री गर्नेछ । कामना सेवा बैंकले १० वर्षे अवधिको ९ प्रतिशत ब्याजदरको कुल १० लाख कित्तामध्ये ४ लाख कित्ता सामूहिक लगानी कोष सहित सर्वसाधारणमा विक्री गर्नेछ भने ६ लाख कित्ता परिपत्र विधिबाट विभिन्न व्यक्ति तथा संघ संस्थाहरुलाई विक्री गर्नेछ ।  त्यस्तै, एभरेष्ट बैंकले ८ वर्षे अवधिको ८ दशमलव ५ प्रतिशत ब्याजदरको कुल २० लाख कित्तामध्य ८ लाख सर्वसाधारणका लागि र १२ लाख परिपत्र विधिका लागि छुट्याएको छ । त्यस्तै, एनएमबि बैंकले १५ वर्षे अवधिको ४ प्रतिशत ब्याजदरको ऊर्जा बण्डका नामको ३५ लाख कित्तामध्ये १४ लाख सर्वसाधारणका लागि र २१ लाख परिपत्र विधिका लागि छुट्याएको छ । सेञ्चुरी कमर्सियल बैंकले ९ प्रतिशत ब्याजदरको १० वर्षे अवधिको २२ लाख कित्ता ऋणपत्र मध्ये ८ लाख ८० हजार कित्ता सर्वसाधारणका लागि र १३ लाख २० हजार कित्ता विभिन्न संघ संस्थाहरुमा विक्री गर्नेछ ।  सिभिल बैंकले पनि ९ प्रतिशत ब्याजदरको १० वर्षे अवधिको ३० लाख कित्तामध्ये १२ लाख सर्वसाधारणमा र १८ लाख विभिन्न संघसंस्थाहरुमा विक्री गर्ने भएको छ । गरिमा विकास बैंकले भने ७ वर्षे अवधिको ८ दशमलव ७५ प्रतिशत ब्याजदरको कुल १० लाख कित्तामध्ये ४ लाख कित्ता सर्वसाधारणमा र ६ लाख कित्ता परिपत्र विधिबाट विभिन्न संघसंस्थाहरुमा जारी गर्नेछ । लामो समयसम्मका लागि निश्चित ब्याजदर उल्लेख गरी रकम जुटाउन सकिने सरल माध्यम भएकाले पनि कम्पनीहरुले ऋणपत्र निष्कासनलाई प्राथमिकतामा राखेका छन् । यसअघि वाणिज्य बैंकको हकमा चुक्तापूँजीको २५ प्रतिशत ऋणपत्र जारी गर्नुपर्ने व्यवस्था थियो ।  यस वर्षदेखि भने वाणिज्य बैंकहरुको अतिरिक्त राष्ट्रिय स्तरको विकास बैंक, वित्त कम्पनी र थोक कारोबार गर्ने लघुवित्त वित्तीय संस्थाहरुमा पनि ऋणपत्र जारी गर्न पाउने व्यवस्था भएको छ । यस वर्षको मौद्रिक नीतिले यी कम्पनीहरुले पनि आफ्नो चुक्तापूँजीको २५ प्रतिशतसम्म ऋणपत्र विक्री गर्न पाउने भएका हुन् ।  यो व्यवस्थाले अवका दिनमा ऋणपत्र निष्कासनले अझै तिव्रता पाउनेछ । यस अघिको अवस्थालाई हेर्दा गत आर्थिक वर्षमा मात्र २३ कम्पनीहरुले ६ करोड ९६ लाख कित्ता ऋणपत्र विक्रीको अनुमति पाई निष्कासन समेत गरिसकेका छन् । यसअघि पनि वाणिज्य बैंक सहित विकास बैंक र वित्त कम्पनीले पनि ऋणपत्र विक्रीको अनुमति पाई निष्कासन गरेका थिए ।                                                                              स्रोतः नेपाल धितोपत्र बोर्ड