काठमाडौं । पुष्प व्यवसायले गति लिँदै गएपछि वार्षिक कारोबार रकम बढ्दै गएको छ । पछिल्लो वर्ष पुष्पजन्य वस्तुको कारोबार ३३ दशमलव ६३ प्रतिशतले वृद्धि भएको फ्लोरिकल्चर एशोसिएशनले जानकारी दिएको छ ।
कोरोना महामारीपछि जटिल अवस्थामा पुगेको पुष्प व्यवसाय कारोबार बढेसँगै विस्तारै तंग्रिन थालेको छ । एशोसिएशनका अनुसार आर्थिक वर्ष (आव) २०७५/७६ मा पुष्पको वार्षिक कारोबार २ अर्ब ४२ करोड रुपैयाँ रहेकोमा आव २०७६/७७ र २०७७/७८ मा कोभिड–१९ महामारी र बन्दाबन्दीका कारण समान १ अर्ब ६३ करोड रुपैयाँमा खुम्चियो । आव २०७८/८९ मा कोभिड–१९ को असर कम भई समग्र व्यावसायिक तथा आर्थिक क्षेत्र केही चलायमान हुँदा अघिल्लो वर्षको तुलनामा करीब ३० प्रतिशतले बढेर यसको कारोबार २ अर्ब ३० करोड रुपैयाँ हाराहारी पुग्यो । आव २०७९/८० मा ३ अर्ब ७ करोडभन्दा बढीको कारोबार भएको एशोसिएशनको तथ्यांक छ । आव २०७८/७९ को तुलनामा आव २०७९/८० मा करीब ३३ दशमलव ६३ प्रतिशतले वार्षिक कारोबार बढेको छ । भन्सार विभागका अनुसार आव २०७९/८० मा पुष्प तथा पुष्पजन्य वस्तुको निर्यात ६८ लाख १८ हजार र आयात ३३ करोडभन्दा माथि छ ।
एशोसिएशनका अध्यक्ष मिनबहादुर तामाङका अनुसार वार्षिक वृद्धिदर १० देखि १५ प्रतिशत हाराहारी रहँदै आएकोमा विगत केही वर्ष कोभिड महामारीका कारण नकारात्मक असर पर्न गई खुम्चिन पुगेको थियो । तर, आव २०७९/८० देखि पुष्प व्यवसायले गति लिएको छ । उनका अनुसार हाल ४८ जिल्लामा लगभग २ सय २१ हेक्टर क्षेत्रफलमा पुष्प व्यवसाय छ । एक हजार ११६ भन्दा बढी पुष्प व्यवसायमा संलग्न छन् । पुष्प नर्सरीमा ५ सय ५, कट फ्लावर उत्पादक ८०, कट फ्लावर खुद्रा व्यवसायी १३७, पुष्प थोक व्यवसायी ४, इनपुट सप्लायर्स २५ र लुज फ्लावर उत्पादक ३६५ रहेको संघको भनाइ छ । पुष्प व्यवसायमा प्रत्यक्ष र अप्रत्यक्ष गरी ४४ हजारभन्दा जनशक्तिले रोजगारी पाएको छ ।
२५औं फ्लोरा एक्स्पो हुँदै
आगमी चैत १ देखि भृकुटीमण्डपमा चारदिने २५औं फ्लोरा एक्स्पो आयोजना हुँदै छ । फ्लोरिकल्चर एशोसिएशन नेपालले सोमवार एक प्रेस विज्ञप्ति जारी गरी यसबारे जानकारी दिएको हो । एशोसिएशनको आयोजनामा हुन लागेको उक्त एक्स्पोको सह–आयोजकमा पुष्प विकास केन्द्र रहेको छ । ‘स्वच्छ वातावरणका तथा आर्थिक समृद्धिको लागि पुष्प व्यवसाय’ नारा रहेको प्रदर्शनीमा ६० ओटा प्रदर्शनी स्टल, ३ ओटा ल्यान्डस्केपिङ स्टल, ८ ओटा अफिसियल स्टल, १–१ ओटा प्रतियोगितात्मक प्रदर्शनी स्टल र फुड स्टल रहने प्रेस विज्ञप्तिमा उल्लेख छ । पुष्प तथा पुष्पजन्य वस्तुको राष्ट्रियस्तरमा प्रचारप्रसार गरी बजार विस्तार गर्न, उत्पादन विक्री वितरण गर्न, पुष्प व्यवसायी र उपभोक्ताबीच प्रत्यक्ष सम्बन्ध स्थापित गर्न प्रदर्शनी आयोजना गर्न लागिएको आयोजकको भनाइ छ । एक्स्पोको उद्घाटन कृषि तथा पशुपन्छी विकासमन्त्री ज्वालाकुमारी साहले गर्ने विज्ञप्तिमा उल्लेख छ ।
