प्रकाश थापामगर/गोविन्दकुमार शर्मा,
काठमाडौँ ।।
अखिल नेपाल महिला सङ्घसहितका सात महिला सङ्गठनले १११औँ अन्तर्राष्ट्रिय श्रमिक महिला दिवस मनाएका छन् ।
सभालाई सम्बोधन गर्दै नेकपा (मसाल) का प्रवक्ता रामप्रकाश पुरीले क्लारा जेट्किनको नेतृत्वमा भएको ऐतिहासिक र गौरवशाली सङ्घर्षका कारण ८ मार्चलाई अन्तर्राष्ट्रिय श्रमिक महिला दिवसको रूपमा मनाउने अवसर प्राप्त भएको बताउनुभयो ।
त्यतिबेला र अहिलेको अवस्था धेरै फरक रहेको बताउँदै उहाँले विश्वभरिका प्रत्येक परिवर्तनकारी आन्दोलनमा महिला सहभागिता उल्लेख्य रहेको बताउनुभयो ।
‘नेपाल र विश्वभरिका हरेक न्यायपूर्ण आन्दोलनमा महिलाको गौरवशाली सहभागिता र भूमिका रहेको छ’ उहाँले अगाडि भन्नुभयो– ‘कम्युनिस्ट आन्दोलनमा पनि महिलाको उल्लेखनीय सहभागिता रहेको छ ।’
गतकालको तुलनामा महिला सहभागिता बढेको बताउँदै उहाँले सामाजिक क्षेत्रमा भने अझै धेरै काम गर्न बाँकी रहेको बताउनुभयो ।
‘नेपाली समाजमा छाउपडी प्रथा छ; महिलामाथि हिंसा, बलात्कार भइरहेको छ’ उहाँले भन्नुभयो– ‘सम्पत्तिमा समान अधिकार, गर्भपतनको स्वतन्त्रता, समान कामका लागि समाज पारिश्रमिक, विवाह र सम्बन्ध–विच्छेदको स्वतन्त्रताजस्ता विषयका लागि अझै सशक्त आन्दोलन उठाउनुपर्ने आवश्यकता छ ।’
महिला आन्दोनलमा नारीवादी प्रभावसमेत रहेको बताउँदै प्रवक्ता पुरीले भन्नुभयो– ‘हामीले खोजेको न त नारीवाद हो, न पुरुषवाद; हामीले खोजेको त सामाजिक समानता हो ।’
उहाँले महिला आन्दोलनमा मूलतः महिलाकै सहभागिता आवश्यक रहेको बताउँदै यो आन्दोलनलाई वर्गीय मुक्ति आन्दोलनसित जोड्नुपर्ने आवश्यकतामा पनि जोड दिनुभयो ।
कार्यक्रममा सम्बोधन गर्दै अखिल नेपाल महिला सङ्घकी अध्यक्ष मीना पुनले सामन्तवादी समाजको तुलनामा पुँजीवादी समाजमा महिलाले बढी अधिकार पाएको बताउनुभयो ।
‘सामन्तवादी युगमा महिलालाई सम्पूर्ण रूपले घरभित्र थुनेर राखिएको थियो’ उहाँले भन्नुभयो– ‘महिलाहरू पनि उत्पादक शक्ति हुन् भन्ने विश्वास सामन्तलाई विश्वास नभएकाले यस्तो गरिएको थियो ।’
उहाँले कलकारखानामा रहेर महिलाले मजदुरको रूपमा पुरुष मजदुरसरह आन्दोलनमा भाग लिएको पनि बताउनुभयो ।
‘विकसित मुलुकका मजदुरले गर्ने प्रत्येक न्यायपूर्ण आन्दोलनमा महिला मजदुरको सहभागिता रहने गरेको छ’ उहाँले भन्नुभयो–
‘कारखानाभित्र मजदुरमाथिको उत्पीडनका विरुद्ध महिला मजदुर पनि सडकमा ओर्लिए ।’
उहाँले मजदुर आन्दोलनको रूपमा महिलाको योगदान पनि महत्त्वपूर्ण रहेको बताउनुभयो ।
अमेरिका, युरोपलगायत विश्वभरिका महिलासमेतको सहभागितापूर्ण आन्दोलनको सम्मानमा ८ मार्चलाई अन्तर्राष्ट्रिय श्रमिक महिला दिवसको रूपमा नामकरण गरिएको पनि उहाँले ...
