काठमाडौं । नेपाल जग्गा तथा आवास विकास महासंघ (NLHDF)ले घरजग्गा क्षेत्रलाई चलायमान बनाए मात्रै देशको आर्थिक संकट टर्ने बताएको छ । महासंघले यसकालागि नीतिगत सुधार जरूरी रहेको पनि बताएको छ ।
जग्गा तथा आवास विकास महासंघ गठन गरिएको बारे जानकारी दिन आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा महासंघले सरकोरवाला निकायलाई ७ बुँदे सुझाव दिएको छ ।
संघले लामो समयदेखि एकल अंकको ब्याजदर कायम गर्न र सकेसम्म ब्याज क्यापिटलाइज्ड गर्नुपर्ने विषयलाई मुख्यरुपमा उठाउँदै आएको भन्दै जग्गाको मूल्य र कर्जा धितोको अनुपात (Loan to Value Ratio) बढाउनुपर्ने बताएको छ ।
त्यस्तै, भू-उपयोग कानूनको प्रभावकारी कार्यान्वयन गरी कित्ताकाट गर्न पाउनुपर्ने, Registered Broker (सरकारबाट लाइसेन्स प्राप्त ब्रोकर) हरु मार्फत मात्रै घरजग्गा खरीदविक्री गर्ने कानूनी व्यवस्था गर्न माग गरेको छ ।
नियमनकारी निकायको गठन गरी आफैलाई नियमन गर्न अनुरोध गरेको भन्दै रियल इस्टेट व्यवसायीहरुलाई पनि लाइसेन्सको व्यवस्था गर्न र सरकारबाट लाइसेन्स लिएका व्यवसायीहरुले मात्रै देशभर घरजग्गाको विकास, विक्रीलगायत काम गर्न पाउनु पर्ने महासंघको माग छ ।
जग्गा एवं सामूहिक प्रयोगको क्षेत्र (Common Space) को स्वामित्व हस्तान्तरणको विषय पनि समस्याको रुपमा रहेको भन्दै विदेशीले नेपालमा अर्पाटमेन्ट खरीद गर्न पाउने व्यवस्था गर्ने विषयमा पनि ऐन कानून बनाएर तत्काल लागू गर्न सुझाएको छ ।
'विदेशी मुद्रा सञ्चितिमा यो व्यवस्थाले ठूलो भूमिका निर्वाह गर्न सक्ने भएपनि यसको कार्यान्वयन नहुँदा घरजग्गा व्यवसायी दुखित छौं', महासंघका अध्यक्ष भेषराज लोहनीले भने ।
महासंघले व्यवस्थित बसोबास तथा शहरीकरण सम्बन्धी आयोजना सञ्चालनका लागि हदबन्दी छुट दिने विषय र ल्याण्ड पुलिङ तथा हाउस पुलिङ आयोजनाका साथै ठूलाठूला शहरी विकास आयोजना (Township Development Project) मा निजी क्षेत्रलाई सहभागी गराउनु पर्ने माग राखेको छ ।
महासंघ घरजग्गा क्षेत्रलाई क्रियाशिल व्यवसायीहरुको हकहितमा निरन्तररुपमा पैरवी गर्दै आइरहेको भन्दै नेपालमा रियल इस्टेट क्षेत्रको विकास तथा यसको स्वच्छ विस्तार र प्रतिस्पर्धाका लागि एनएलएचडीएफले काम गरिरहेको अध्यक्ष लोहनीले बताए ।
'घरजग्गा व्यवसायलाई उद्योगको रुपमा विस्तार गर्न यस महासंघले विभिन्न ढंगबाट आफ्नो क्रियाकलाप अगाडि बढाउँदै लगेको छ,' लोहनीले भने, 'महासंघले संगठन विस्तार तथा सुदृढीकरणका लागि कार्य गर्नुपर्ने, लिमिटेड कम्पनी स्थापना गरी ठूलाठूला रियल इस्टेट आयोजनाहरु संचालन गर्नुपर्ने जस्ता विविध विषयमा विशेष जोड दिँदै आएको छ ।'
पछिल्लो समय देशको अर्थतन्त्रमा विभिन्न समस्याहरु देखा परेका अवस्थामा सबैभन्दा बढी पीडा र समस्यामा घरजग्गा व्यवसाय तथा यसमा आबद्ध व्यवसायीहरु पनि परेको महासंघले बताएको छ।
महासंघको विज्ञप्तीमा थप भनिएको छ, 'देश विषम आर्थिक अवस्थामा गुज्रिरहेको वर्तमान परिप्रेक्ष्यमा देशभर सक्रिय घरजग्गा व्यवसायीहरुले भोगिरहेको समस्या र यसको समाधानका लागि महासंघले विभिन्न ढंगबाट सरकार तथा सरोकारवाला निकायहरुसँग समन्वय राखी काम गरिरहेको छ। मुलुकमा व्यवस्थित जग्गा तथा आवास विकासको प्रवर्द्धनका लागि हामीले सरकारलाई राय, सल्लाह एवं सुझाव दिँदै आफ्ना गुनासो सम्बोधनका लागि समेत प्रयास गरिरहेका छौं ।'
२०७९ वैशाख ०९ गते स्थापना भएको नेपाल जग्गा तथा आवास विकास महासंघ (एनएलएचडीएफ) को प्रथम महासभा ०७९ चैत १८ गते आयोजना भएको थियो । सभाले आगामी दुई वर्षका लागि लोहनीको नेतृत्वमा कार्यसमिति चयन गरेको थियो ।
पदाधिकारीहरुमा वरिष्ठ उपाध्यक्ष दीपककुमार मल्होत्रा, उपाध्यक्षद्वय राजकुमार राई एवं विदुर धमला, महसचिव विष्णु (ध्रुव) प्रसाद घिमिरे, सचिव रामसुन्दर बके र कोषाध्यक्ष श्री रोशन कुमार भोययो रहेका छन् ।
त्यसैगरी प्रदेशबाट प्रतिनिधित्व गर्ने ४ जना सदस्यहरुमा घनश्याम पोखरेल (कोशी प्रदेश), अरुण स्तोम त्रिपाठी (गण्डकी प्रदेश), बाबुराम अधिकारी (बागमती प्रदेश) एवं दशरथ पौडेल (लुम्बिनी प्रदेश) र २ जना खुला सदस्यहरुमा श्रीधर महरा क्षेत्री (दाङ) र पूर्णिमा राजभण्डारी (काठमाडौं) रहेका छन् ।
महासंघले यसअघि अर्थमन्त्री, शहरी विकास मन्त्री र भूमि व्यवस्था, सहकारी तथा गरिबी निवारण मन्त्रीलाईआफ्ना माग तथा सुझावहरु प्रस्तुत गरिसकेको जनाएको छ ।