काठमाडौं । अबको १ वर्षमा नेपालको मूल्यवृद्धि (मुद्रास्फीति) दोहोरो अंकमा पुग्ने अपेक्षा गरिएको छ । नेपाल राष्ट्र बैंकले गत असोजमा गरेको मुद्रास्फीति अपेक्षा सर्वेक्षणले यस्तो देखाएको हो ।
राष्ट्र बैंकको उक्त सर्वेक्षणको प्रतिवेदन आइतवार सार्वजनिक गरेको छ । उक्त प्रतिवेदनले अबको १ वर्षमा मिन औसत मूल्यवृद्धि १० दशमलव ३ प्रतिशत पुग्ने अपेक्षा गरेको देखिएको छ । यसैगरी मिडियन औसत मूल्यवृद्धि भने ९ प्रतिशत पुग्ने सर्वेक्षण प्रतिवेदनमा उल्लेख छ ।
आगामी ३ महीनामा नेपालको मिन (औसत) मूल्यवृद्धि भने ९ दशमलव ६ प्रतिशत पुग्ने अपेक्षा छ । सोही अवधिमा मिडियन मूल्यवृद्धि भने ८ प्रतिशत पुग्ने अपेक्षा गरेको सर्वेक्षणले देखाएको छ । सर्वेक्षणले अवको ३ महीनामा अर्थात् चालू आवको दोस्रो त्रैमासमा मूल्यवृद्धि त्यस बराबर पुग्ने देखाएको हो ।
राष्ट्र बैंक आर्थिक अनुसन्धान विभागका प्रमुख तथा कायकारी निर्देशक डा. प्रकाशकुमार श्रेष्ठले सर्वेक्षणमा जनताले मूल्यवृद्धिको अपेक्षा गरेको बताए । बजारका ग्राहकहरूले दिएको जवाफको आधारमा यस्तो मूल्यवृद्धिको अपेक्षा गरेको देखिएको उनको भनाइ छ ।
‘तर, त्यसअनुसार मूल्यवद्धि हुन्छ कि हुँदैन, त्यो देशको वर्तमान आर्थिक तथा वित्तीय स्थिति विषयक प्रतिवेदनले देखाउनेछ,’ उनले भने ।
हालैको देशको वर्तमान आर्थिक तथा वित्तीय स्थिति विषयक प्रतिवेदनले असोजमा प्रक्षेपण गरेअनुसार मूल्यवृद्धि भएको देखिँदैन । सर्वेक्षणले वर्तमान समय अर्थात् असोजमा औसत मूल्यवृद्धि ९ दशमलव ४ प्रतिशत हुने प्रक्षेपण गरेको थियो ।
विश्वका अधिकांश केन्द्रीय बैंकहरूले मूल्यवृद्धि अपेक्षाका बारेमा सर्वे गर्दै आएका छन् । नेपालमा पनि राष्ट्र बैंकले गत आवको माघदेखि यस्तो सर्वेक्षण गर्दै आएको छ । राष्ट्र बैंकले असोजमा गरेको यो सर्वेक्षण दोस्रोपटक गरिएको हो । यस्ता सर्वेक्षणबाट आउने नतिजाअनुसार आवश्यक पोलिसीहरू बनाउन तथा सम्बद्ध नीतिलाई परिमार्जन गर्न सहज हुने राष्ट्र बैंकका कार्यकारी निर्देशक श्रेष्ठ बताउँछन् ।
ग्राहकको उमेरअनुसार मूल्यवृद्धिको अपेक्षा फरक देखिएको छ । २५ वर्षसम्मका ग्राहकले अबको ३ महीनामा औसत मूल्यवृद्धि १० दशमलव ६ प्रतिशत पुग्ने अपेक्षा गरेका छन् । अबको १ वर्षमा भने दशमलव ३ प्रतिशत पुग्ने उनीहरूको अपेक्षा छ । यसैगरी ५६ वर्ष माथिका ग्राहकले अबको ३ महीनामा ११ दशमलव २ र १ वर्षमा १२ दशमलव प्रतिशत मूल्यवृद्धि पुग्ने बताएका छन् ।
यस्तै, शहरअनुसार पनि मूल्यवृद्धि फरकफरक हुने प्रक्षेपण गरिएको छ । वीरगञ्जका ग्राहकले अबको ३ महीनामा १२ दशमलव ५ र १ वर्षमा १३ दशमलव ४ प्रतिशत मूल्यवृद्धि पुग्ने बताएका छन् । यस्तै, नेपालगञ्जका ग्राहकले अबको ३ महीनामा ५ दशमलव ९ र १ वर्षमा ५ दशमलव ९ प्रतिशत नै मूल्यवृद्धि पुग्ने अपेक्षा गरेका छन् ।
राष्ट्र बैंकले घरजग्गाको मूल्य सूचकाङ्क त्रैमासिक रुपमा प्रकाशन गर्ने भएको छ । घरजग्गा मूल्य सर्वेक्षण प्रतिवेदन सर्वाजनिक गर्दै राष्ट्र बैंकले अब हरेक तीन तीन महिनामा मूल्य सूचकाङ्क प्रकाशन गर्ने जनाएको हो ।राष्ट्र बैंकले घरजग्गाको मूल्यमा आउने उतार चढाव मापन गर्न मूल्य सर्वेक्षण सम्पन्न गरी घरजम्गा मुद्रास्फीति मापन गर्न पहिलो पटक सूचकाङ्क निर्माण गरिएको र यसरी प्राप्त हुने घरजम्गा मूल्य सूचकाङ्क हरेक तीन तीन महिनामा प्रकाशन गरिने जनाएको हो ।राष्ट्र बैंकको सर्वेक्षणमा आर्थिक वर्ष २०७६÷०७७ मा वाणिज्य बैंकहरुबाट प्राप्त तथ्याकंको आधारमा वार्षिक औसत घरजग्गा मुद्रास्फीति २६.४५ प्रतिशत रहेको थियो भने मालपोत कार्यलयहरूबाट प्राप्त तथ्यांकका यस्तो मुद्रास्फीति १९.७३ प्रतिशत मा रहेको थियो ।
.jpg)
