ट्रेजरीको ब्याजदर पाँच प्रतिशतभन्दा तल

काठमाडौं। आर्थिक वर्षको पहिलो दिन सरकारले अल्पकालिन ऋण उठाउन प्रयोग गर्ने ट्रेजरी बिल्सको ब्याजदर ५ प्रतिशतभन्दा कम कायम भएको छ ।  नेपाल राष्ट्र बैंकले सोमवार ७० अर्ब ७० करोड ट्रेजरी बिल्स नवीकरणका लागि बोलकबोल गरेको थियो । त्यसमध्ये २८ दिन अवधिको १० अर्ब ट्रेजरीको औसत ४ दशमलव १६ प्रतिशत र ९१ दिनको ७ अर्ब ७० करोड ट्रेजरीको औसत ५ दशमलव १८ प्रतिशत ब्याजदर कायम भएको नेपाल राष्ट्र बैंकले जनाएको छ ।  गत आर्थिक वर्षको शुरूमै ट्रेजरी बिल्सको ब्याजदर १२ प्रतिशत नाघेको थियो । बैंक, वित्तीय संस्थामा तरलता अभाव हुँदा बढेको ब्याज तरलता सहज भएसँगै घटिरहेको छ ।  गत आवको अन्तिममा असार २६ गते जारी भएको ट्रेजरीको ब्याजदर ३ दशमलव शून्य २ प्रतिशतसम्म झरेको थियो । राष्ट्र बैंकले रिभर्स रिपो र निक्षेप संकलन उपकरणमार्फत बजारबाट तरलता खिचेपछि यो साता ट्रेजरीको ब्याजदर सामान्य बढेको हो ।  गत आर्थिक वर्षको शुरूमै ट्रेजरी बिल्सको ब्याजदर १२ प्रतिशत नाघेको थियो । बैंक, वित्तीय संस्थामा तरलता अभाव हुँदा बढेको ब्याज तरलता सहज भएसँगै घटिरहेको छ ।  यसैगरी असार ३० गतेसम्ममा बैंक, वित्तीय संस्थाहरूले ५७ खर्ब ४० अर्ब रुपैयाँ निक्षेप संकलन गरी ४८ खर्ब ५५ अर्ब रुपैयाँ कर्जा प्रवाह गरेका छन् । निक्षेप वृद्धिको तुलनामा कर्जा प्रवाह नहुँदा बैंकहरुको कर्जा–निक्षेप अनुपात (सीडी रेसियो) ८१ दशमलव ६२ प्रतिशतमा झरेको छ । बैंकहरूले ९० प्रतिशतसम्म सीडी रेसियो कायम गरी कर्जा दिन पाउने व्यवस्थाअनुसार बैंकहरूसँग अहिले करीब ५ खर्ब थप कर्जा विस्तार गर्न सक्ने क्षमता छ । तर, उच्च ब्याजदर र आर्थिक गतिविधिमा कमी आउँदा बैंकहरुले लगानी गर्न सकेका छैनन् ।  बैंकहरूमा तरलता थुप्रिएपछि अन्तरबैंक ब्याजदरलगायत अल्पकालीन दरहरु घटिरहेको छ । शनिवार अन्तरबैंक ब्याजदर शून्य दशमलव ४७ प्रतिशतमा झरेको छ । राष्ट्र बैंकले रिभर्स रिपो र निक्षेप संकलन उपकरणमार्फत बजारबाट तरलता खिचे पनि ब्याजदर मौद्रिक नीतिको लक्ष्यअनुसार कायम हुन सकेको छैन । तरलताको अवस्था सहज भएपछि बैंकहरूले साउनदेखि निक्षेपको ब्याजदर पनि घटाएका छन् । डेढ वर्षदेखि भद्र सहमति गरी एउटै ब्याजदर लागू गर्दै आएकोमा नेपाल बैंकर्स संघको निर्णयअनुसार साउनदेखि फरकफरक ब्याजदर प्रकाशित गरेका छन् ।