याङमामा याक चौंरी जोगाउनै मुश्किल

ताप्लेजुङ । ताप्लेजुङको याङमावासीलाई जाडोयाममा चौंरी जोगाउनै सकस पर्ने भएको छ । हिमपातका कारण याकहरू चरनमा समस्या हुने गरेको छ । चरनको समस्या र चिसोले चौंरी बचाउनै मुश्किल हुने गरेको याङमावासी बताउँछन् । जिल्लाको फक्ताङलुङ गाउँपालिका–७ याङमागाउँका साङ्बु शेर्पा चर्न गएका चौंरी हिमपातमा फस्ने गरेको र कतिपय मृत भेटिने गरेको सुनाउँछन् । याङमा ताप्लेजुङकै उच्च स्थानको बस्ती हो । समुद्र सतहबाट चार हजार ४०० मिटर उचाइमा अवस्थित सो बस्तीमा प्रायः हिमपात भइरहन्छ । यहाँ ११ घरपरिवार बसोबास गर्दै आएका छन् । यहाँको पुर्ख्यौली पेशा घुम्ती याक गोठ हो । एक चरन क्षेत्रको घाँस सकिएपछि अर्को चरन क्षेत्रमा गोठ सार्ने काम हुन्छ । अहिले हिमपातको समय छ । हिमपातमा याक जोगाउन भदौ र असोजमै घाँस काटेर घाममा सुकाएर जोहो गरी राख्नु पर्दछ । विगत वर्षभन्दा यस वर्ष निरन्तर हिमपात भइरहेको छ । निरन्तर हिमपात हुँदा शेर्पाले जोहो गरेर राखेको घाँस पनि सकिएको छ । चरन क्षेत्रमा हिउँले सबै पुरिएकाले कतै घाँस छैन । याक भोकभोकै हिउँमा फसेका छन् । याकको सा–साना बाछा गोठभित्र राखिएको छ । बाछालाई पनि जाडोबाट जोगाउन समस्या हुने गरेको शेर्पाले बताए ।   साङ्बु शेर्पाको मात्रै होइन, याङमाबासिन्दाकै पीडा उस्तै छ । विगत वर्षभन्दा यस वर्ष धेरै हिमपात भएको छ । हिमपातले हिमाली क्षेत्रको जनजीवनसँगै पशुचौपायालाई समेत निकै असर पारेको छ । चरन क्षेत्रमा हिउँले छोपिएसँगै याक भोकभोकै भएको याकपालक याङ्डे शेर्पाले बताए । उनका अनुसार जोहो गरेको घाँस पनि सकेकाले याकलाई जोगाउन कठिन भएको छ । विगतका वर्षहरूमा हिमपाहिराले र हिउँमा फसेर धेरै याक मरेको गोलाङचुङ गोलाका याक किसान तेन्जिङ शेर्पाले बताए । ठाउँ–ठाउँमा अहिले पनि हिमपहिरोकोे क्रम चलिरहे तापनि क्षति भने नभएको उनको भनाइ थियोे । याकपालक किसानलाई हिमपात हुँदा न्यानो कपडा अभाव हुने गरेको पशुपालक किसानले बताए । आफ्नो गोठमा रहेका फसेका ठाउँमा खोज्न जान आफूसँग आवश्यक न्यानो कपडा, हिउँमा लगाउने जुत्तासमेत नभएको याङमाका फुटी शेर्पाले बताए । हिमपातसँगै पछिल्लो दुई सातायता जिल्लाको उच्च हिमाली क्षेत्रमा दिनहुँजसो हिमपात हुँदै आएको छ । रासस