काठमाडौं । गएको एक हप्तामा अमेरिकी केन्द्रीय बैंक फेडरल रिजर्भले नगद अभाव भोगिरहेको घरेलु बैंकहरूलाई ३ खर्ब डलर जति कर्जा दिएको छ । यसको झन्डै आधा अर्थात् १ खर्ब ४३ अर्ब कर्जा भने हालै धराशायी बनेका दुई अमेरिकी बैंकहरू सिलिकन भ्याली बैंक र सिग्नेचर बैंकका होल्डिङ कम्पनीलाई दिइएको छ । बाँकी आधाभन्दा धेरै रकम कसलाई दिइयो भन्ने फेडले खुलाएको छैन ।
अमेरिकाको संघीय निक्षेप बीमा कर्पोरेशन (एफडीआईसी)ले असफल भएका सिलिकन भ्याली बैंक र सिग्नेचर बैंकका निक्षेपकर्ताहरूको पैसा फिर्ता गरिदिन होल्डिङ कम्पनी खोलेको थियो । यो पैसा निक्षेपको बीमा नभएका निक्षेपकर्ताहरूलाई दिइनेछ । बैंकसँग भएको ऋणपत्रलाई धितोमा राखेर फेडले सो कर्जा दिएको थियो ।
धितो कर्जा तिरिदिने ग्यारेन्टी एफडीआईसीले गरेको फेडको भनाइ छ । बैंक धराशायी भएपछि फेडले बैंकिङ क्षेत्रलाई टेवा दिन अनि यसको असर अन्यत्र पोखिन नदिन अभूतपूर्व स्तरमा वित्तीय टेवा दिएको छ ।
गएको हप्ताको बैंक असफल भएयता बैंक अफ अमेरिका जस्ता ठूला बैंकहरूले साना बैंकहरूबाट तरलता पाइरहेको खबर पनि आएका छन् । बैंकले ‘डिस्काउन्ट विन्डो’ भनिने लामो अवधिको कर्जा कार्यक्रमबाट ३ खर्ब डलर प्रवाह गरेको हो । फेडले यसअघि भने यो कार्यक्रममार्फत एक हप्तामा ४ देखि ५ अर्ब डलर मात्रै जारी गर्ने गरेको थियो ।
तर, एसभी बैंकको अवसानपछि बैंकिङ क्षेत्रमा व्याप्त संरचनात्मक दरारको असर कम गर्न फेडले कीर्तिमानी स्तरमा कर्जा दिएको छ । आइतवार पनि फेडले अतिरिक्त ११ अर्ब ९० करोड डलरको कर्जा सुविधाको घोषणा गरेको छ । बैंकमा भएको आफ्नो निक्षेप झिक्न निक्षेपकर्ताहरूको भिड लागेर अर्थात् बैंक रन भएर एसभी बैंक र सिग्नेचर बैंक ढलेपछि अवसानको चुरोलाई सम्बोधन गर्न फेडले आकस्मिक कर्जा उपलब्ध गराउने बाटो समातेको हो ।
गएको वर्षयता फेडले अकासिएको महँगी नियन्त्रण गर्न आक्रामक भएर ब्याजदर बढाउन थालेपछि दीर्घकालीन अवधिका ट्रेजरी बिल र अन्य ऋणपत्रको प्रतिफल बढेका छन् । यसले गर्दा पहिला नै न्यून दरमा किनेको ऋणपत्रमा बैंकहरुले ठूलो घाटा बेहोर्न थालेका छन् । निक्षेपकर्ताहरुले फिर्ता लैजान खोजेको निक्षेपको भर्पाई गर्न बैंकहरूले घाटा खाएरै भए पनि ट्रेजरी बेच्दासमेत पर्याप्त रकम जोहो गर्न सकेका छैनन् । एजेन्सीको सहयोगमा