फागुन १६, काठमाडौं। स्वतन्त्र ऊर्जा उत्पादकहरुको संस्था, नेपाल (इप्पान) ले विद्युत् खरीदविक्री सम्झौता (पीपीए) तत्काल खुलाउन माग गरेको छ ।
पीपीए खुलाउन माग गर्दै इप्पानले सोमवार नेपाल विद्युत् प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङलाई ज्ञापन पत्र बुझाएको छ ।
पटक–पटक ध्यानाकर्षण गराउँदा पनि प्राधिकरणले विगत करीब तीन वर्षदेखि पीपीए नगर्दा ऊर्जा उद्यमीहरूले आयोजनाहरूको पहिचान र विकासकालागि गरेको अबौं लगानी जोखिममा परेपछि उद्यमीहरुले ज्ञापन पत्र बुझाएर तत्काल पीपीए खुला गर्न माग गरेका हुन् ।
ज्ञापन पत्र बुझ्दै प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङले आफू उद्यमीहरूको मागप्रति सकारात्मक र संवेदनशील रहेको बताएकाले पीपीएका सम्वन्धमा आशा पलाएको इप्पानले जारी गरेको विज्ञप्तीमा उल्लेख छ ।
अहिले प्राधिकरणमा ९ हजार मेगावाटभन्दा बढी क्षमताका २१५ ओटा आयोजनाहरूले सबै प्रक्रिया र मापदण्ड पूरा गरेर पीपीएकालागि आवेदन दिएको इप्पानका अध्यक्ष कृष्णप्रसाद आचार्यले बताए ।
तर यी आयोजनाहरूको पीपीए नहुँदा व्यावसायीहरूले तीन वर्षदेखि सर्वेक्षण अनुमतिपत्रको वार्षिक नविकरण दस्तुर तिर्नु परिरहेको छ भने उत्पादन अनुमतिपत्र लिएकाहरूले वार्षिक आय गुमाइरहेको इप्पानको भनाई छ । यसबाट व्यावसायीहरूलाई ठूलो आर्थिक भार परेको, समग्र आयोजनाहरूको लागत उच्च हुने र अर्कोतिर निर्धारित समयमा आयोजना सम्पन्न नहुने इप्पानको भनाई छ ।
यसबाट नेपाल सरकारले लिएको १० वर्षमा १५ हजार मेगावाट विद्युत उत्पादनको राष्ट्रिय लक्ष्यमा समेत गम्भीर प्रभाव परिरहेको छ । नेपाल सरकारको ठूलो प्रयत्नबाट निजी क्षेत्र ऊर्जा क्षेत्रमा लगानी गर्न आएकोमा विस्तापित हुने खतरा बढेको पनि इप्पानको भनाइ छ ।
नेपाल सरकारको स्वामित्वमा रहेको प्राधिकरणले हिउँदमा अरबौंको विद्युत आयात गरिरहेको तथ्यलाई वेवास्ता गरेर, वर्षा याममा थोरै विद्युत् खेर गयो भन्ने बहानामा पीपीए बन्द गरेको इप्पानको आरोप छ ।
जव कि अहिले पीपीए गरिएका आयोजनाहरूबाट कम्तीमा ५ वर्षपछि मात्र विद्युत् उत्पादन गर्न सकिने यथार्थलाई प्राधिकरणले भुल्न खोजेको उसको भनाइ छ । अहिलेसम्म निजी क्षेत्रले उर्जा उत्पादनका आयोजनाहरूको पहिचान, अध्ययन, विकासकालागि करीब १० खर्ब रुपैयाँ लगानी गरिसकेको र आगामी ७ वर्षमा थप १७ खर्ब रुपैयाँभन्दा बढी लगानी गर्ने योजनामा रहेको इप्पानको भनाई छ ।
तर प्राधिकरणको यस्तो अकर्मन्यताले निजी क्षेत्रका प्रवर्द्धकहरू निराश र अन्यौलमा पर्न थालेका छन् । मुलुकको समग्र आर्थिक विकासको मेरुदण्डका रुपमा पहिचान गरिएको ऊर्जा क्षेत्रमा देशी–विदेशी लगानीकर्ताहरू आकर्षित हुँदै गरेको अवस्थामा विद्युत् खरीदविक्री सम्झौतालाई ठप्प पारेर प्राधिकरणले यस क्षेत्रका लगानीकर्ताहरूलाई निरुत्साहित गरेको इप्पानको आरोप छ । यसबाट, समग्र ऊर्जा क्षेत्रको विकासमा नै गम्भीर बाधा उत्पन्न गरेको छ ।
‘नेपालको ऊर्जा क्षेत्रमा भएको यस किसिमको अन्योलतालाई हटाउन र ऊर्जा उद्यमीहरूमा परेको आर्थिक भार तथा मानसिक तनाव मुक्त गर्न इप्पान तत्काल विद्युत् खरीदविक्री सम्झौता खुला गर्न प्राधिकरण समक्ष जोडदार माग गर्दछ’, विज्ञप्तीमा भनिएको छ ।
ज्ञापन पत्र बुझाउन इप्पानका अध्यक्ष कृष्णप्रसाद आचार्यको नेत्रृत्वमा उपाध्यक्ष आशिष गर्ग, मोहनकुमार डाँगी, कार्यसमितिका सदस्यहरु प्रकाश चन्द दुलाल, उत्तम ब्लोन लामा, कविता पोखरेल, सल्लाहाकार समितिको संयोजक कुमार पाण्डेलगायत ऊर्जा उद्यमीहरु प्राधिकरण गएका थिए ।
प्राधिकरणका तर्फबाट कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङ, नेपाल पावर ट्रेड कम्पनीका प्रवन्ध निर्देशक प्रबल अधिकारी लगायत उच्च अधिकारीहरूको उपस्थिति रहेको थियो ।
