महाकवि देवकोटाको जन्मघर जोगाऊँ

सम्झनामा नित्यराज

संसारमा धेरै मानिस जन्मिन्छन् । तर, ती सबैका बारेमा लेखिँदैन । जसले समाज र राष्ट्रका लागि केही उल्लेख्य कार्य गरेका हुन्छन्, तिनैका बारेमा मात्र लेखिन्छ, पढिन्छ । यस्तै व्यक्तित्वमध्ये पर्नुहुन्छ– नित्यराज पाण्डे पनि । उहाँ नेपाली साहित्यिक र प्रशासनिक क्षेत्रमा सुपरिचित व्यक्तित्व हुनुहुन्छ । उहाँको पहिलो रचना लुम्बिनी भ्रमणको संस्मरण हो । यसपछि थुप्रै फुटकर रचना र पुस्तक प्रकाशन भए । जागिरे जीवनको कुरा गर्दा उहाँ २०५१ सालमा निजमती सेवाकोे सहसचिबबाट अवकाश हुनुभएको थियो । जागिरकै क्रममा उहाँले नेपालको ७० वटा जिल्लाको भ्रमण गर्नुभयो । काठमाडौँको धोबीधाराको पूर्वी भेगमा कुमारीस्थान पर्छ । यो स्थानबाट अझ पूर्व महाकवि लक्ष्मीप्रसाद देवकोटाको पनि जन्मघर रहेको छ । नित्यराज पाण्डेले बाल्यकालदेखि महाकवि देवकोटालाई देखेका थिए । यसैले होला उहाँले महाकवि देवकोटाको जीवनी ‘महाकवि देवकोटा’ ग्रन्थ तयार पार्नुभयो । यो ग्रन्थले २०१६ सालमा मदन पुरस्कार प्राप्त ग¥यो । उहाँले मदन पुरस्कार पाउँदा पुर