गतवर्ष चियाको निर्यातमा १२ प्रतिशतले कमी आएको छ । आर्थिक वर्ष २०६५/६६ मा १ अर्ब ३४ करोडको चिया निर्यात भएकामा गत आवमा रू. १ अर्ब १७ करोडको निर्यात भएको छ ।
चिया उत्पादनमा कमी आएकाले चिया निर्यात घटेको राष्ट्रिय चिया तथा कफी विकास बोर्डका योजना अधिकृत प्रेम आचार्यले बताए ।
नेपालमा कालो, हरियो र आलोङ गरी तीन प्रकारको चिया उत्पादन हुँदै आएको छ । कालो चियाअन्तर्गत अर्थोडक्स र सीटीसी चिया पर्दछन् । नेपालमा कुल १६ हजार ९ सय १८ हेक्टरमा चियाको खेती गरिएको छ । नेपालमा १ सय २४ वटा चियाबगान तथा ४० वटा प्रशोधन केन्द्र छन् । त्यसमध्ये २५ वटा सीटीसी र १५ वटा अर्थोडक्स कारखाना छन् । नेपालको एउटा मात्रै हरियो चिया प्रशोधन केन्द्र इलाममा मात्रै छ । चियाका लागि ८ सय मिटरभन्दा माथिको चिसो हावापानी उपयुक्त मानिन्छ । चिया उद्योगबाट ४० हजार श्रमिकले प्रत्यक्ष र करिब १ लाखले अप्रत्यक्ष रूपमा रोजगारी पाएको आचार्यले जानकारी दिए ।
नेपालबाट विसं २०४४ बाट व्यावसायिक रूपमा चिया निर्यात गर्न थालिएको हो । इलाम, धनकुटा, दोलखा, कास्की, सिन्धुली, सङ्खुवासभालगायतका २३ जिल्लामा व्यावसायिक चियाखेती गरिँदै आएको छ । विदेशमा बढी माग हुँदै आएका अर्थोडक्स चियाको उत्पादन पहाडमा मात्र हुन्छ भने सीटीसी चिया झापामा मात्र ।
वर्ष ६, अंक ३१, शुक्रवार, २२ असोज २०६७
