काठमाडौं । अमेरिकी अनलाइन खुद्रा कम्पनी एमाजन (Amazon) को क्लाउड कम्प्युटिङ एकाईले भारतमा अर्बौं डलर लगानी गर्दैछ । कम्पनीको सो एकाईले यो दशकको अन्त्यसम्ममा भारतमा १० खर्ब ६० अर्ब भारतीय रुपया अर्थात् झन्डै १३ अर्ब डलर लगानी गर्ने भएको छ ।
लगानीको यो आकार यसअघि कम्पनीले भारतमा गरेको भन्दा दोब्बर हो । बढ्दो माग धान्न कम्पनीले पछिल्लो समय भारतमा लगानी बढाइरहेको छ । कम्पनीले भारतको ई–कमर्श क्षेत्रमा पनि साढे ६ अर्ब डलर लगानी गरेको थियो ।
हालैका वर्षमा भारतीय ई–कमर्श (E-Commerce) बजार तीव्र दरमा बढिरहेको छ । तर, प्रतिस्पर्धा पनि उत्तिकै चुलिएको छ । कठोर नियमनका कारण ई–कमर्श चलाउन गाह्रो छ । यस्तोमा एमाजनले ई–कमर्श भन्दा पनि वृद्धिको अवसर प्रशस्त भएको क्लाउड कम्प्युटिङमा हात हालेको छ ।
क्लाउड पूर्वाधार निर्माणमा सन् २०३० सम्ममा एमाजनले १३ अर्ब डलर खर्च गर्दैछ । यसले वार्षिक १ लाखभन्दा धेरै फूल टाइम रोजगारी सृजना गर्ने एमाजन वेब सर्भिसेजले बिहीवार एउटा विज्ञप्तिमा भनेको थियो । योसँगै सन् २०३० सम्ममा भारतको क्लाउड कम्प्युटिङमा मात्रै कम्पनीको कुल लगानी १६ अर्ब ४० करोड डलर पुग्नेछ ।
कम्पनीले यसअघि नै मुम्बई र हैदरावादमा दुईओटा डेटा सेन्टर चलाइरहेको छ । कम्पनीको क्लाउड प्लेटफर्मले स्टोरेज, नेटवर्किङ र कृत्रिम बौद्धिकताजस्ता २०० भन्दा धेरै सेवा दिइरहेको छ । भारतमा हालैका वर्षमा निजी क्षेत्रका कम्पनी र सरकारी निकायहरूबाट डेटा स्टोरेज र सेवाका माग बढेको छ ।
भारतको सार्वजनिक क्लाउड सर्भिस सेवा सन् २०२६ सम्ममा १३ अर्ब डलरमा पुग्ने अनुमान गरिएको छ । सन् २०२१ देखि सन् २०२६ को बीचमा यो सेवा बजार वार्षिक २३ दशलमव १ प्रतिशतले बजार अनुसन्धानकर्ता संस्था आईडीसीले बताएको छ ।
बढ्दो बजारको लाभ लिन एमाजन मात्रै होइन, माइक्रोसफ्ट (Microsoft), अल्फाबेट (Alphabet) जस्ता अन्य अमेरिकी बहुराष्ट्रिय कम्पनीहरूले पनि भारतको क्लाउड कम्प्युटिङको क्षेत्रमा व्यापक लगानी खन्याइरहेका छन् ।
अमेरिकी नेटवर्किङ उपकरण निर्माता कम्पनी सिस्को सिष्टमले यो महीनाको शुरुमा भारतमा उत्पादन शुरु गर्ने बताएको थियो । एप्पलको आपूर्तिकर्ता कम्पनी फक्सकोनले पनि तेलंगना राज्यमा ५० करोड डलर खर्चेर उत्पादन कारखाना बनाएको छ । एजेन्सी