तिहारका लागि भारतबाट २ लाख सयपत्री फूलको माला आयात हुने, स्वदेशी फूलको उत्पादन बढ्न सकेन

काठमाडौं : यो वर्ष तिहारको लागि भारतबाट २ लाख सयपत्री फूलको माला आयात हुने भएको छ। तिहारका लागि यस वर्ष करिब साढे १८ लाख सयपत्री र मखमली फूलको मालाको माग हुने अनुमान रहेको नेपाल फ्लोरी कल्चर एसोसिएसन (फ्यान) जनाएको छ । स्वदेशी उत्पादनले बजारको सबै माग नधान्ने भएकाले तिहारको लागि…

सम्बन्धित सामग्री

चितवनको सयपत्री फूल : उत्पादनभन्दा माग दोब्बर (फोटो फिचर)

कात्तिक १५, चितवन । तिहार नजिकिँदै गर्द चितवनमा सयपत्री फूलको माग बढ्दै गएको छ । गत वर्ष कोरोना प्रभाव भएपनि यसपटक मौसम अनुकुल हुँदा फूलको उत्पादन पनि बढेको छ । यसपटक सयपत्री फूलखेतीमा किसानको आकर्षण बढेकोले पनि फूलको उत्पादन बढेको हो । यसपटकको तिहारमा फूल तयार हुने समय उपयुक्त भएको र कोरोना कहर मत्थर हुँदै गएकोले माग पनि दोब्बर बढेको किसानहरुले बताएका छन् ।   कालिका नगरपालिका वडा नम्बर २ का फूल किसान गोविन्द बास्तोलाले यो वर्ष उत्पादनसँगै दिनहुँ माग पनि बढ्दै गएको बताए । ‘पोहोर ७ कठ्ठामा फूल लगाउँदा मागपनि थिएन उत्पादन पनि थिएन उनले भने,  अहिले डेढ विघामा लगाएको छु माग पुर्‍याउनै सकेको छैन ।’ हाल उनको बारीमा एक विघामा लगाइएको सयपत्री फूल विक्रीका लागि तयारीमा छन् भने बाँकी १५ कठ्ठामा लगाइएको फूलपनि कोपिला लागिरहेको छ । ‘मेरो अहिले दैनिक ५०० ओटा फूलको माला विक्री भएको छ । माग त दोब्बर छ तर पुर्‍याउन सकेको छैन ।’ बास्तोलाले भने ।   सोही वडाका अर्का किसान खगेश्वर बास्तोला पनि बिहानदेखि फूलबारीमै फूल टिप्न र विक्री गर्न व्यस्त छन् । ‘अहिले उत्पादन पनि राम्रो भयो । विक्री पनि भ्याईनभ्याई छ । म फूल खेतीबाट सन्तुष्ट छु । अब यसलाई थप विस्तार गर्छु ।’ उनले भने । कोरोना कहरसँगै विवाह, ब्रतबन्ध, सभा सेमिनार र धार्मिक अनुष्ठानका कार्य भइरहेकोले पनि नियमित रुपमा सयपत्री फूलको माग भईरहेको उनको भनाइ छ । फूलखेतीको पकड क्षेत्र मानिएको पश्चिम चितवनमा पनि यस वर्ष सयपत्री फूलको उत्पादन राम्रो भएको छ । ‘मैले अहिले दुई विघामा सयपत्री फूल लगाएको छु । भरतपुर वडा नम्बर २६ का फूल किसान  दिपक पाख्रिनले भने, केही तयार हुँदैछन् केही विक्री गर्दैछु । अहिले मौसम पनि राम्रो भयो । कोरानाको असर पनि परेन ।’ हाल उनले हप्तामा काठमाडौंमा मात्रै झण्डै दुईहजार माला फूल विक्री गर्दै आएको सुनाए । उनका अनुसार आफ्नो नर्सरीबाट सयपत्री फूलको विरुवा जिल्लाका विभिन्न ठाउँमा विक्री गरेकोले किसान र फूलखेतीको क्षेत्रफल बढेसँगै उत्पादन बढेको हो । गतसाल कोरोना कहर र मौसम प्रतिकुल हुंँदा फूल बारीमै सुकेपनि यसवर्ष उत्पादन र माग बढेपछि फूलखेती किसान उत्साहित भएको फ्लोरिकल्चर एशोसियसन, चितवनका अध्यक्ष अमर घले बताउँछन् । ‘अहिले क्षेत्रफलसँगै किसान पनि दोब्बर बढेको छ, मागपनि दोब्बर छ ।’ घलेले भने । उनका अनुसार गतसाल २० देखि २५ जना किसानले सयपत्री फूलखेती गरेका थिए र क्षेत्रफल पनि २० विघा जति थियो तर अहिले किसानको संख्या ५० को हाराहारी र फूलेखेतीको क्षेत्रफल पनि ४० विघाको हाराहारीमा छ । उत्पादन बढेपनि चितवनको उत्पादनले चितवनलाई नै नपुग्ने उनले बताए । ‘यो तिहारमा ४ लाख माला फूलको माग हुन्छ तर उत्पादन दुईलाख माला फूल उत्पादन होला ।’ घलेले भने । बाँकी फूल भारतबाट आयात हुने र अन्यले आफ्नै घर करेसाबारीमा लगाएको फूल उपयोग गर्ने उनको भनाइ छ । हाल चितवनमा कलकत्ते सयपत्री फूल लगाइएको छ जुन पहेंलो रङको रहेको र हल्याण्डबाट ल्याइएको बीउ गाढा पहेंलो र थुंगा ठूलो हुने भएकोले किसानलाई हल्याण्ड जातको फूलको बीउ वितरण गरिने उनले जानकारी दिए । ‘चितवनमा पछिल्ला वर्ष फूलखेतीमा आकर्षण बढेको । हावापानी र मौसम पनि राम्रो छ । सयपत्री फूलका लागि चितवन उपयुक्त छ ।’ उनले भने ।

तिहारमा १९ लाख मालाको कारोबार हुने अनुमान, १५ प्रतिशत भारतबाट आयात

यस वर्षको तिहारमा करिब १९ लाख माला (फूलको माला) को कारोबार हुने अनुमान गरिएको छ ।

भारतबाट सयपत्री फूलको माला ल्याउने बाध्यता किन?

काठमाडौँ – दसैँ सकिएपछि हिन्दु नेपालीहरुको अर्को चाड तिहार आँगनमै आइसकेको छ। ढकमक्क फूलेका सयपत्री र मखमलीले त्यसको संकेत गर्छन्। तिहारको रौनक बढाउने सयपत्री तथा मखमली फूलको माग जहिले पनि बढी हुन्छ। यस वर्ष पनि फूलहरुको माग बढी छ। नेपालीहरुको माग पूरा गर्न नेपाल फ्लोरिकल्चर फेडरेशनले यसवर्ष १० देखि १५ प्रतिशत सयपत्री फूल आयात गर्नुपर्ने […]

तिहारमा १८ लाख ५० हजार मालाको माग, एउटाको मूल्य कति पर्ला ?

दशैँ पछिको दोस्रो ठूलो चाडका रुपमा लिईने तिहार नजिकिँदै छ । बत्ती र फूलको चाडका रुपमा लिईने यो पर्वमा बत्तीका लागि स्वदेशकै बिजुलीले झिलिमिली हुने भएपनि फूल भने भारतबाट आयात गर्नुपर्ने बाध्यता छ ।स्वदेशी उत्पादनले नधानेपछि यस वर्ष तिहारका लागि ५० हजार बढी सयपत्री फूलको माला आयात हुने भएको छ । यति धेरै मात्रामा फूल आयात गर्नुपर्ने अवस्था भने केही दिन अघिको बेमौसमी वर्षाले गराएको हो । नत्र, उक्त परिणाममा माला ल्याउनुपर्ने अवस्था रहँदैनथ्यो भन्छन् पुष्प व्यवसायीहरु ।स्वदेशी उत्पादन नबढेको र टिप्ने बेलाको फूल बेमौसमी वर्षाले नष्ट गरिदिएपछि भारतबाट ल्याउनैपर्ने बाध्यतामा व्यवसायीहरु पुगेका हुन् ।माग बढ्यो, उत्पादन घट्योप्रत्येक वर्ष फूलको माग २० प्रतिशतले बढ्दै गएको व्यवसायीहरुको तथ्यांक छ । गत वर्ष भारतबाटै २ लाख सयपत्रीका माला ल्याईएको थियो । कोरोनाका कारण तिहारमा खासै व्यापार नहुने अनुमान गरेर पुष्प खेती गर्ने उद्यमी तथा किसानहरुले यसवर्ष लगानी बढाएनन् । जसका कारण उत्पादन खुम्चियो ।फ्लोरिकल्चर एसोसिएसन नेपालका अध्यक्ष मीनबहादुर तामाङ फागुनदेखि साउनसम्म फूल लगाउने, रोप्ने, गोडमेल गर्ने समय भएपनि यो अवधिमा कोरोनाको जोखिम कारण लगानी गर्न नसकिएको र अहिले माग अनुसार उत्पादन नभएको बताउँछन् ।‘माग बढेको छ, उत्पादन घटेको छ’ उनी भन्छन्, ‘माग बढेपनि यसपाली हामीले भारतबाट अत्यन्तै थोरै माला मात्रै ल्याउँदैछौँ ।’गत वर्षको भन्दा उल्लासले यसवर्ष दशैँ मनाएको हुनाले तिहार पनि त्यस्तै उल्लासमय हुने देखिएको छ । तर, स्वदेशी उत्पादनले फूलको माग पूरा गर्न नसक्ने भएको हो । १८ लाख मालाको माग, मूल्य बढ्नेयस वर्षको तिहारमा १८ लाख ५० हजार मालाको माग रहेको एसोसियनसल बताएको छ । योमध्ये १५ लाख ५० हजार सयपत्री र ३ लाख मखमली तथा गोदावरी फूलको मालाको माग छ ।व्यवसायीहरुले माग बढी र उत्पादन कम भएकाले मालाको मूल्य बढ्ने पनि बताएका छन् । १ मिटर सयपत्री फूलको मालाको मूल्य ६० देखि ७० रुपैयाँसम्म पर्नेछ । यसको २ वटासम्म माला बन्छ । तर, तयारी माला उपभोक्ताले खरिद गर्दा एउटाकै १२० रुपैयाँभन्दा बढी पर्ने अनुमान गरिएको छ ।पुष्प व्यवसायमार्फत अहिले दैनिक ७० लाखको कारोबार हुने गरेको छ । वार्षिक ३ अर्ब बराबरको कारोबार हुँदै आएको पुष्प व्यवसाय अहिले फस्टाउँदै पनि छ । व्यावसायिक रूपमै १५७ हेक्टर क्षेत्रफलमा ४५० प्रजातिका फूल उत्पादन हुँदै आएको छ ।

यस वर्ष तिहारमा ५० हजार सयपत्री फूलको माला आयात हुँदै

काठमाडौँ - स्वदेशी उत्पादनले धान्न नसकेका कारण विगतझैं यस वर्ष पनि तिहारका लागि ५० हजारभन्दा बढी सयपत्री फूलको माला आयात हुने भएको छ । फूलको माग बढे पनि स्वदेशी उत्पादनको मात्रा बढ्न नसक्दा उक्त परिणामको माला आयात गर्नुपरेको हो । बेमौसमी अविरल वर्षाका कारण टिप्ने बेलामा फूल नष्ट भएकाले भारतबाट फूलको माला आयात गर्ने…